Bài 54. Tiến hoá về tổ chức cơ thể

1
Bài 54
TIẾN HOÁ VỀ TỔ CHỨC CƠ THỂ
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng
GV Trường THCS An Bình
Sinh học 7- Tiết 57
2
MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
Nêu được hướng tiến hoá trong tổ chức cơ thể
Minh hoạ được sự tiến hoá tổ chức cơ thể thông qua các hệ hô hấp, hệ tuần hoàn, hệ thần kinh, hệ sinh dục.
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng nghiên cứu thông tin, quan sát hình- nhận biết kiến thức
- Rèn kĩ năng so sánh, kĩ năng hoạt động nhóm
3. Thái độ: giáo dục ý thức học tập yêu thích bộ môn
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
GV: Hình ảnh phóng to H54.1
HS: kẻ trước bảng 54.1 vào vở
3
Kiểm tra bài cũ
1. Sự hoàn chỉnh cơ quan di chuyển trong quá trình phát triển của giới động vật có ý nghĩa gì?
2. Nêu một số đại diện với các hình thức di chuyển của chúng mà em biết.
4
*Trong quá trình tiến hoá của động vật, các hệ cơ quan được hình thành và hoàn chỉnh dần thông qua quá trình phức tạp hoá, nghĩa là các hệ cơ quan đó có sự hình thành các bộ phận mới.
?Các bộ phận mới của các hệ cơ quan hoàn thiện dần có ý nghĩa gì?
?Các bộ phận mới của các hệ cơ quan được hoàn thiện dần đảm bảo chức năng sinh lí phức tạp, thích nghi được với điều kiện sống đặc trưng của mỗi nhóm động vật.
5
I. Sự tiến hoá của một số hệ cơ quan ở động vật
?Quan sát H54.1, đọc các thông tin liên quan tới hình kết hợp kiến thức đã học, thảo luận nhóm, lựa chọn những câu trả lời thích hợp- hoàn thành bảng so sánh một số hệ cơ quan của động vật
6
I. So sánh một số hệ cơ quan của động vật
Quan sát hình 54.1 SGK, hoàn thành vào ô trống:
7
8
Baỷng so saựnh moọt soỏ heọ cụ quan cuỷa ủoọng vaọt
ĐVNS chưa phân hoá chưa phân hoá chưa phân hoá chưa phân hoá
Ruột khoang
Giun đốt
Chân khớp
ĐVCXS
ĐVCXS
ĐVCXS
ĐVCXS
ĐVCXS
Chưa phân hoá
Chưa phân hoá
Hình mạng lưới
Tuyến sinh dục không có ống dẫn
Da
Tim chưa có tâm thất và tâm nhĩ, hệ tuần hoàn kín
Hình chuỗi hạch
Tuyến sinh dục có ống dẫn
Hệ ống khí
Tim chưa có tâm thất va �tâm nhĩ, hệ tuần hoàn hở
Hình chuỗi hạch (hạch não lớn)
Tuyến sinh dục có ống dẫn
Mang
Da , phổi
Phổi
Phổi, túi khí
Phổi
Tim có tâm nhĩ và tâm thất, HTH kín
Tim có tâm nhĩ và tâm thất, HTH kín
Tim có tâm nhĩ và tâm thất, HTH kín
Tim có tâm nhĩ và tâm thất, HTH kín
Tim có tâm nhĩ và tâm thất, HTH kín
Hình ống,( bộ não, tuỷ sống)
Hình ống,(bộ não, tuỷ sống)
Hình ống,( bộ não, tuỷ sống)
Hình ống,(bộ não, tuỷ sống)
Hình ống( bộ não, tuỷ sống)
Tuyến sinh dục có ống dẫn
Tuyến sinh dục có ống dẫn
Tuyến sinh dục có ống dẫn
Tuyến sinh dục có ống dẫn
Tuyến sinh dục có ống dẫn
9
?Qua nội dung bảng mà chúng ta vừa hoàn thành, các em có nhận xét gì về chiều hướng tiến hoá các hệ cơ quan ở động vật?
?Các hệ cơ quan của động vật(từ ngành ĐVNS đến ngành ĐVCXS) có cấu tạo từ đơn giản đến phức tạp.

10
Từ nội dung bảng vừa hoàn thành, hãy cho biết:
?Sự phức tạp hoá hệ hô hấp thể hiện như thế nào?
?Sự phức tạp hoá hệ tuần hoàn thể hiện như thế nào?
?Sự phức tạp hoá hệ thần kinh thể hiện như thế nào?
?Sự phức tạp hoá hệ sinh dục thể hiện như thế nào?
11
I. Sự tiến hoá một số hệ cơ quan ở động vật
1. Sự phức tạp hoá của hệ hô hấp
?Từ chưa phân hoá? hô hấp bằng da ? mang ? da và phổi ? phổi và túi khí ? phổi (hoàn thiện)
2. Sự phức tạp hoá của hệ tuần hoàn
?Từ chưa có tim ?tim chưa có ngăn ?tim 2 ngăn ?tim 3 ngăn(máu pha nuôi cơ thể) ?tim 4 ngăn(máu nuôi cơ thể màu đỏ tươi)
12
Sự phức tạp hoá của hệ hô hấp thể hiện :
Tửứ chửa phaõn hoaự
Trao đổi qua da
Hô hấp bằng mang
Hô hấp bằng da và phổi
Hô hấp bằng phổi(hoàn thiện)
HH bằngPhổi và túi khí
13
Sự phức tạp hoá hệ tuần hoàn thể hiện
Từ chưa phân hoá
Tim chưa có ngăn
Tim 2 ngăn
Tim 3 ngăn(máu pha nuôi cơ thể)
Tim 4 ngăn(máu nuôi cơ thể màu đỏ tươi)
14
Sửù phửực taùp hoaự cuỷa heọ tha�n kinh theồ hieọn:
Hình ống (bộ não, tuỷ sống)
Tửứ chửa phaõn hoaự
Mạng lưới
Chuỗi hạch
15
I. Sự tiến hoá một số hệ cơ quan ở động vật
3. Sự phức tạp hoá của hệ thần kinh
?Chưa phân hoá ?thần kinh mạng lưới ? chuỗi hạch đơn giản ?chuỗi hạch phân hoá ? hình ống(phân hoá thành bộ não và tuỷ sống)
4. Sự phức tạp hoá của hệ sinh dục
? Chưa phân hoá ?tuyến sinh dục chưa có ống dẫn ?tuyến sinh dục có ống dẫn
16
?Qua nội dung vừa tìm hiểu, em hãy cho biết sự phức tạp hoá của tổ chức cơ thể thể hiện ở những điểm nào?
?Sự phức tạp hoá của tổ chức cơ thể có ý nghĩa gì?
II. Ý nghĩa của sự tiến hoá
? Sự phức tạp hoá của tổ chức cơ thể thể hiện ở sự phân hoá về cấu tạo và chuyên hoá về chức năng.
?Giúp tăng cường tính thống nhất của cơ thể, làm cho các cơ quan hoạt động có hiệu quả cao hơn, thích nghi với môi trường sống.
17
Kiểm tra đánh giá
Sự phức tạp hoá của hệ hô hấp thể hiện :
Từ chưa phân hoá? hô hấp bằng da ? mang ? da và phổi ? phổi và túi khí ? phổi (hoàn thiện)
Từ chưa phân hoá ? da và phổi ?mang ?hô hấp bằng da ?phổi và túi khí ?phổi hoàn thiện
Từ chưa phân hoá ? phổi và túi khí ? phổi hoàn thiện ? da và phổi ? mang ? hô hấp bằng da
Từ chưa phân hoá ?mang ? hô hấp bằng da ? da và phổi ? phổi và túi khí ? phổi hoàn thiện
18
2. Sự phức tạp hoá hệ tuần hoàn thể hiện :
A. Từ chưa có tim ? tim chưa có ngăn? tim 3 ngăn (máu pha nuôi cơ thể) ? tim 2 ngăn ? tim 4 ngăn (máu nuôi cơ thể màu đỏ tươi)
B. Từ chưa có tim ?tim chưa có ngăn ?tim 2 ngăn ?tim 3 ngăn(máu pha nuôi cơ thể) ?tim 4 ngăn(máu nuôi cơ thể màu đỏ tươi)
C. Từ chưa có tim ? tim chưa có ngăn ? tim 2 ngăn ? tim 3 ngăn (máu nuôi cơ thể màu đỏ tươi) ? tim 4 ngăn (máu pha nuôi cơ thể)
D. Từ chưa có tim ?tim 2 ngăn ?tim 3 ngăn(máu pha nuôi cơ thể) ?tim 4 ngăn(máu nuôi cơ thể màu đỏ tươi) ?tim chưa có ngăn
19
3. Sự phức tạp hoá hệ thần kinh thể hiện:
A. Chưa phân hoá ? chuỗi hạch đơn giản ?chuỗi hạch phân hoá ?thần kinh mạng lưới ? hình ống(phân hoá thành bộ não và tuỷ sống)
B. Chưa phân hoá ? chuỗi hạch đơn giản ?thần kinh mạng lưới ?chuỗi hạch phân hoá ? hình ống(phân hoá thành bộ não và tuỷ sống)
C. Chưa phân hoá ?thần kinh mạng lưới ? chuỗi hạch đơn giản ?chuỗi hạch phân hoá ? hình ống(phân hoá thành bộ não và tuỷ sống)
D. Chưa phân hoá ? chuỗi hạch đơn giản ?chuỗi hạch phân hoá ? hình ống(phân hoá thành bộ não và tuỷ sống) ?thần kinh mạng lưới

20
3. Baùn Bỡnh ủaừ neõu ủaởc ủieồm caỏu taùo moọt soỏ heọ cụ quan cuỷa Thoỷ nhử sau: " Thoỷ hoõ haỏp baống phoồi, Tim 3 ngaờn(2 taõm nhú, 1 taõm thaỏt). Heọ tha�n kinh hỡnh oỏng, coự nhau thai, ủeỷ trửựng, nuoõi con baống sửừa meù.". Em coự nhaọn xeựt gỡ ve� caõu traỷ lụứi cuỷa baùn?
ẹaựp aựn:
Baùn Bỡnh neõu sai 2 noọi dung:
Tim 3 ngaờn- thửùc teỏ Tim cuỷa Thoỷ coự 4 ngaờn: 2 taõm nhú, 2 taõm thaỏt vaứ ủeỷ trửựng( Thoỷ ủeỷ con), coứn caực noọi dung khaực ủuựng.
21
Dặn dò
Về nhà học bài, trả lời câu hỏi cuối bài
Kẻ trước bảng trang 180 vào vở
22
Kính chúc các Thầy cô mạnh khoẻ- chúc các em học tốt