Bài 56. Tuyến yên, tuyến giáp

TRƯỜNG THCS MỸ LỆ- CẦN ĐƯỚC
SINH HỌC 8
GV: NGUYỄN THỊ NGỌC THO
Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết? Cho ví dụ
3. Trong các tuyến sau, tuyến nào là tuyến nội tiết?
Tuyến nhờn
Tuyến ức
Tuyến mồ hôi
Cả b và c đúng.
Kiểm tra bài cũ
2.Hoocmôn là gì? Hoocmôn có những tính chất nào? Cho biết tầm quan trọng của hệ nội tiết?
O
Tuần: 12
Tiết: 59
TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên: Thảo luận nhóm
II/ Tuyến giáp: Học cả lớp
Tuần: 12
Tiết: 59
TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
Học sinh quan sát hình 55.3, nghiên cứu thông tin SGK trang 176 thảo luận: (7 phút)
Tuyến yên nằm ở đâu? có cấu tạo như thế nào?
Tại sao nói tuyến yên là một tuyến nội tiết quan trọng nhất? Hoocmôn tuyến yên tác động tới những cơ quan nào?
Tuyến yên năm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
Cấu tạo gồm 3 thùy:
+Thùy trước.
+Thùy giữa.
+Thùy sau.
Tuyến yên là một tuyến nội tiết quan trọng nhất tiết các hoocmôn kích thích hoạt của nhiều tuyến nội tiết khác. Đồng thời tiết ra các hoocmôn ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, trao đổi nước và co thắt các cơ trơn (ở tử cung).
Tuần: 12
Tiết: 59
TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
Tuyến yên là một tuyến nội tiết quan trọng nhất tiết các hoocmôn kích thích hoạt của nhiều tuyến nội tiết khác. Đồng thời tiết ra các hoocmôn ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, trao đổi nước và co thắt các cơ trơn (ở tử cung)
Hoocmôn
Cơ quan chịu ảnh hưởng
Tác dụng chính
Thùy trước tiết:
Kích tố nang trứng (FSH)


Kích tố thể vàng (LH)
(ICSH ở nam)

Kích tố tuyến giáp (TSH)

Kích tố vỏ tuyến (ACTH) trên thận



Kích tố tuyến sữa (PRL)
Buồng trứng, tinh hoàn

Buồng trứng, tinh hoàn

Tuyến giáp

Tuyến trên thận




Tuyến sữa
Nữ: phát triển bao noãn, tiết ơtrôgen
Nam:sinh tinh
Nữ: rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng
Nam: tiết testôstêrôn
Tiết hoocmôn tirôxin

Tiết nhiều hoocmôn điều hòa hoạt động sinh dục, trao đổi chất đường, chất khoáng
Tiết sữa (tạo sữa)
Kích tố tăng trưởng(GH)
Hệ cơ xương (thông quan gan)
Tăng trưởng của cơ thể (hình 56-1)
Thùy sau tiết:
Kích tố chống đái tháo nhạt (kích tố chống đa niệu) (ADH)
O�xitôxin (OT)
Thận


Dạ con, tuyến sữa
Giữ nước (chống đái tháo nhạt)

Tiết sữa, co bóp tử cung lúc đẻ
HS xem tranh thông tin đến các bệnh do Hoocmôn tiết nhiều hoặc ít.
Tuần: 12
Tiết: 59
TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
II/ Tuyến giáp:
Các em hãy nghiên cứu thông tin, quan sát hình 56.2 và trả lời câu hỏi:
Tuần: 12
Tiết: 59
TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
II/ Tuyến giáp:
Các em hãy nghiên cứu thông tin, quan sát hình 56.2 và trả lời câu hỏi:
Nêu vị trí tuyến giáp?
Tuyến giáp nằm trước sụn giáp của thanh quản.
Cấu tạo và tác dụng của tuyến giáp?
Tuyến giáp cấu tạo gồm nang tuyến và tế bào tiết.
Hoocmôn là tirôxin, có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng của cơ thể.
Nêu ý nghĩa của cuộc vận động "Toàn dân dùng muối iốt"
Khi thiếu iốt trong khẩu phần ăn hằng ngày, tirôxin không tiết ra, tuyến yên sẽ tiết hoocmôn thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến là nguyên nhân của bệnh bướu cổ.
Hậu quả của bệnh bướu cổ?
Trẻ bị bệnh sẽ chậm lớn, trí não kém phát triển. Người lớn, hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém.
Phân biệt bệnh Bazơđô với bệnh bướu cổ do thiếu iốt.
Bệnh Bazơđô do tuyến giáp hoạt động mạnh, tiết nhiều hoocmôn làm tăng cường trao đổi chất, tăng tiêu dùng ôxi, nhịp tim tăng, người bệnh luôn trong trạng thái hồi hộp, căng thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh.
Do tuyến hoạt động mạnh nên cũng gây bướu cổ, mắt lồi do tích nước (phù nề) ở các tổ chức sau cầu mắt.
Ngoài việc tiết hoocmôn tirôxin tuyến giáp còn tiết ra hoocmôn nào không?
Tuyến giáp tiết hoocmôn canxitiônin cùng với hoocmôn của tuyến cậ�n giáp tham gia điều hòa canxi và phôtpho trong máu.
CỦNG CỐ
Lập bảng tổng kết vai trò của các tuyến nội tiết đã học theo mẫu bảng 56-2 (tr.178 SGK).
STT
Vị trí
Tác dụng (vai trò)
2
Tuyến giáp
Nằm trước sụn giáp của thanh quản
Tiết các hoocmôn kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác.Đồng thời tiết hoocmôn ảnh hưởng tới một số quá trình sinh lý trong cơ thể.
Có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng của cơ thể
Tuyến nội tiết
Nằm ở nền sọ
1
Tuyến yên
Đọc mục "Em có biết"
Học bài theo câu hỏi SGK
Về nhà
Đọc bài mới " Tuyến tụy và tuyến trên thận" trả lời các câu hỏi sau đây:
1/ Hãy nêu chức năng của tuyến tụy mà em biết?
2/ Vai trò của các hoocmôn tuyến tụy?
3/ Cấu tạo của tuyến trên thận?
4/ Chức năng của các hoocmôn tuyến trên thận?