Bài 56. Tuyến yên, tuyến giáp

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH !
Giáo viên dạy : NGUYỄN T. HỒNG ĐIỆP
TRƯỜNG THCS TRẦN PHÚ
Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết? Cho ví dụ ?
2. Hoocmôn có những tính chất nào? Cho biết vai trò hoocmôn?
Kiểm tra bài cũ
Tiết: 61
Bài 56 TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
Tuyến yên nằm ở đâu? có cấu tạo như thế nào?
Tiết: 61
Bài 56 TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
- Tuyến yên nằm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy:
+ Thùy trước.
+ Thùy giữa.
+ Thùy sau.
Tiết: 61
Bài 56 TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
- Tuyến yên nằm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy:
+ Thùy trước.
+ Thùy giữa.
+ Thùy sau.
Tuyến yên có vai trò gì?
Hoạt động của tuyến yên phụ thuộc vào cơ quan nào?
Hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển trực tiếp hay gián tiếp của hệ thần kinh.
Vai trò:
+ Tiết hoocmôn kích thích hoạt động của các tuyến nội tiết khác.
+ Tiết hoocmôn ảnh hưởng ? 1 số quá trình sinh lý trong cơ thể.

Tuyến yên
Thuỳ trước
Thuỳ sau
HOÀN THIỆN SƠ ĐỒ SAU
ADH
OT
Thận
Dạ con, tuyến sữa
Giữ nước
Tiết sữa, co bóp tử cung lúc đẻ
Hoocmôn
Cơ quan chịu ảnh hưởng
Tác dụng chính
FSH
LH
(ICSH)
TSH
PRL
GH
ACTH
Buồng trứng, tinh hoàn
Buồng trứng, tinh hoàn
Tuyến giáp
Tuyến trên thận
Tuyến sữa
Hệ cơ xương
Nữ phát triển bao noãn, tiết ơstrôgen
Nam sinh tinh
Nữ rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng
Nam tiết
Testôstêrôn
Tiết hoomôn tirôxin
Tiết nhiều hoomôn, điều hoà trao đổi chất
Tiết sữa
Tăng trưởng cơ thể
Rối loạn tăng trưởng: Tình trạng này gây ra do quá nhiều hoặc quá ít hormon tăng trưởng được tiết ra từ tuyến yên. Cơ thể trẻ sẽ phát triển bất bình thường tùy theo nồng độ của hormon này, trẻ sẽ quá cao khi dư thừa hormon & ngược lại. Nguyên nhân thường thấy gây ra rối loạn hormon tăng trưởng là có khối u trong não gây chèn ép tuyến yên.
Chứng dậy thì sớm: Một khi tuyến yên kích thích các tuyến sinh dục hoạt động sớm và quá mức gây ra tình trạng trẻ bị dậy thì ở tuổi rất nhỏ. Trẻ bị chứng này cần thiết phải được can thiệp điều trị để phát triển bình thường hơn.
Tiết: 61
Bài 56 TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
Nêu vị trí của tuyến giáp?
II/ Tuyến giáp:
- Vị trí: nằm trước sụn giáp.
Tuyến giáp có cấu tạo như thế nào?
- Cấu tạo: nang tuyến & tế bào tiết.
Tiết: 61
Bài 56 TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
II/ Tuyến giáp:
- Vị trí: nằm trước sụn giáp.
Tuyến giáp có vai trò như thế nào?
- Cấu tạo: nang tuyến & tế bào tiết.
- Vai trò: tiết ra hoocmôn tiroxin có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá vật chất và năng lượng của cơ thể.
1. Vì sao nhà nước ta vận động toàn dân dùng muối iốt? Nếu thiếu iốt sẽ dẫn đến hậu quả như thế nào?
2. Nếu trường hợp tuyến giáp hoạt động quá mạnh thì hiện tượng gì sẽ xảy ra?
Câu hỏi thảo luận:
Tr? l?i:
1. Dùng muối iốt để cơ thể hấp thu kích thích tuyến giáp tiết hormon tiroxin, cơ thể phát triển bình thường, giúp trẻ chóng lớn, não hoạt động tốt.
Hậu quả: nếu thiếu iôt sẽ gây bệnh bu?u cổ, trẻ em chậm lớn, trí não chậm phát triển. Người lớn hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém.
2. Nếu tuyến giáp hoạt động quá mạnh sẽ gây bệnh bzơdo, bệnh bướu cổ, mắt lồi.
Tiết: 61
Bài 56 TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
II/ Tuyến giáp:
- Vị trí: nằm trước sụn giáp.
- Cấu tạo: nang tuyến & tế bào tiết.
- Vai trò: tiết ra hoocmôn tiroxin có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá vật chất và năng lượng của cơ thể.
- Tuyến giáp tiết hoocmôn canxitônin cùng với hoocmôn của tuyến cậ�n giáp tham gia điều hòa canxi và phôtpho trong máu.
Tiết 61 Bài 56 TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I/ Tuyến yên:
II/ Tuyến giáp:
- Tuyến yên nằm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy:
+ Thùy trước.
+ Thùy giữa.
+ Thùy sau.
Vai trò:
+ Tiết hoocmôn kích thích hoạt động của các tuyến nội tiết khác.
+ Tiết hoocmôn ảnh hưởng ? 1 số quá trình sinh lý trong cơ thể.
- Vị trí: nằm trước sụn giáp.
- Cấu tạo: nang tuyến & tế bào tiết.
- Vai trò: tiết ra hoocmôn tiroxin có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá vật chất và năng lượng của cơ thể.
- Tuyến giáp tiết hoocmôn canxitiônin cùng với hoocmôn của tuyến cậ�n giáp tham gia điều hòa canxi và phôtpho trong máu.
1. Kích tố tuyến giáp (TSH) có tác dụng là:
a. Kích thích quá trình TĐC của xương.
b. Kích thích tuyến giáp tiết hormon tiroxin.
c. Kích thích quá trình rụng trứng ở nữ.
d. Cả a, b, c.
2. Kích tố thể vàng (LH) có tác dụng nào duới đây ?
a. Kích thích quá trình rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng (ở nữ).
b. Kích thích bài tiết sữa mẹ lúc nuôi con.
c. Làm giảm quá trình sản xuất nước tiểu của thận.
d. Gây co rút tử cung khi đẻ con
3. Vị trí của tuyến giáp nằm ở vị trí nào trên cơ thể ?
a. Nằm ở nền sọ.
b. Nằm ở cổ, phía sau sụn giáp của thanh quản.
c. Nằm ở cổ, phía trước sụn giáp của thanh quản.
d. Nằm trên ống của thanh quản.
4. Hormon của tuyến giáp là tiroxin (TH), trong thành có chứa:
a. Glucozơ. b. Muối NaCl.
c. Iôt. d. Cả a, b, c.
BÀI TẬP
A. TRẮC NGHIỆM:
B. TỰ LUẬN:
Phân biệt bệnh bazơdo và bệnh bướu cổ do thiếu iốt.
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
- Học tốt NỘI DUNG bài VỪA HỌC
- Đọc mục "em có biết"
- Nghiên cứu nội dung bài 57 : "Tuyến TUỴ và tuyến TRÊN THẬN"
+ Tìm hiểu đặc điểm và chức năng của tuyến TUỴ ?
+ Tìm hiểu đặc điểm và chức năng của tuyến TRÊN THẬN ?
Trường THCS Trần Phú