Bài 56. Tuyến yên, tuyến giáp

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ LỚP 8A!
KIỂM TRA BÀI CŨ
Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết?
- Tuyến ngoại tiết: Là tuyến có các tế bào tuyến có chất tiết được đổ tập trung vào trong ống dẫn chất tiết
- Tuyến nội tiết: Là tuyến có các tế bào tuyến có chất tiết được hòa lẫn vào trong mạch máu
GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT






Tuyến yên
Tuyến giáp
Tuyến yên
Tuyến giáp
Quan sát tranh, nghiên cứu nội dung thông tin SGK và trả lời câu hỏi:
Nêu vị trí của tuyến yên?
Cấu tạo tuyến yên gồm mấy phần.
I. TUYẾN YÊN
Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan với vùng dưới đồi
( thuộc não trung gian )
- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.
Thuỳ trước
Thuỳ sau
Thuỳ giữa
Cấu tạo của tuyến yên?
TUYẾN YÊN
Tuyến yên có vai trò gì?
Đây là tuyến quan trọng giữ vai trò chỉ đạo hoạt động
của hầu hết các tuyến nội tiết khác
Buồng trứng
Tinh hoàn
Gan
Tuyến trên thận
Nữ :Phát triển bao noãn, tiết ơstrôgen,
rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng
Nam: sinh tinh,
tiết testôstêron
Tiết hoocmôn
Tirôxin (TH )
Tiết sữa
(tạo sữa)

Tăng trưởng
cơ thể
Kích tố
tuyến sữa
Kích tố
tuyến giáp
Kích tố
tăng trưởng
Hệ cơ xương
(thông qua gan)

Điều hòa hoạt động
sinh dục trao đổi
đường,chất khoáng
Kích tố vỏ tuyến
trên thận

Tuyến sữa

Tuyến giáp

Thùy trước tuyến yên
Hoocmôn thùy trước
của tuyến yên tác động tới những cơ quan nào?

Hoocmôn thùy sau của tuyến yên tác động tới những cơ quan nào?
Thận
Dạ con
Tuyến sữa
Thùy giữa của tuyến yên đóng vai trò gì?
Thùy giữa có tác dụng đối với sự phân bố sắc tố da ( ở trẻ nhỏ )
* Nêu vai trò chung của tuyến yên?
+ Tiết hooc môn kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác.
+ Tiết hoóc môn ảnh hưởng một số quá trình sinh lí trong cơ thể.
- Vai trò của tuyến yên:
Tiết 59 - Bài 56
TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
I. TUYẾN YÊN:
Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan với vùng dưới đồi
( thuộc não trung gian )
- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.
Vai trò:
+ Tiết hooc môn kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác.
+ Tiết hoóc môn ảnh hưởng một số quá trình sinh lí trong cơ thể.
Giải thích nguyên nhân các hiện tượng bệnh lí trên?
Tuyến yên tiết ít hoocmôn tăng trưởng(GH)
hơn mức bình thường gây bệnh lùn
Tuyến yên tiết nhiều hoocmôn tăng trưởng(GH)
hơn mức bình thường gây bệnh “khổng lồ”
Sự rối loạn của tuyến yên dẫn đến bệnh lí của cơ thể.
* Một số hình ảnh người bị ưu năng tuyến yên gây tiết nhiều GH
II. TUYẾN GIÁP
Vị trí, cấu tao, vai trò của tuyến giáp ?
- Vị trí: Tuyến giáp nằm dưới sụn giáp, trên sụn khí quản.
- Cấu tạo: Nặng chừng 20 – 25g , gồm có nang tuyến và tế bào tiết.
- Vai trò: + Tiết hoocmôn Tirôxin (thành phần có Iốt) ảnh hưởng trao đổi và chuyển hóa các chất ở tế bào.
+ Tiết hoocmôn Canxitônin cùng với tuyến cận giáp điều hòa canxi và phốt pho trong máu
Hãy nêu ý nghĩa của cuộc vận động “toàn dân dùng muối iốt”.
Tuyến giáp tiết ít hooc môn tirôxin ( do thiếu ốt) Gây phình đại tuyến tạo ra bướu cổ .
Hậu quả:
. Trẻ chậm lớn, trí não kém phát triển.
. Người lớn hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém.
QUAN SÁT MỘT SỐ HÌNH ẢNH
BỆNH BƯỚU CỔ
BỆNH BAZƠĐÔ
BỆNH BAZƠĐÔ
BỆNH BƯỚU CỔ
BỆNH BƯỚU CỔ
Dựa vào thông tin và hình ảnh hãy so sánh Bệnh Bazơđô và Bệnh bướu cổ ?
Tuyến giáp tiết ít hooc môn tirôxin
( do thiếu ốt)
- Gây phình đại tuyến.

Trẻ chậm lớn, trí não kém phát triển.

- Người lớn hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém.
Tuyến giáp tiết nhiều hoocmôn
(do tuyến hoạt động mạnh)
- Tăng cường trao đổi chất.

- Tăng tiêu dùng oxi, nhịp tim tăng.

- Người bệnh luôn hồi hộp, căng thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh, gây lồi mắt.
Số người mắc bướu cổ do thiếu Iốt trên thế giới hiện nay:

- Châu Á : 750 triệu.

- Châu Phi : 230 triệu.

Châu Mỹ La Tinh :60 triệu.

Công đồng châu Âu rất ít 20-30 triệu.

Việt Nam khoảng 1,7 triệu người.

( Các cụm dân cư miền núi chiếm 35% )
* Vậy muốn phòng bệnh bướu cổ và bệnh Bazađô các em phải làm gì?
- Trong khẩu phần ăn hàng ngày cần dùng muối iốt bổ sung.
Rau câu biển
Ốc biển
Cá biển
Cuộc vận động “toàn dân
dùng muối Iôt” có ý nghĩa gì ?
Dùng muối iốt để
ngừa bệnh bướu cổ
Người dân đã nhận thức rõ điều này chưa?
Bản thân em cần có trách nhiệm gì?
Ngoài tiết hoocmôn tirôxin tuyến giáp còn tiết loại hoocmôn như:
+ Tuyến giáp còn tiết hoocmôn Canxitônin.
+ Hoocmôn canxitônin cùng với hoocmôn tuyến cận giáp tham gia điều hòa can xi và phốt pho trong máu.
Tiết 59 - Bài 56
TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP
II. TUYẾN GIÁP :
Vị trí: Tuyến giáp nằm dưới sụn giáp, trên sụn khí quản.
- Cấu tạo: nặng chừng 20 – 25g , gồm có nang tuyến và tế bào tiết.
Vai trò: + Tiết hoocmôn Tirôxin (thành phần có Iốt) ảnh hưởng trao đổi và chuyển hóa các chất ở tế bào.
+ Tiết hoocmôn Canxitônin cùng với tuyến cận giáp điều hòa canxi và phốt pho trong máu

KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Hãy chọn câu trả lời đúng:
Câu 1/ Tuyến nào sau đây là tuyến nội tiết:
b. Tuyến yên
d. Cả 3 câu trên đều sai
c. Tuyến mồ hôi
Tuyến nước bọt
Sai rồi!
Sai rồi!
Sai rồi!
Giỏi
Câu 2/ Tuyến nào vừa làm nhiệm vụ nội tiết vừa làm nhiệm vụ ngoại tiết:
a.Tuyến tuỵ
b. Tuyến yên
c. Tuyến nhờn
d. Tất cả đều sai
Sai rồi!
Sai rồi!
Sai rồi!
Giỏi
Câu 3/ Chất tiết từ các tuyến nội tiết được gọi là:
a. Dịch
b. Hoócmôn
c. Men
d. Prôtêin
Sai rồi!
Sai rồi!
Sai rồi!
Giỏi
Hướng dẫn về nhà
-Làm bài tập 1: Kể tên các tuyến nội tiết và xác định vị trí và vai trò của từng tuyến ghi vào bảng 56-2 SGK
- Học bài theo nội dung SGK và vở ghi
- Đọc mục em có biết SGK T178
- Đọc trước bài 57
Xin chân thành cảm ơn !!!