Bài 55. Giới thiệu chung hệ nội tiết

1
CHÀO MỪNG
QUÍ THẦY CÔ
CÙNG CÁC EM
HỌC SINH VỀ DỰ
Sinh học 8
2
3
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
Bài 55 : GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
N?I DUNG
I. Đặc điểm của hệ nội tiết
II. Phân biệt tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết
III . Hoocmôn


Rối loạn nội tiết
4
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
Sản phẩm tiết của tuyến nội tiết là gì ?
Con đường đi của hooc-môn ?
I. Đặc điểm hệ nội tiết :
+ Tuyến nội tiết sản xuất các hooc-môn.
+ Các hooc-môn ngấm thẳng vào máu đến các
tế bào hoặc cơ quan đích .Tác dụng chậm ,
nhưng kéo dài diện rộng .
Vai trò của hệ nội tiết ?
+ Hệ nội tiết góp phần điều hòa các quá trình sinh lí của cơ thể, đặc biệt là quá trình trao đổi chất.
Học sinh đọc thông tinSGK
5
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm hệ nội tiết :
Kể tên một số tuyến đã học trong chương tiêu hoá?
Các tuyến tiêu hoá:
+Tuyến nước bọt --> tiết nước bọt
+Tuyến vị --> tiết dịch vị
+Tuyến ruột --> tiết dịch ruột
+Tuyến gan --> tiết mật
+Tuyến tụy --> tiết dịch tụy
Tuyến
Ngoại tiết
6
NỘI TiẾT
CHƯƠNG
X
GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
7
Tìm hiểu đường đi của các sản phẩm tiết trên hình 55.1 -> 55.2 ==> Nêu rõ sự khác nhau giữa tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết
8
Cơ quan tác động
Cơ quan đích
Chất tiết

9
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
Kể tên các tuyến nội tiết ?
10
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
II. Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
VD : tuyến mồ hôi, tuyến gan, tuyến mật, tuyến tuỵ, …
Sản phẩm tiết theo ống dẫn tới cơ quan tác động
Sản phẩm tiết ngấm thẳng vào máu đưa đến các cơ quan đích
VD : tuyến yên, tuyến giáp, tuyến trên thận, tuyến tuỵ,tuyến sinh dục…..
Các chất tiết được tiết ra từ tế bào tuyến
THẢO LUẬN NHÓM
11
 Vì vậy chúng là những tuyến pha (vừa là tuyến nội tiết vừa là tuyến ngoại tiết)

Tinh hoàn:
(nam)


Buồng trứng
(Nữ):
Tinh trùng
Hoocmon sinh dục nam
Trứng
Hoocmon sinh dục nữ
Dịch tụy
Hoocmon
Tuyến tụy
Tuyến tụy và tuyến sinh dục có gì đặc biệt.
12
VD : tuyến mồ hôi, tuyến gan, tuyến mật, tuyến tuỵ, …
VD : tuyến yên, tuyến tùng, tuyến giáp, tuyến cận giáp, tuyến ức, tuyến trên thận,…
Một số tuyến vừa là tuyến nội tiết vừa là tuyến ngoại tiết
13
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
III. Hoóc môn :
a) Tính chất của hoóc môn :
14
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
Có phải tất cả các hoóc môn đều ảnh hưởng đến tất cả các tế bào trong cơ thể không? Vậy hoóc môn thể hiện tính chất gì ?
Trả lời : Hoóc môn chỉ ảnh hưởng đến một hoặc một số cơ quan xác định gọi là cơ quan đích.
==> Do đó hoóc môn thể hiện tính đặc hiệu.
Ví dụ
+ Insulin do tuyến tụy tiết ra có tác dụng làm hạ đường huyết.
15
- Mỗi hoóc môn chỉ ảnh hưởng đến một hoặc một số cơ quan xác định (Tính đặc hiệu ).
Giải thích : Đó là các tế bào mang các thụ thể phù hợp với cấu trúc của hoóc môn nên có thể tiếp nhận các hoóc môn đó , để tạo thành phức hệ hoóc môn - thụ thể . Khi phức hệ này hình thành sẽ khởi đầu cho một loạt những biến đổi tiếp theo làm thay đổi sinh lý của tế bào.
* Thụ thể : là protein hoặc glicôprôtein (được coi như ổ khoá) chỉ tiếp nhận các hoóc môn (được coi như chìa khoá) có cấu trúc thích hợp.
16

+ Tuyến mồ hôi : 1 ngày tiết ra 1 lít mồ hôi.
+ Tuyến trên thận :Tiết hoóc môn Ađrênalin,chỉ cần vài phần nghìn mg -->đã làm tăng lượng đường huyết gây tăng nhịp tim.
Điều đó chứng tỏ hoóc môn có tính chất gì ?

Hoóc môn có hoạt tính sinh học cao
17
Hoocmon tăng trưởng tiết nhiều làm tăng kích thước cơ thể, ít làm giảm chiều cao  hoocmon có hoạt tính sinh hoc cao.
18
Người ta dùng insulin của bò ( thay insulin của người ) để chữa bệnh tiểu đường cho người. Điều đó chứng tỏ hoóc môn có tính chất gì ?
Trả lời :
Hoóc môn không mang tính đặc trưng cho loài
19
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
III. Hoóc môn :
a) Tính chất của hoóc môn :
Hoóc môn thể hiện tính đặc hiệu .
- Hoóc môn có hoạt tính sinh học cao .
- Hoóc môn không mang tính đặc trưng cho loài .
b) Vai trò của hoóc môn :
20
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
III. Hoóc môn :
a) Tính chất của hoóc môn :
Hoóc môn thể hiện tính đặc hiệu .
- Hoóc môn có hoạt tính sinh học cao .
- Hoóc môn không mang tính đặc trưng cho loài .
b) Vai trò của hoóc môn :
- Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể .
- Điều hoà các quá trình sinh lý cơ thể diễn ra bình thường .
21
Thừa hoặc thiếu hooc-môn GH
Thiếu hoặc thừa hoocmom tirôxin
Biến chứng của bệnh tiểu đường
22
23
GIỚI THIỆU CHUNG H? NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
+ Tuyến nội tiết sản xuất các hooc-môn.
+ Các hooc-môn ngấm thẳng vào máu đến các tế bào hoặc cơ quan đích .
Bài 55
+Hệ nội tiết góp phần điều hòa các quá trình sinh lí của cơ thể.
a) Tính chất của hoóc môn :
- Hoóc môn thể hiện tính đặc hiệu.
- có hoạt tính sinh học cao .
- Hoóc môn không mang tính đặc trưng cho loài .
II. Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết :
b) Vai trò
- Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể .
- Điều hoà các quá trình sinh lý diễn ra bình thường .
III. Hoóc môn :
24
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
1. Tuy?n n�o du?i d�y l� tuy?n n?i ti?t ?
a. Tuy?n v?. b. Tuy?n gi�p.
c. Tuy?n ru?t. d. Tuy?n nu?c b?t.
2. Tuy?n n�o sau d�y v?a n?i ti?t v?a ngo?i ti?t ?
a. Tuy?n tu?. b. Tuy?n m? hơi.
c. Tuy?n y�n. d. Tuy?n gi�p.
3. S?n ph?m ti?t c?a tuy?n n?i ti?t g?i l� :
a. Enzim. b. Hoocmon.
c. Vitamin. d. C? 3 d?u sai.
4. Tính ch?t c?a hoocmon l� :
a. Tính d?c hi?u. b. Ho?t tính sinh h?c cao.
c. Khơng mang tính d?c trung. d. C? a,b,c.
Hãy chọn đáp án đúng vào các câu sau
25
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
- Chuẩn bị bài 56. “ Tuyến yên, tuyến giáp”
- Đọc mục “em có biết”.


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
26