Bài 53. Sự phân tích ánh sáng trắng

Thiết kế bài giảng
GV thiết kế : Lê Văn Duy
Đơn vị: Trường THCS Cẩm lĩnh
Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ thăm lớp !
kiểm tra bài cũ
1.Hãy kể tên một số nguồn phát ra ánh sáng trắng và một số nguồn phát ra ánh sáng màu?
2.Để tạo ra ánh sáng màu người ta làm như thế nào?Nêu ứng dụng của ánh sáng màu trong đời sống và trong kỹ thuật?
Trả lời:+ Để tạo ra ánh sáng màu bằng cách chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu
+ứng dụng:ánh sáng màu dùng cho các đèn báo giao thông v.v...Và còn dùng để trang chí sân khấu. v.v..
Tiêt58 Sự phân tich ánh
sáng trắng
I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính.
1.Thí nghiệm 1:
Quan sát một chùm sáng trắng được tách ra từ một khe sáng hẹp qua lăng kính
C1)Hãy mô tả màu sắc của dải nhiều màu nói ở trên?
Trả lời: Dải màu có nhiều màu sắc cạnh nhau.ở bờ này là màu đỏ,rồi đến da cam,vàng ...ở bờ kia là màu tím.
I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
2.Thí nghiệm 2:
?Lần lượt chắn trước khe sáng một tấm lọc màu.sau lăng kính ta sẽ quan sát được ánh sáng màu gì?
a)Lần lượt chắn trước khe sáng một tấm lọc màu đỏ,da cam,vàng..
C2)Mô tả hình ảnh quan sát được?
Trả lời:Chắn khe sáng bàng tấm lọc màu nào thì quan sát được ánh sáng màu đó.

I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
2.Thí nghiệm 2:
a)
b)Nếu chắn khe sáng tấm lọc nửa trên màu đỏ,nửa dưới màu xanh.Ta sẽ quan sát được gì?
Trả lời:Nếu chắn khe sáng bằng tấm lọc nửa trên màu đỏ,nửa dưới màu xanh thì ta thấy đồng thời cả hai vạch đỏ và xanh nằm lệch nhau.
I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
2.Thí nghiệm 2:
C3)Em hãy dựa vào các kết quả quan sát được ở trên để nhận định sự đúng sai của hai ý kiến sau:
+ Lăng kính đã nhuộm các màu khác nhaucho chùm sáng trắng.
+ Trong chùm sáng trắng có chứa sẵn các ánh sáng màu.Lăng kính chỉ có tác dụng tách các chùm sáng màu đó ra,cho mỗi chùm đi theo một phương vào mắt.
Trả lời: ý kiến thứ hai là đúng.

C4)Tại sao có thể nói thi nghiệm 1 là thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng?
Trả lời:
Trước lăng kính ta chỉ có một dải sáng trắng.Sau lăng kính ta thu được nhiều giải sáng màu.Như vậy,lăng kính đã phân tích từ giải sáng trắng nói trên ra nhiều giải sáng màu,nên ta nói TN1 SGK là TN phân tích ánh sáng trắng.
I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
1.Thí nghiệm 1:
2.Thí nghiệm 2:
3.Kết luận:
Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi qua một lăng kính thì ta sẽ thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau nằm sát cạnh nhau,tạo thành một dải màu như cầu vồng.Màu của dải này biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.Lăng kính có tác dụng tách riêng các chùm sáng màucó sẵn trong chùm sáng trắng cho mỗi chùm đi theo một phương khác nhau.


II.Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa CD
1.Thí nghiệm 3:
Quan sát mặt ghi của một đĩa CD (H53.2) dưới ánh sáng trắng.
C5)Hãy mô tả hiện tượng quan sát được.
Trả lời:
Khi chiếu ánh sáng trắng vào mặt ghi của một đĩa CD và quan sát ánh sáng phản xạ,ta thấy nhìn theo phương này có ánh sáng màu này,theo phương khác có ánh sáng màu khác.
C6)+ánh sáng chiếu đến đĩa CD là ánh sáng màu gì?
+ ánh sáng từ đĩa CD đến mắt ta có những màu nào?
+Tại sao có thể nói thí nghiệm 3 cũng là thí nghiêm phân tích ánh sáng trắng?
Trả lời:
+ánh sáng chiếu đến đĩa CD là ánh sáng trắng.
+Tuỳ theo phương nhìn ta có thể thấy ánh sáng từ đĩa CD đến mắt ta có màu này hay màu kia.
+Trước đĩa CD chùm sáng là chùm sáng trắng.Sau khi phản xạ trên đĩa CD,ta thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau truyền theo các phương khác nhau.Vậy,TN3 cũng là TN phân tích ánh sáng trắng
III.Kết luận chung.
Có thể có nhiều cách phân tích một chùm sáng trắng thành những chùm sáng màu khác nhau.
IV.Vận dụng:
C7)Có thể coi cách dùng các tấm lọc màu như một cách phân tích ánh sáng trắng thành các ánh sáng màu được không?
Trả lời:
Chiếu ánh sáng trắng vào tấm lọc màu nào ta thu được ánh sáng màu đó.Nên có thể dùng tấm lọc để phân tích ánh sáng trắng thành ánh sáng màu.

C9)Hãy nêu thêm một vài hiện tượng thực tế về sự phân tích ánh sáng trắng.
Trả lời:
+ Hiện tượng cầu vòng sau cơn mưa dào vào ban ngày.
+ Khi nhìn vào các bong bóng bọt xà phòng.v.v...

1.Có mấy cách để phan tích ánh sáng trắng thành các ánh sáng màu mà em biết?
2.Có người nói ánh sáng trắng là sự tổng hợp của các chùm sáng màu.Theo em đúng hay sai?
3.Các em về học bài và làm bài tâp trong SBT 53-54.1; 53-54.2; 53-54.3;53-54.4.
Củng cố và hướng dẫn về nhà
Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp.Xin trân thành cảm ơn