Bài 56. Tuyến yên, tuyến giáp

Nhiệt liệt CH�O M?NG QUí TH?Y cô về dự giờ chuyên đề
Môn sinh học - lớp 8A
Giáo viên : §ç ThÞ BÝch Ph­îng
TRƯỜNG THCS Hµm Tö
Câu hỏi: Nêu điểm giống nhau và khác nhau cơ bản giữa tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết ?
Khác nhau:
Kiểm tra bài cũ


Trả lời
Giống nhau:
+ Các tế bào tuyến đều tiết ra chất tiết.
+Nguồn nguyên liệu để tạo thành chất tiết đều do máu cung cấp
I/ Tuyến yên
- V� tr�: Nằm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm :
+ Thùy trước.
+ Thùy giữa (Ch? ph�t tri?n ? tr? nh?)
+ Thùy sau.
Tiết 59: tuy�n y�n, tuy�n gi�p
Thùy trước
Thùy giữa
Thùy sau
Tuyến yên
Thuỳ trước
Thuỳ sau
HOÀN THIỆN SƠ ĐỒ SAU
Thận
Dạ con, tuyến sữa
Giữ nước
Tiết sữa, co bóp tử cung lúc đẻ
Hooc
môn
Cơ quan chịu ảnh hưởng
Tác dụng chính
Buồng trứng, tinh hoàn
Buồng trứng, tinh hoàn
Tuyến giáp
Tuyến trên thận
Tuyến sữa
Hệ cơ xương
Nữ phát triển bao noãn, tiết ơstrôgen
Nam sinh tinh
Nữ rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng
Nam tiết
Testôstêrôn
Tiết hoomôn tirôxin
Tiết nhiều hoomôn, điều hoà trao đổi chất
Tiết sữa
FSH
LH
(ICSH)
FSH
LH
(ICSH)
FSH
LH
(ICSH)
FSH
LH
(ICSH)
TSH
ACTH
PRL
GH
ADH
OT
Tăng trưởng
cơ thể
I/ Tuyến yên
- v? trí: nằm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm :
+ Thùy trước.
+ Thùy giữa (Ch? ph�t tri?n ? tr? nh?)
+ Thùy sau.
Vai trò:
+ Tiết hoocmôn kích thích hoạt động của nhiỊu tuyến nội tiết khác.
(Tuy�n gi�p, tuy�n tr�n th�n...)
+ Tiết ra c�c hoocmôn ảnh hưởng ��n m�t số quá trình sinh lý trong cơ thể: s� t�ng tr��ng, trao �ỉi glucoz�, c�c ch�t kho�ng, trao �ỉi n�íc v� co th�t c�c c� tr�n.
Tiết 59: tuy�n y�n, tuy�n gi�p
Rối loạn tăng trưởng:
Tình trạng này gây ra do quá nhiều hoặc quá ít hoocm«n tăng trưởng được tiết ra từ tuyến yên. Cơ thể trẻ sẽ phát triển bất bình thường tùy theo nồng độ của hoocm«n này, trẻ sẽ quá cao khi dư thừa hoocm«n vµ ngược lại.
Chứng dậy thì sớm: Một khi tuyến yên kích thích các tuyến sinh dục hoạt động sớm và quá mức gây ra tình trạng trẻ bị dậy thì ở tuổi rất nhỏ. Trẻ bị chứng này cần thiết phải được can thiệp điều trị để phát triển bình thường hơn.
He Pingping cao 73cm
Tiết 59: tuy�n y�n, tuy�n gi�p
I/ Tuyến yên:
II/ Tuyến giáp:
- Vị trí: Nằm trước sụn giáp cđa thanh qu�n.
- Cấu tạo g�m:
+ Nang tuyến
+ Tế bào tiết.
-Vai trò:
+ Tiết ra hoocmôn tirơxin (TH) có vai trò quan trọng trong quá trình trao �ỉi ch�t v� chuyển hoá c�c chất trong t� b�o.
Tiết 59: tuy�n y�n, tuy�n gi�p
1. Vì sao nhà nước ta vận động toàn dân dùng muối iốt? Nếu thiếu iốt sẽ dẫn đến hậu quả như thế nào?
2. Nếu trường hợp tuyến giáp hoạt động quá mạnh thì hiện tượng gì sẽ xảy ra?
Câu hỏi thảo luận:
Tr? l?i:
1. Dùng muối iốt để cơ thể hấp thu kích thích tuyến giáp tiết hoocm�n tir�xin, cơ thể phát triển bình thường, giúp trẻ chóng lớn, não hoạt động tốt.
Hậu quả: N?u thiếu iôt sẽ gây bệnh bu?u cổ, trẻ em chậm lớn, trí não chậm phát triển. Người lớn hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém.
1. Vì sao nhà nước ta vận động toàn dân dùng muối iốt? Nếu thiếu iốt sẽ dẫn đến hậu quả như thế nào?
2. Nếu trường hợp tuyến giáp hoạt động quá mạnh thì hiện tượng gì sẽ xảy ra?
Câu hỏi thảo luận:
Tr? l?i:
2. N�u tuy�n gi�p ho�t ��ng qu� m�nh s� x�y ra hiƯn t�ỵng:
- Ti�t nhiỊu hoocm�n l�m t�ng c��ng trao �ỉi ch�t , t�ng ti�u d�ng �xi, nh�p tim t�ng, ng��i bƯnh lu�n trong tr�ng th�i h�i h�p, c�ng th�ng, m�t ngđ, sĩt c�n nhanh => bệnh Baz���
- B�íu cỉ, m�t l�i
Vậy để phòng bệnh bướu cổ ta phải làm sao?
I/ Tuyến yên:
II/ Tuyến giáp:
- Vị trí: Nằm trước sụn giáp.
Vai trò:
+ Tiết ra hoocmôn tirơxin (TH) có vai trò quan trọng trong quá trình trao �ỉi ch�t v� chuyển hoá c�c chất trong t� b�o.
+ Tuyến giáp tiết hoocmôn canxitônin cùng với hoocmôn của tuyến cậ�n giáp tham gia điều hòa canxi và phôtpho trong máu.
- Cấu tạo g�m:
+ Nang tuyến
+ Tế bào tiết.
Tiết 59: tuy�n y�n, tuy�n gi�p
I/ Tuyến yên:
II/ Tuyến giáp:
- V? trí: Tuyến yên nằm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm :
+ Thùy trước.
+ Thùy giữa (Ch? ph�t tri?n ? tr? nh?)
+ Thùy sau.
Vai trò:
+ Tiết hoocmôn kích thích hoạt động của nhiỊu tuyến nội tiết khác.
(Tuy�n gi�p, tuy�n tr�n th�n...)
+ Tiết ra c�c hoocmôn ảnh hưởng ��n m�t số quá trình sinh lý trong cơ thể: s� t�ng tr��ng trao �ỉi glucoz�, c�c ch�t kho�ng, trao �ỉi n�íc v� co th�t c�c c� tr�n.
- Vị trí: Nằm trước sụn giáp.
- Cấu tạo g�m: Nang tuyến v� tế bào tiết.
Vai trò:
+ Tiết ra hoocmôn tirơxin (TH) có vai trò quan trọng trong quá trình trao �ỉi ch�t v� chuyển hoá c�c chất trong t� b�o.
+ Tuyến giáp tiết hoocmôn canxitônin cùng với hoocmôn của tuyến cậ�n giáp tham gia điều hòa canxi và phôtpho trong máu.
Tiết 59: tuy�n y�n, tuy�n gi�p
BÀI TẬP
Hãy chọn câu trả lời đúng
1, Những tuyến nội tiết nào chịu ảnh hưởng của các hoocmôn tiết ra từ tuyến yên?
A. Tuyến giáp, tuyến sữa, tuyến trên thận.
B. Tuyến nước bọt, tuyến sữa, tuyến tuỵ
C. Tuyến tuỵ, tuyến giáp, tuyến trên thận.
D. tuyến trên thận, tuyến sữa, tuyến nước bọt
BÀI TẬP
2, Tuyến giáp có những tác động nào đối với cơ thể?
A. Kích thích quá trỡnh dị hoá ở tế bào dẫn đến sự sinh nhiệt của cơ thể.
B. Điều hoà sự sinh trưởng và phát triển của cơ thể.
C. Hoạt động không bình thường của tuyến giáp dẫn đến cơ thể bị bệnh bướu cổ.
D. Cả A, B và C.
Hãy chọn câu trả lời đúng.
Hướng dẫn về nhà
Học bài theo câu hỏi sgk
Đọc bài 57 : Tuy?n t?y v� tuy?n trờn th?n .
Cho biết:
Cấu tạo và chức năng của tuyến tuỵ, tuyến trên thận?
TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC