Bài 55. Tiến hoá về sinh sản

sinh học 7
Bài 55: Tiến hóa về sinh sản
Người soạn :
Nguyễn Thị Diệp Minh
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
I/ HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH
II/ HÌNH THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
III/ SỰ TIẾN HOÁ CÁC HÌNH THỨC SINH
SẢN HỮU TÍNH
I/ HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH
(?) Quan sát những hình thức sinh sản trên và cho biết: Sinh sản vô tính là gì?
Sinh sản vô tính ở trùng biến hình
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
(?) Hình thức sinh sản của Thuỷ tức và Trùng roi có điểm gì khác nhau?
(?) Em biết những động vật nào có hình thức sinh sản giống Trùng roi, Thuỷ tức?
I/ HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH
Quan sát các hình thức sinh sản dưới đây:
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
- Sinh sản vô tính không có sự kết hợp tế bào sinh dục đực và cái
- Có hai hình thức sinh sản vô tính:
+ Phân đôi cơ thể
+ Sinh sản sinh dưỡng: Mọc chồi và tái sinh.
Thế nào là sinh sản vô tính? Có những hình thức sinh sản vô tính nào?
I/ HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
II/ HÌNH THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
(?) Quan sát hình thức giao phối và thụ tinh trên và cho biết thế nào là sinh sản hữu tính?
Sinh sản hữu tính có sự kết hợp 2 cá thể: đực và cái
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
III/ TIẾN HOÁ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
Sự thụ tinh.
Thụ tinh ở ếch và thụ tinh ở rắn
(?) Quan sát hai hình thức thụ tinh trên – em có nhận xét gì về môi trường thụ tinh của ếch và rắn?
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
2. Hình thức sinh sản.
Cá đang đẻ trứng
Cừu đẻ con
(?) Ở động vật có những hình thức sinh sản hữu tính nào?
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
3. Phát triển phôi
Biến thái ở sâu bọ
Phát triển trực tiếp ở người
(?) Động vật có quá trình phát triển phôi
như thế nào?
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
4. Tập tính bảo vệ trứng và nuôi con
(?) Hãy kể tên những hình thức bảo vệ trứng và nuôi con của động vật mà em biết?
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
(?) Hãy điền vào bảng dưới đây nội dung phù hợp?
Ngoài
Ngoài
Ngoài
Ngoài
Trong
Trong
Trong
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ con
Biến thái
Biến thái
Trực tiếp
Biến thái
Trực tiếp
Trực tiếp
Trực tiếp
Ko làm tổ
Ko làm tổ
Ko làm tổ
Ko làm tổ
Đào hang
Tổ, ấp trứng
Lót ổ
Con non tự kiếm mồi
Con non tự kiếm mồi
Con non tự kiếm ăn
Con non tự kiếm ăn
Con non tự kiếm ăn
Bẵng sữa diều, mớm mồi
Bằng sữa mẹ
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
(?) Hãy đọc bảng theo cột dọc và cho biết chiều hướng tiến hoá trong sinh sản hữu tính ( về thụ tinh, sinh sản, phát triển phôi, TT bảo vệ trứng và nuôi con?
+ Thụ tinh: TT trong tiến hoá hơn TT ngoài
+ Sinh sản: Đẻ con tiến hoá hơn đẻ trứng
+ Phát triển phôi: Phát triển trực tiếp tiến bộ hơn phát triển qua biến thái
+ TT bảo vệ trứng và nuôi con: Làm tổ, nuôi con bằng sữa mẹ là tiến bộ nhất.
+ Thai sinh tiến hoá nhất
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
III/ TIẾN HOÁ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
(?) Tại sao lại cho là những hình thức đó tiến hoá hơn?
+ TT trong tiến hoá hơn vì số lượng trứng được thụ tinh nhiều hơn
+ Đẻ con tiến hoá hơn vì phôi được phát triển trong cơ thể mẹ an toàn hơn
+ Phát triển trực tiếp tiến bộ hơn vì tỷ lệ con non sống cao hơn
+ Thai sinh tiến hoá hơn vì con non được nuôi dưỡng tốt hơn
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
III/ TIẾN HOÁ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
Ý nghĩa của sự tiến hoá thích nghi sinh sản hữu tính :

 Sự hoàn chỉnh các hình thức sinh sản hữu tính đã đảm bảo cho động vật đạt hiệu quả sinh học cao: Nâng cao tỉ lệ thụ tinh, tỉ lệ sống sót, thúc đẩy sự tăng trưởng nhanh của động vật non.
III/ TIẾN HOÁ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN

(?) Ý nghĩa của sinh sản với đời sống động vật?

+ Động vật sinh sản để duy trì nòi giống
(?) Động vật càng tiến hoá cao thì tỉ lệ sinh con non càng ít – làm thế nào để duy trì số lượng cá thể loài trong tự nhiên?

+ Để duy trì số lượng cá thể loài trong tự nhiên phải tăng số lượng cá thể cái và đảm bảo tỷ lệ sống sót của con non trong quần thể.
Bài 55: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN
III/ TIẾN HOÁ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
(?) Địa phương em đã làm gì để bảo vệ động vật trong mùa sinh sản?
+ Bảo vệ động vật trong mùa sinh sản, bằng cách: Cấm săn bắt cá thể cái và con non trong mùa sinh sản
+ Tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường sống và động vật trong mùa sinh sản
Hãy chọn một câu đúng
Câu 1: Trong các nhóm động vật sau đây – nhóm nào sinh sản vô tính:
a. Giun đất, sứa, san hô.
b. Thuỷ tức, đỉa, trai sông.
c. Trùng roi, trùng amip, trùng đế giầy.
d. Hải quỳ, san hô, trai sông.
05
04
03
02
01
00
Câu 2: Nhóm động vật nào thụ tinh trong và con non phát triển trực tiếp
a. Cá voi, cá thu, ếch
b. Trai sông, thằn lằn, rắn
c. Chim , gà, thỏ
d. Cóc, nhái, tôm
00
Câu 3: Trong những biện pháp bảo vệ
môi trường sinh sản của động vật
sau đây biện pháp nào không đúng?
a. Cấm săn bắt con cái trong mùa sinh sản.
b. Cấm săn bắt con non vào mùa sinh sản.
c. Quy định kích thước mắt lưới đối với ngư dân.
d. Cấm chăn thả gia súc vào mùa sinh sản.
05
04
03
02
01
00
Bài 55 : TIếN HÓA Về SINH SảN
I. Sinh sản vô tính
KiĨu sinh s�n
T�n ��ng v�t
Ph�n ��i
M�c ch�i
Tr�ng bi�n h�nh
Tr�ng roi
Tr�ng gi�y
San h�
Thủ t�c
I. Sinh s¶n v« tÝnh
I. Sinh sản vô tính
Sinh s�n v� t�nh l� h�nh th�c sinh s�n kh�ng c� t� b�o sinh dơc ��c v� t� b�o sinh dơc c�i k�t hỵp víi nhau.
C� hai h�nh th�c ch�nh: S� ph�n ��i v� m�c ch�i.
II. Sinh sản hữu tính
Sinh sản vô tính
Sinh sản hữu tính
Sinh sản vô tính không có sự kết hợp tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái.
Sinh sản hữu tính có sự kết hợp tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái.
x
x
x
x
?
I. Sinh s¶n v« tÝnh
Sinh s�n v� t�nh l� h�nh th�c sinh s�n kh�ng c� t� b�o sinh dơc ��c v� t� b�o sinh dơc c�i k�t hỵp víi nhau.
C� hai h�nh th�c ch�nh: S� ph�n ��i v� m�c ch�i.
II. Sinh s¶n h÷u tÝnh
Sinh s¶n v« tÝnh
Sinh s¶n h÷u tÝnh
Sinh sản vô tính không có sự kết hợp tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái;
Sinh sản hữu tính có sự kết hợp tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái
x
x
x
x
III. Sù tiÕn ho¸ c¸c h×nh thøc Sinh s¶n h÷u tÝnh
Thụ tinh ngoài
Đẻ trứng
Biến thái
Không
Thụ tinh trong
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ con
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Biến thái
Trực tiếp (không nhau thai)
Biến thái
Trực tiếp (không nhau thai)
Trực tiếp (không nhau thai)
Trực tiếp (có nhau thai)
Không
Làm tổ, ấp trứng
Đào hang, lót ổ
Ấu trùng tự kiếm mồi
Con non tự kiếm mồi
N�ng n�c t? ki?m m?i
Con non tự kiếm mồi
Bằng sữa diều, mớm mồi
Bằng sữa mẹ
Không
Không
Không
Ấu trùng tự kiếm mồi
Sự hoàn chỉnh dần các hình thức sinh sản thể hiện:
Từ thụ tinh ngoài  thụ tinh trong
Đẻ nhiều trứng  đẻ ít trứng  đẻ con
Phôi phát triển có biến thái  phát triển trực tiếp không có nhau thai phát triển có nhau thai
Con non không được nuôi dưỡng  được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ  được học tập thích nghi với cuộc sống
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính
III. Sự tiến hoá các hình thức Sinh sản hữu tính
?
Hình thức sinh sản vô tính?
A
C
B
D
Ch�n c�u tr� l�i �ĩng
Là hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa tế báo sinh dục đực và tế báo sinh dục cái.
Là hình thức sinh sản chỉ có ở thực vật bậc thấp.
Là hình thức sinh sản phân đôi, mọc chồi và tiếp hợp.
Cả a, b, và c
Chim, thạch sùng, gà.
Nhóm động vật nào thụ tinh trong?
Cá, cá voi, ếch.
Trai sông, thằn lằn, rắn.
Con non của loài động vật nào phát triển trực tiếp?
Ch�u ch�u, chim b� c�u, t�c kÌ.
Th�, tr�u, lỵn .
Õch, c¸, mÌo .
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ :
- Häc bµi theo néi dung SGK

- §äc môc “ Em cã biÕt” .

- «n tËp ®Æc ®iÓm chung c¸c ngµnh ®éng vËt ®· häc