Bài 56. Cây phát sinh giới Động vật

Sinh Học 7
TRƯỜNG THCS PHAN BỘI CHÂU

NĂM HỌC: 2017-2018
NHI?T LI?T CH�O M?NG
CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GiỜ THĂM LỚP
Tiết 61- Bài 56 : CÂY PHÁT SINH
GIỚI ĐỘNG VẬT
I.BẰNG CHỨNG VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT
Di tích hóa thạch của lưỡng cư cổ được phát hiện cách nay bao nhiêu năm ?
Di tích hóa thạch của chim cổ được phát hiện cách nay bao nhiêu năm ?
Em hãy nêu môi trường sống của cá vây chân cổ , lưỡng cư cổ và chim cổ?
Giới động vật từ khi được hình thành đến nay , môi trường sống thường xuyên thay đổi vậy cấu tạo của giới động vật có thay đổi để thích nghi với môi trường sống không
Giới động vật từ khi được hình thànhđã có cấu tạo thường xuyên thay đổi theo hướng thích nghi với nhưng thay đổi của điều kiện sống
Hoá thạch
Cá vây chân cổ
Hoá thạch
Luo~ng cu cổ
Vây đuôi
Di tích của nắp mang
Vảy
Chi năm ngón
Vây đuôi
Vảy
Nắp mang
Em hãy quan sát hình cho biết lưỡng cư cổ có đặc điểm nào giống với cá vây chân cổ ?
Hoá thạch
Luo~ng cu cổ
Lưỡng cư ngµy nay
Vây đuôi
Di tích của nắp mang
Vảy
Chi năm ngón
Chi năm ngón
Em hãy quan sát hình cho biết lưỡng cư cổ có đặc điểm nào giống với lưỡng cư ngày nay ?
3 ngón đều có vuốt
Hàm córăng
Lông vũ
Cánh
Đuôi dài có 23 đốt sống đuôi
Chân có 3 ngón trước, 1 ngón sau
Chim cổ
Chi có vuốt
Đuôi dài (nhiều đốt sống đuôi)
Em hãy quan sát hình và cho biết những đặc điểm của chim cổ giống với bò sát ngày nay.
Bò sát ngày nay
Tìm trên hình vẽ những đặc điểm
Chim cổ giống chim ngày nay
3 ngón đều có vuốt
Hàm có
răng
Lông vũ
Cánh
Đuôi dài có 23 đốt sống đuôi
Chân có 3 3ngón trước,1 ngón sau
Chim cổ
Lông vũ
Cánh
Chim ngày nay
Chân có 3 ngón trước, 1 ngón sau
Đuôi dài có 23 đốt sống đuôi
Hàm córăng
3 ngón đều có vuốt
Lông vũ
Cánh
H 56.2 B Chim c?
Em hãy quan sát hình 56.2 A , B
 THẢO LUẬN NHÓM TRẢ LỜI CÂU HỎI ( 2 P)
- Trên H56.2A, hãy gạch chân 1 nét những đặc điểm của lưỡng cư cổ giống với cá vây chân cổ, gạch chân 2 nét những đặc điểm của lưỡng cư cổ giống với lưỡng cư ngày nay.
Trên H56.2B, hãy gạch chân 1 nét với những đặc điểm của chim cổ giống với bò sát ngày nay.
Những đặc điểm giống và khác nhau đó nói lên điều gì về mối quan hệ họ hàng giữa lưỡng cư cổ và cá vây chân cổ, chim cổ và bà sát sổ
Chân có 3 ngón trước, 1 ngón sau
Đuôi dài có 23 đốt sống đuôi
Hàm córăng
3 ngón đều có vuốt
Lông vũ
Cánh
H 56.2 B Chim c?
Em hãy quan sát hình 56.2 A , B

? Quan hệ họ hàng giữa lưỡng cư cổ và cá vây chân cổ; bò sát cổ và lưỡng cư cổ; chim cổ và thú cổ với bò sát cổ được thể hiện như thế nào
Các loài động vật đều có quan hệ họ hàng với nhau.

- Lưỡng cư cæ bắt nguån tõ cá vây chân cổ
- Bß s¸t cæ bắt nguån tõ lưỡng cư cổ
- Chim cổ và thú cæ bắt nguån tõ bò sát cổ…
Những cơ thể có tổ chức càng giống nhau phản ánh quan hệ nguồn gốc càng gần nhau.
II. CÂY PHÁT SINH GiỚI ĐỘNG VẬT
Em hãy kể các ngành động vật đã học theo hướng tiến hóa từ thấp đến cao?
Lớp bò sát
Lớp lưỡng cư
Lớp cá
Ngành chân khớp
Ngành thân mềm
Các ngành giun
Ngành ruột khoang
Ngành ĐVNS
NGÀNH ĐVCXS
NGÀNH ĐVKXS
Lớp thú
Lớp chim
CÁC NGÀNH ĐỘNG VẬT
II. CÂY PHÁT SINH GIỚI ĐỘNG VẬT
Cây phát sinh giới động vật được hình thành dựa trên thuyết tiến hóa của Đacuyn (nhà bác học người Anh): Sinh vật do ảnh hưởng của điều kiện sống và chọn lọc tự nhiên mà có quá trình biến đổi từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp.
Charlees Darwin (Dacuyn) (1809- 1882)
Xác định các ngành động vật trên sơ đồ cây phát sinh động vật
bằng cách chú thích từ số 1 đến số 8
1. ĐV nguyên sinh
2. Ruột khoang
3. Giun dẹp
4. Giun tròn
5. Giun đốt
6. Thân mềm
7. Chân khớp
8. ĐVCXS



Qua cây phát sinh giới động vật ta thấy được điều gì ?
Cây phát sinh động vật phản ánh:
+ Mối quan hệ họ hàng của các loài động vật.
+ Nguồn gốc của các loài động vật.
+ Vị trí tiến hoá của các loài động vật.
+ Số lượng của các loài động vật.

Ngành Chân khớp và ngành Giun đốt có cùng một gốc chung và gần nhau hơn so với ngành Ruột khoang cho nên ngành Chân khớp có quan hệ họ hàng gần với ngành Giun đốt hơn so với ngành Ruột Khoang.
Ngành chân khớp có quan hệ họ hàng gần với ngành giun đốt hơn hay ngành ruột khoang hơn?
Ngành Chân khớp có quan hệ họ hàng gần với ngành Thân mềm hơn hay là gần với Động vật có xương sống hơn?
Cho biết ngành thân mềm có quan hệ họ hàng gần với
ngành ruột khoang hơn hay là gần với ngành giun đốt hơn?
Chim và thú có quan hệ g?n với nhóm nào nh?t?
Thân cây phát sinh màu hồng và nhánh số 1 cũng màu hồng, nói lên điều gì?
Quan sát tranh và
thảo luận
theo nhóm

Thân cây phát sinh màu hồng và nhánh số 1 cũng màu hồng, nói lên động vật đơn bào là nguồn gốc của động vật đa bào. Từ ĐV đơn bào phát ra 2 nhánh ĐVCXS và ĐVKCXS
Ngành Chân khớp có quan hệ họ hàng gần với ngành Thân mềm
hơn hay là gần với Động vật có xương sống hơn?
? Ngành Chân khớp gần với ngành Thân mềm hơn vì chúng bắt
nguồn từ những nhánh có cùng m?t gốc chung và chúng có vị
trí gần nhau hơn so với ngành Động vật có xương sống.
Cho biết ngành thân mềm có quan hệ họ hàng gần với
ngành ruột khoang hơn hay là gần với ngành giun đốt hơn?
Ngành thân mềm và ngành giun đốt có cùng một gốc chung và gần nhau hơn cho nên ngành thân mềm có quan hệ họ hàng gần với ngành giun đốt hơn ngành ruột khoang
Chim và thú có quan hệ g?n với nhóm nào nh?t?
Chim và thú có quan hệ g?n với nhóm bò sát nh?t vì chúng
có cùng một gốc chung và nằm gần nhau
Vị trí thấp, cao của các nhánh trên cây phát sinh động vật thể hiện điều gì?
Vị trí thấp, cao của các nhánh trên cây phát sinh động vật thể hiện sự tiến hóa của các ngành hay lớp động vật.
1. ĐV nguyên sinh
2. Ruột khoang
3. Giun dẹp
4. Giun tròn
5. Giun đốt
6. Thân mềm
7. Chân khớp
8. ĐVCXS


Tại sao khi quan sát cây phát sinh lại biết được số lượng loài của nhóm động vật đó?
Vì kích thước của các nhánh trên cây phát sinh càng lớn thì số loài của nhánh đó càng nhiều
Cây phát sinh giới Động vật giúp ta biết được điều gì?
Cây phát sinh giới Động vật cho ta biết:
+ Phản ánh mối quan hệ nguồn gốc, họ hàng của các ngành, các lớp động vật .
+ So sánh được nhánh nào có nhiều hoặc ít loài hơn nhánh khác .
+ Vị trí tiến hóa của các ngành hay các lớp động vật này so với các ngành hay lớp động vật khác.

C�c nhóm có c�ng ngu?n g?c, cĩ vị trí gần nhau thì cĩ quan h? h? h�ng g?n v?i nhau hon
Em có nhận xét gì về mức quan hệ họ hàng giữa các nhóm động vật được thể hiện trên cây phát sinh ?
? Tại sao ngày nay vẫn còn tồn tại những động vật có cấu tạo phức tạp như động vật có xương sống bên cạnh động vật nguyên sinh có cấu tạo rất đơn giản ?
Khi một nhóm động vật mới xuất hiện, chúng phát sinh biến dị cho phù hợp với môi trường và dần dần thích nghi. Ngày nay do khí hậu ổn định, mỗi loài tồn tại có cấu tạo thích nghi riêng với môi trường.
Con người có các biện pháp bảo vệ những loài động vật có số lượng ít - nhất là loài có nguy cơ tuyệt chủng.
Có biện pháp đấu tranh sinh học giảm bớt số lượng sâu bọ ( loài số lượng lớn nhất)
- Căn cứ vào kích thước các cành của cây phát sinh động vật, em hãy cho biết hiện nay loài nào có số lượng nhiều, ít?
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 1: Trình bày ý nghĩa và tác dụng của cây phát sinh giới Động vật.
Câu 2: Cá voi có quan hệ họ hàng gần với hươu sao hơn hay với cá chép hơn?
Cá voi có quan hệ gần với hươu sao hơn với cá chép. Vì cá voi thuộc lớp Thú bắt nguồn từ nhánh có cùng gốc với hươu sao.
Câu 3: Đà điểu có quan hệ họ hàng gần với cá chép hơn hay dơi hơn?
Đà điểu có quan hệ họ hàng gần với dơi hơn cá chép.

DẶN DÒ

H?c bài + trả lời câu hỏi sgk/ 184
Đọc mục "em có biết"/184
Đọc + so?n bài 57/185
+ Đa dạng sinh học ở môi trường đới lạnh
+Đa dạng sinh học động vật ở môi trường hoang mạc đới nóng
+ Hồn thành bảng /187
+ Sự đa dạng sinh học thể hiện ở dặc điểm nào