Bài 55. Giới thiệu chung hệ nội tiết

1
CHÀO MỪNG
CÁC THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ
Giáo viên thực hiện: Đỗ Thị Duyên
Câu 1 : K? t�n c�c h? co quan d� h?c ? có?

Câu 2 : Vai trò c?a hệ thần kinh ? có?
Câu 2 : Vai trò c?a hệ thần kinh ? có?

a. Ñieàu khieån hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan trong cô theå
b. Ñieàu hoaø hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan
c. Phoái hôïp hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan
d. Caû a, b, c ñuùng
4
5
NỘI TIẾT
CHƯƠNG X
TIẾT 58 : GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT


Rối loạn nội tiết
6
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
TiẾT 58. GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
Sản phẩm tiết của tuyến nội tiết là gì ?
Con đường đi của hoocmôn ?
I. Đặc điểm hệ nội tiết :
+ Tuyến nội tiết sản xuất các hoocmôn.
+ Các hoocmôn ngấm thẳng vào máu đến các tế
bào hoặc cơ quan đích .Tác dụng chậm, nhưng
kéo dài diện rộng.
Vai trò của hệ nội tiết ?
+ Hệ nội tiết gồm các tuyến nội tiết góp phần điều hòa các quá trình sinh lí của cơ thể, đặc biệt là quá trình trao đổi chất.
Học sinh đọc thông tin SGK cho biết
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
T58. GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm hệ nội tiết :
Kể tên một số tuyến đã học trong chương tiêu hoá?
Các tuyến tiêu hoá:
+ Tuyến nước bọt --> tiết nước bọt
+ Tuyến vị --> tiết dịch vị
+ Tuyến ruột --> tiết dịch ruột
+ Tuyến gan --> tiết mật
+ Tuyến tụy --> tiết dịch tụy
Tuyến
Ngoại tiết
NỘI TiẾT
CHƯƠNG
X
T58 GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
Sau khi quan sát hình, các nhóm thảo luận hoàn thành nội dung bảng sau
Gồm các tế bào tuyến và
ống dẫn
Gồm các tế bào tuyến và mạch máu bao
quanh, không có ống dẫn
- Chất tiết theo ống dẫn tới các
cơ quan tác động
Chất tiết ngấm thẳng vào máu tới
cơ quan đích
-Tuyến nước bọt, tuyến mồ hôi,
tuyến nhờn .
- Tuyến yên, tuyến giáp, tuyến trên thận .
- Sản phẩm tiết là các chất dịch
- Sản phẩm tiết là các hooc môn
NỘI TiẾT
CHƯƠNG
X
T58 GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
Giống nhau: Các tế bào tuyến đều tiết ra các sản phẩm tiết.
Khác nhau: Các sản phẩm tiết của tuyến nôi tiết ngấm thẳng vào máu, còn sản phẩm của tuyến nội tiết tập trung vào ống dẫn đổ ra ngoài.
Kể tên các tuyến nội tiết ?
12
 Vì vậy chúng là những tuyến pha (vừa là tuyến nội tiết vừa là tuyến ngoại tiết)

Tinh hoàn:
(nam)


Buồng trứng
(Nữ):
Tinh trùng
Hoocmon sinh dục nam
Trứng
Hoocmon sinh dục nữ
Dịch tụy
Hoocmon
Tuyến tụy
Tuyến tụy và tuyến sinh dục có gì đặc biệt.
NỘI TiẾT
CHƯƠNG
X
T58 GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
Giống nhau: Các tế bào tuyến đều tiết ra các sản phẩm tiết.
Khác nhau: Các sản phẩm tiết của tuyến nôi tiết ngấm thẳng vào máu, còn sản phẩm của tuyến nội tiết tập trung vào ống dẫn đổ ra ngoài.
Một số tuyến vừa là tuyến ngoại tiết vừa là tuyến nội tiết
14
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
T58 GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
III. Hoóc môn :
a) Tính chất của hoóc môn :
15
Có phải tất cả các hoóc môn đều ảnh hưởng đến tất cả các tế bào trong cơ thể không? . Vậy hoóc môn thể hiện tính chất gì ?
Trả lời : Hoocmôn chỉ ảnh hưởng đến một hoặc một số cơ quan xác định gọi là cơ quan đích.
==> Do đó hoocmôn thể hiện tính đặc hiệu.
16

+ Tuyến mồ hôi : 1 ngày tiết ra 1 lít mồ hôi.
+ Tuyến trên thận :Tiết hoóc môn Ađrênalin,chỉ cần vài phần nghìn mg -->đã làm tăng lượng đường huyết gây tăng nhịp tim.
Điều đó chứng tỏ hoóc môn có tính chất gì ?

Hoóc môn có hoạt tính sinh học cao
17
Hoocmon tăng trưởng tiết nhiều làm tăng kích thước cơ thể, tiết ít làm giảm chiều cao → Hoocmon có hoạt tính sinh hoc cao.
18
Người ta dùng insulin của bò ( thay insulin của người ) để chữa bệnh tiểu đường cho người. Điều đó chứng tỏ hoóc môn có tính chất gì ?
Hoóc môn không mang tính đặc trưng cho loài
19
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
T58 GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
III. Hoóc môn :
a) Tính chất của hoóc môn :
Hoóc môn thể hiện tính đặc hiệu .
- Hoóc môn có hoạt tính sinh học cao .
- Hoóc môn không mang tính đặc trưng cho loài .
b) Vai trò của hoóc môn :
20
NỘI TIẾT
CHƯƠNG
X
T58 GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
I. Đặc điểm của hệ nội tiết :
II Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết:
III. Hoóc môn :
a) Tính chất của hoóc môn :
Hoóc môn thể hiện tính đặc hiệu .
- Hoóc môn có hoạt tính sinh học cao .
- Hoóc môn không mang tính đặc trưng cho loài .
b) Vai trò của hoóc môn :
Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể .
- Điều hoà các quá trình sinh lý cơ thể diễn ra bình thường .
21
NỘI TIẾT
CHƯƠNG X
TIẾT 58 : GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT
Khi rối loạn các hoạt động nội tiết
22
Thừa hoặc thiếu hooc-môn GH
Thiếu hoặc thừa hoocmom tirôxin
Biến chứng của bệnh tiểu đường
23
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Luyện tập củng cố
1. Tuyến nào dưới đây là tuyến nội tiết ?
a. Tuyến vị. b. Tuyến giáp.
c. Tuyến ruột. d. Tuyến nước bọt.
2. Tuyến nào sau đây vừa nội tiết vừa ngoại tiết ?
a. Tuyến tuỵ. b. Tuyến mồ hôi.
c. Tuyến yên. d. Tuyến giáp.
3. Sản phẩm tiết của tuyến nội tiết gọi là :
a. Enzim. b. Hoocmon.
c. Vitamin. d. Cả 3 đều sai.
4. Tính chất của hoocmon là :
a. Tính đặc hiệu. b. Hoạt tính sinh học cao.
c. Không mang tính đặc trưng. d. Cả a,b,c.
Hãy chọn đáp án đúng vào các câu sau
24
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
- Chuẩn bị bài 56. “ Tuyến yên, tuyến giáp”
- Đọc mục “em có biết”.


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
25
Cơ quan tác động
Cơ quan đích
Chất tiết

26
27
- Mỗi hoóc môn chỉ ảnh hưởng đến một hoặc một số cơ quan xác định (Tính đặc hiệu ).
Giải thích : Đó là các tế bào mang các thụ thể phù hợp với cấu trúc của hoóc môn nên có thể tiếp nhận các hoóc môn đó , để tạo thành phức hệ hoóc môn - thụ thể . Khi phức hệ này hình thành sẽ khởi đầu cho một loạt những biến đổi tiếp theo làm thay đổi sinh lý của tế bào.
* Thụ thể : là protein hoặc glicôprôtein (được coi như ổ khoá) chỉ tiếp nhận các hoóc môn (được coi như chìa khoá) có cấu trúc thích hợp.