Bài 54. Vệ sinh hệ thần kinh

Hùng Vương
TRU?NG TRUNG H?C CO S?

Font UNICODE - ARIAL
SINH HỌC 8

GVHD: CÔ HUỲNH THỊ HỒNG NGA
GIÁO SINH: NGUYỄN VĂN QUỐC
KIỂM TRA BÀI CŨ
CÂU HỎI: Tiếng nói và chữ viết có vai trò gì trong đời sống con người ? Cho VD.
ĐÁP ÁN: Sự hình thành tiếng nói và chữ viết ở người cũng là kết quả của quá trình học tập, là kết quả của phản xạ có điều kiện cấp cao .Tiếng nói và chữ viết là phương tiện giao tiếp giúp người hiểu nhau.
VD: Nói đến “ quả chanh” ta hình dung ngay đến quả chanh.
Các tín hiệu cần chú ý:
?
Tín hiệu câu hỏi
Tín hiệu ghi bài
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
Các em hãy quan sát những hình ảnh sau? Và nghiên cứu thông tin SGK trả lời các câu hỏi sau?
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
? Ngủ là gì?
- Ngủ là quá trình ức chế tự nhiên lan dần khắp vỏ não.
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
* Có thể em chưa biết?
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
Thời gian ngủ chiếm 1/3 đời sống con người. Nếu mất ngủ hoặc thức nhiều ngày liên tiếp thì sinh ra mệt mỏi dẫn đến bệnh. Các loài động vật như: (chó, mèo..) nhịn ăn 20 ngày giảm 50% trọng lượng cơ thể vẫn có thể nuôi béo trở lại nhưng làm nó mất ngủ 10 đến 12 ngày thì nó chết mặc dù trọng lượng chỉ giảm 5 - 13% và con người chúng ta cũng vậy.
- Mất tập trung, trở nên cáu bẳn, khó tính, hay quên... dẫn đến tâm lý bất ổn, trầm cảm và stress.
- Huyết áp tăng cao và nguy cơ mắc phải các bệnh về tim là rất lớn.
- Làm cho trẻ em chậm phát triển, thiếu minh mẫn và khả năng tiếp thu kém.
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
* Thiếu ngủ
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
? Vì sao nói ngủ là một nhu cầu
sinh lý của cơ thể ?
- Ngủ là một đòi hỏi tự nhiên của cơ thể, cần hơn ăn.
? Giấc ngủ có ý nghĩa gì đối với sức khỏe?
- Ngủ giúp bảo vệ và phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh.
Trả lời
Trả lời
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
? Muốn có giấc ngủ tốt cần những điều kiện gì?
? Hãy nêu những yếu tố có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến giấc ngủ?
Tiếng ồn, chỗ ngủ, tư thế ngủ, chế độ ăn uống, tinh thần, …
Chỗ ngủ phải thuận tiện: sạch sẽ, yên tĩnh, không quá sáng.
- Có những thói quen: đi ngủ đúng giờ, đánh răng trước khi đi ngủ, hít thở sâu, đều đặn để đi vào giấc ngủ nhanh hơn.
- Tránh suy nghĩ, lo âu trong khi ngủ.
- Giữ cho cơ thể sảng khoái, tinh thần thoải mái.
- Không dùng chất kích thích.
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
- Bản chất của giấc ngủ là quá trình
ức chế tự nhiên
- Khi ngủ các cơ quan giảm hoạt động
? Bản chất của ngủ là gì? Khi ngủ sự hoạt động của các cơ quan như thế nào?
- Uống trà hay cà phê đậm đặc.
? Em đã bao giờ mất ngủ chưa? Vì sao hôm đó em mất ngủ?
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
? Theo em ngủ như thế nào là hợp lý?
- Lứa tuổi khác nhau thì nhu cầu về giấc ngủ cũng khác nhau.
- Trẻ sơ sinh ngủ 20 giờ mỗi ngày
- Người trưởng thành: 7 - 8 giờ.
- Người già: 5-6 giờ và càng về già càng ít ngủ.
Tại sao khi ngủ lại xuất hiện những giấc mơ hay có hiện tượng mộng du?
Bằng kiến thức đã học và liên hệ thực tế trong đời sống hằng ngày. Các em hãy suy nghĩ trả lời câu hỏi sau?
- Khi ngủ vỏ não dường như bị ức chế thì
một số trung khu khác lại tăng cường hoạt
động các kích thích từ môi trường ngoài
lên vùng đó đưa lại các hình ảnh đó chính là giấc mơ
- Mộng du xuất hiện khi trung khu vận động
được tăng cường.
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
Ý nghĩa của giấc ngủ:
- Ngủ là quá trình ức chế của bộ não đãm bảo sự phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh.
2. Những điều kiện để có giấc ngủ tốt:
- Chỗ ngủ phải thuận tiện: sạch sẽ, yên tĩnh, không quá sáng.
- Có những thói quen: đi ngủ đúng giờ, đánh răng trước khi đi ngủ, hít thở sâu, đều đặn để đi vào giấc ngủ nhanh hơn.
- Tránh suy nghĩ, lo âu trong khi ngủ.
- Giữ cho cơ thể sảng khoái, tinh thần thoải mái.
- Không dùng chất kích thích trước khi đi ngủ (cà phê, trà…)
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
II/ Lao động và nghỉ ngơi hợp lý:
? Tại sao không nên làm việc quá sức, thức quá khuya?
- Tránh căng thẳng mệt mỏi cho hệ thần kinh.
? Lao động và nghỉ nghỉ như thế nào là hợp lý?
- Lao động, học tập phải xen kẽ với nghỉ ngơi để tránh đơn điệu, nhàm chán.
Nghiên cứu thông tin SGK trả lời các câu hỏi sau:
? Cần phải làm gì để giữ gìn và bảo vệ
hệ thần kinh?
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
II/ Lao động và nghỉ ngơi hợp lý:
Đảm bảo giấc ngủ hằng ngày.
-Giữ cho tâm hồn thanh thản, tránh suy nghĩ lo âu.
-Xây dựng chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí.
-Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh.
? Em hãy nêu thời gian biểu của em trong những ngày học bình thường và trong thời gian ôn thi ?
- Trong thời gian ôn thi thì cường độ học tập tăng lên nhanh chóng, công việc nhiều, sức lực bỏ ra cao hơn ngày học bình thường. Cho nên cơ thể thường hay mệt mỏi, uể oãi => hiệu quả học tập không cao.
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
II/ Lao động và nghỉ ngơi hợp lý:
? Nếu như em học tập và thức quá khuya?
Ngày hôm sau em thấy có những triệu chứng gì?
- Cơ thể nhứt mỏi, đầu óc không được tập chung, mắt bị thâm quằn.
Em hãy liên hệ thực tế trong trường học tại sao? Sau 2 tiết học lại có giờ ra chơi?
- Tại vì sau những tiết học căng thẳng thì hệ thần kinh chúng ta làm việc rất là nhiều cho nên phải có giờ ra chơi để hệ thần kinh chúng ta phục hồi, nghỉ ngơi để chuẩn bị cho tiết học tiếp theo được tốt hơn.
- Lao động và nghỉ ngơi hợp lí để giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh
- Để giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh ta cần thực hiện các yêu cầu sau:
+ Đảm bảo giấc ngủ hàng ngày để phục hồi khả năng làm việc hệ thần kinh sau một ngày làm việc căng thẳng.
+ Giữ gìn tâm hồn thanh thản, tránh suy nghĩ lo âu.
+ Xây dựng chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
II/ Lao động và nghỉ ngơi hợp lý:
Bài 54:
VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
II/ Lao động và nghỉ ngơi hợp lí:
III/ Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh:
Các em hãy quan sát những hình ảnh sau:
Sau khi quan sát hình ảnh xong thảo luận và hoàn thành phiếu học tập?
Thuốc lắc
Rượu
Ma túy
-Rượu, bia
-Trà, cà phê
-Thuốc lắc,…
-Thuốc lá
-Ma túy,…
-Thuốc lắc
-Thuốc ngủ
-Thuốc gây mê, gây tê, …
- Hoạt động vỏ não bị rối loạn, trí nhớ kém, mất điều chỉnh hành vi. Hệ TK làm việc quá sức, mệt mỏi…
- Khả năng làm việc trí óc giảm, giảm trí nhớ, gây ảo giác, mất điều chỉnh hành vi.
- Suy kiệt cơ thể, mất nhân cách, suy yếu nòi giống…
- Ức chế khả năng làm việc của hệ thần kinh.
CỦNG CỐ
Bài t?p 1:
Ch?n cõu tr? l?i dỳng nh?t trong cỏc cõu sau:
Muốn có giấc ngủ tốt cần phải:
a. Tạo một phản xạ chuẩn bị cho giấc ngủ
b. Tránh những yếu tố làm ảnh hưởng đến giấc ngủ
c. Uống thuốc ngủ để có giấc ngủ sâu
d. Cả a và b
Đáp án: d
Bài tập 2: Bản chất của giấc ngủ là một quá trình:

a. Ức chế thần kinh b. Hưng phấn thần kinh
c. Lan truyền hưng phấn
d. Trả lời kich thích
Đáp án c
Bài tập 3: Làm việc và nghỉ ngơi thiếu khoa học sẽ có hại gì cho cơ thể?
a/ Năng suất làm việc giảm sút
b/ Cơ thể chóng mệt mỏi, sinh ra cấu gắt vô lí
c/ Hoạt động của các nơron bị suy giảm, không phục hồi được, sẽ chết dần, làm cho mọi hoạt động của người này suy giảm, người mau già.
d/ Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của con người.
Các em về nhà thực hiện các yêu cầu sau:
Học bài, nắm chắc kiến thức của bài.
Trả lời các câu hỏi cuối bài.
Sưu tầm thêm tư liệu, tranh ảnh về phòng chống ma túy.
Xem trước bài 55.
Dặn Dò:
TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC, XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ ĐÃ ĐẾN DỰ