Bài 54. Vệ sinh hệ thần kinh

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ BUỔI HỌC HÔM NAY

Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Ý nghĩa của sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện trong đời sống của con người?

Câu 2: Tiếng nói và chữ viết có vai trò gì trong đời sống con người?
ĐÁP ÁN
Câu 1: Sự hình thành và ức chế các phản xạ có điều kiện ở người là hai quá trình thuận nghịch quan hệ mật thiết với nhau, giúp cơ thể thích nghi với đời sống và điều kiện sống luôn thay đổi để tồn tại và phát triển, là cơ sở để hình thành thói quen, tập quán, nếp sống có văn hoá.
Câu 2: Tiếng nói và chữ viết có vai trò:
- Là tín hiệu để gây ra các phản xạ có điều kiện cấp cao.
- Là phương tiện để con người giao tiếp, trao đổi kinh nghiệm với nhau.
BÀI MỚI
Bài 54. VỆ SINH HỆ THẦN KINH
Em đã bao giờ thức khuya chưa? Lúc đó em cảm thấy như thế nào?
?
Mệt mỏi
Căng thẳng
Mất tập trung
I. Ý NGHĨA CỦA GIẤC NGỦ ĐỐI VỚI SỨC KHỎE
Vì sao nói ngủ là nhu cầu sinh lý của cơ thể?
Ngủ là một đòi hỏi tự nhiên, cho dù đôi lúc chúng ta không muốn ngủ nhưng vẫn không cưỡng lại nổi, vẫn sa vào trạng thái ngủ.
Ngủ là một nhu cầu sinh lí của cơ thể.
I. Ý NGHĨA CỦA GIẤC NGỦ ĐỐI VỚI SỨC KHỎE
Mình có thể nhịn ăn 20 ngày vẫn có thể vỗ béo trở lại nhưng mất ngủ 10-12 ngày là mình chết chắc.
Giấc ngủ có một ý nghĩa như thế nào đối với sức khoẻ ?
 Bản chất của giấc ngủ là quá trình ức chế tự nhiên. Khi ngủ các cơ quan giảm hoạt động, có tác dụng phục hồi hoạt động của hệ thần kinh và các hệ cơ quan khác.
I. Ý NGHĨA CỦA GIẤC NGỦ ĐỐI VỚI SỨC KHỎE
?
Thời gian cần cho giấc ngủ theo từng lứa tuổi
Trẻ dưới 3 tuổi 12-14 giờ/ngày.
Tuổi mẫu giáo 11-13 giờ/ngày.
Tuổi học sinh 10-11 giờ/ngày.
Tuổi thành niên 9-10 giờ/ngày.
Trưởng thành 7-9 giờ/ngày.
I. Ý NGHĨA CỦA GIẤC NGỦ ĐỐI VỚI SỨC KHỎE
Khi ngủ vỏ não dường như bị ức chế thì một số trung khu khác lại tăng cường hoạt động, khi các kích thích từ môi trường ngoài tác động lên vùng đó sẽ đưa lại các hình ảnh đó chính là giấc mơ. –
Mộng du xuất hiện khi trung khu vận động được tăng cường.

Tại sao trong khi ngủ lại xuất hiện những
giấc mơ hay có hiện tượng mộng du?
Tìm những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến giấc ngủ?
Muốn có giấc ngủ tốt cần có những điều kiện gì?
I. Ý NGHĨA CỦA GIẤC NGỦ ĐỐI VỚI SỨC KHỎE
Để có giấc ngủ tốt cần:
Ngủ đúng giờ
Có một tinh thần và cơ thể sảng khoái
Chỗ ngủ thuận tiện
Không sử dụng các chất kích thích như cà phê, nước chè, thuốc lá….
Tránh các kích thích ảnh hưởng đến giấc ngủ.
II. LAO ĐỘNG VÀ NGHỈ NGƠI HỢP LÝ.
Hãy nêu thời gian biểu một ngày của em?
 Cần quan tâm:
Ngủ đúng giờ.
Có sự kết hợp giữa học tập, lao động và nghỉ ngơi một cách hợp lí.
Tại sao phải kết hợp lao động, học tập xen kẽ với nghỉ ngơi, giải trí?
Để tránh căng thẳng, mệt mỏi cho hệ thần kinh.
?
Thể dục buổi sáng và giờ ra chơi có lợi ích gì?
?
 Chuẩn bị tinh thần sảng khoái cho ngày mới học tập có hiệu quả và thư giãn sau giờ học căng thẳng.
II. LAO ĐỘNG VÀ NGHỈ NGƠI HỢP LÝ.
Nêu các biện pháp bảo vệ hệ thần kinh ?
?
 Cần giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh, tránh những tác động xấu ảnh hưởng hoạt động của hệ thần kinh, bằng cách:
+ Đảm bảo giấc ngủ hàng ngày.
+ Giữ cho tâm hồn thanh thản, tránh suy nghĩ lo âu.
+ Xây dựng chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí.
III. TRÁNH LẠM DỤNG CÁC CHẤT KÍCH THÍCH VÀ ỨC CHẾ ĐỐI VỚI HỆ THẦN KINH
Hãy kể tên những chất kích thích và chất ức chế hệ thần kinh mà em biết?
?
Một số chất kích thích
Rượu
Bia
- Lạm dụng rượu: Tăng nguy cơ mắc các bệnh về gan, tim mạch, gây ra các hậu quả nghiêm trọng về người, tài sản và trật tự ANXH.
 Hoạt động của não bị rối loạn, trí nhớ kém.
Tác hại
Tai nạn giao thông
Bạo lực gia đình
Xơ gan
Thiếu tỉnh táo
Nước chè đặc
- Trà đặc còn làm giảm khả năng hấp thụ chất sắt trong thức ăn, lâu ngày dẫn đến bệnh thiếu máu. Axit tannic làm co thắt niêm mạc dạ dày, ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa…
Việc uống trà đặc trước khi đi ngủ sẽ ảnh hưởng không tốt đến giấc ngủ, thậm chí gây mất ngủ.
Một số chất gây nghiện
Thuốc lá
- Tác hại: gây hôi miệng, tăng tỉ lệ nam giới vô sinh, trẻ em phát triển không bình thường, dẫn đến 25 bệnh ung thư liên quan…
 Khả năng làm việc trí óc giảm, trí nhớ kém, cơ thể suy yếu.
Hình ảnh về tác hại của thuốc lá
Ma túy
- Suy yếu nòi giống, cạn kiệt kinh tế, lây nhiễm HIV, mất nhân cách  mất trật tự ANXH
Một số dạng của ma túy
Quả cây anh túc
Ma túy đá
Ma túy tổng hợp
Heroin
Thuốc lắc
Sử dụng ma túy
Hít
hút
Tiêm chích
Hậu quả
Cơ thể suy yếu
Lở loét
Già nua
Bệnh tật
Mất trật tự ANXH
Bênh tật
Hình ảnh tại trung tâm cai nghiện ma túy
Chất gây suy giảm chức năng HTK
Thuốc an thần
-Gây ức chế thần kinh có khả năng dẫn đến sự phụ thuộc của bệnh nhân vào thuốc .
-Dùng nhiều có thể tử vong.
Dựa vào hiểu biết của bản thân, các em hãy thảo luận nhóm hoàn thành bảng 5.4 sgk.
- Rượu

-Chè, cà phê
- Hoạt động của não bị rối loạn, trí nhớ kém.
-Kích thích hệ thần kinh gây khó ngủ.
Thuốc lá

Ma túy, cần sa
Làm cơ thể suy yếu, dễ mắc bệnh về hô hấp, khả năng làm việc trí óc giảm, trí nhớ kém.
-Suy yếu nòi giống, cạn kiệt kinh tế, lây nhiễm HIV, mất nhân cách  mất trật tự ANXH
-Thuốc an thần
-Gây ức chế thần kinh có khả năng dẫn đến sự phụ thuộc của bệnh nhân vào thuốc .
-Dùng nhiều có thể tử vong.

Bài tập củng cố

Câu 1. Để có một giấc ngủ ngon. Cần đảm bảo những yếu tố nào sau đây:
Chỗ ngủ thuận tiện.
Tinh thần sảng khoái
Uống nhiều cà phê/ nước chè đặc
Quần áo rộng rãi, thoáng mát.
Thức thật khuya làm xong bài tập mới ngủ.
Ăn thật no trước khi đi ngủ
Ánh sáng hợp lí, không gian yên tĩnh.
Uống nhiều nước trước khi ngủ.
Đi ngủ đúng giờ, ngủ đủ giấc.
Ôm động vật khi ngủ.
DẶN DÒ :
Học bài theo nội dung SGK
Ôn tập chương “ Thần kinh”
Tìm hiểu về hệ nội tiết
Cảm ơn cô và các em. Chúc các em học tốt.