Bài 56. Tuyến yên, tuyến giáp

GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
GIÁO VIÊN: LÊ VĂN PHI
Trường THCS CưĐrăm
Môn: Sinh học 8
Kiểm tra bài cũ:
? Nêu điểm giống nhau cơ bản giữa tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết.
Trả lời:
Giống nhau:
Các tế bào tuyến cùng tiết ra chất tiết.
- Đều do máu cung cấp nguyên liệu để tạo ra chất tiết.
Khác nhau:
Tiết 59: TUYẾN YÊN – TUYẾN GIÁP
I- Tuyến yên:
Vị trí: Nằm ở nền sọ, có liên quan
đến vùng dưới đồi.
Thuỳ trước
Thuỳ giữa
Thuỳ sau
- Cấu tạo gồm:
+ Thuỳ trước.
+ Thuỳ giữa ( Chỉ phát triển ở trẻ em )
+ Thuỳ sau.
HOÀN THÀNH SƠ ĐỒ
Tuyến yên
Thuỳ trước
Thuỳ sau




,
Hooc
môn
Cơ quan
Chịu ảnh
Hưởng
Tác dụng
chính
HOÀN THÀNH SƠ ĐỒ
Tuyến yên
Thuỳ trước
Thuỳ sau
Hooc
môn
Cơ quan
Chịu ảnh
Hưởng
Tác dụng
chính
FSH
LH
TSH
ACTH
PRL
GH
ADH
OT
Buồn trứng,
Tinh hoàn
Buồn trứng,
Tinh hoàn
Tuyến
giáp
Tuyến trên
Thận
Tuyến
Sữa
Hệ cơ,
xương
Thận
Dạ con
Tuyến sữa
Nữ: phát
triển bao
noãn, tiết
Ơstrôgen
Nam: sinh
tinh
Nữ: rụng trứng,
tạo và duy trì
thể vàng
Nam: tiết
testôstêrôn
Tiết Hooc
môn ti rôxin
Tiết Hooc
môn điều hoà
trao đổi chất
và hoạt động
sinh dục
Tiết sữa
Tăng trưởng
của cơ thể
Giữ nước
( chống
đái tháo
nhạt)
Tiết sữa,
co bóp
tử cung
lúc đẻ
I- Tuyến yên:
Vị trí: Nằm ở nền sọ, có liên quan
đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm:
+ Thuỳ trước.
+ Thuỳ giữa ( Chỉ phát triển ở trẻ em )
+ Thuỳ sau.
Tiết 59: TUYẾN YÊN – TUYẾN GIÁP
- Vai trò:
+ Tiết Hooc môn kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác
( tuyến giáp, tuyến trên thân…)
+ Tiết ra Hooc môn ảnh hưởng đến một số quá trình sinh lí trong cơ
thể như: sự tăng trưởng; trao đổi glucôzơ; các chất khoáng; trao đổi
nước, co thắt cơ trơn.
Tiết 59: TUYẾN YÊN – TUYẾN GIÁP
* Rối loạn tăng trưởng:
Giải thích:
Hiện tượng này do Hooc môn tăng
trưởng được tiết ra từ tuyến yên
quá ít hoặc quá nhiều, làm cơ thể phát
triển bất bình thường. Tuỳ theo lượng
Hooc môn này mà cơ thể quá cao khi
dư thừa Hooc môn và ngược lại.
* Chứng dậy thì sớm:
- Trường hợp này do tuyến yên kích thích quá mức lên tuyến sinh
dục, làm tuyến sinh dục hoạt động sớm, gây ra trẻ dậy thì ở tuổi
rất nhỏ.
Những trường hợp này cần được can thiệp, điều trị để trẻ phát
triển bình thường.
Tiết 59: TUYẾN YÊN – TUYẾN GIÁP
I- Tuyến yên:
II- Tuyến giáp:
Vị trí: Nằm trước sụn giáp của
thanh quản.
Cấu tạo gồm:
+ Nang tuyến.
+ Tế bào tiết.
Vai trò: tiết ra Hooc môn
Tirôxin (TH), có vai trò
quan trọng trong quá trình
trao đổi chất và chuyển hoá
các chất trong tế bào.
THẢO LUẬN
Nhà nước ta vận động toàn dân dùng muối Iốt nhằm mục đích gì?
Nếu ăn thiếu muối Iốt sẽ dẫn đến hậu quả gì?
2) Nếu tuyến giáp hoạt động quá mạnh thì dẫn đến hậu quả gì?
Trả lời
Dùng muối Iốt để cơ thể hấp
thu, kích thích tuyến giáp tiết
Hoóc môn tirôxin, cơ thể phát
triển bình thường, não phát
triển tốt.
Hậu quả: nếu ăn thiếu muối
Iốt sẽ gây bệnh bướu cổ.Trẻ em
chậm lớn, trí não chậm phát triển
người lớn thì hoạt động thần kinh
giảm sút, trí nhớ kém.
THẢO LUẬN
Nhà nước ta vận động toàn dân dùng muối Iốt nhằm mục đích gì?
Nếu ăn thiếu muối Iốt sẽ dẫn đến hậu quả gì?
2) Nếu tuyến giáp hoạt động quá mạnh thì dẫn đến hậu quả gì?
Trả lời
- Nếu tuyến giáp hoạt động quá manh sẽ tiết ra nhiều Hooc môn tirôxin
Làm tăng cường quá trình trình trao đổi chất, tăng tiêu dùng ôxy, nhịp
tim tăng, người luôn trong trạng thái hồi hộp, căng thẳng, mất ngủ,
giảm cân nhanh ( đó là bệnh Bazơđô )
- Gây bệnh bướu cổ, mắt lồi.
Vậy để phòng bệnh bướu cổ chúng ta cần phải làm gì?
Tiết 59: TUYẾN YÊN – TUYẾN GIÁP
I- Tuyến yên:
II- Tuyến giáp:
Vị trí: Nằm trước sụn giáp của
thanh quản.
Cấu tạo gồm:
+ Nang tuyến.
+ Tế bào tiết.
Vai trò: + tiết ra Hooc môn
Tirôxin (TH), có vai trò
quan trọng trong quá trình
trao đổi chất và chuyển hoá
các chất trong tế bào.
+ Tuyến giáp tiết Hoocmôn canxitônin
cùng với Hoocmôn của tuyến cận giáp
tham gia điều hoà canxi và phót pho
trong máu.
BÀI TẬP CŨNG CỐ
Hãy chọn câu trả lời đúng nhất:
Tuyến yên tiết ra Hooc môn điều khiển hoạt động của các tuyến
nội iết nào sau đây?
A- Tuyến tuỵ, tuyến giáp, tuyến trên thận.
B- Tuyến nước bọt, tuyến sữa, tuyến trên thận.
C- Tuyến trên thận, tuyến sữa, tuyến giáp.
D- Tuyến nước bọt, tuyến sữa, tuyến tuỵ.
B
BÀI TẬP CŨNG CỐ
Hãy chọn câu trả lời đúng nhất:
2) Các Hooc môn tiết ra từ tuyến giáp có tác động nào đối với cơ
thể con người?
A- Điều hoà sự sinh trưởng và phát triển của cơ thể.
B- Chuyển hoá các chất trong tế bào.
C- Tham gia diều hoà can xi và phốt pho trong máu.
D- Cả A, B và C.
D
DẶN DÒ
Học bài theo nội dung sách, vở.
Đọc mục”Em có biết.
Ôn lại chức năng tuyến tuỵ.
Đọc trước bài 57: Tuyến tuỵ và tuyến trên thận.