Bài 53. Môi trường sống và sự vận động, di chuyển

CHƯƠNG 7
SỰ TIẾN HÓA CỦA ĐỘNG VẬT
Đây là chương rất quan trọng thể sự tiến hóa của động vật về:môi trường sống ,sự vận động ,di chuyển ; về hình thức sinh sản ; tổ chức cơ thể ..Môi trường sống đa dạng , để thích nghi với nó động vật có cơ quan vận động, di chuyển tiến hóa như thế nào?
BÀI 53
MÔI TRƯỜNG SỐNG VÀ
SỰ VẬN ĐỘNG , DI CHUYỂN
Đặc điểm cơ bản để phân biệt động vật và thực vật là gì ?
Nhờ khả năng di chuyển giúp động vật thích nghi môi trường như thế nào?

I. CÁC HÌNH THỨC DI CHUYỂN
Hãy quan sát hình 53.1 .Hãy cho biết những hình thức di chuyển ở từng động vật?
Hình 53.1 Các hình thức di chuyển ở động vật
Các hình thức di chuyển của động vật.
? Nêu những đại diện có 3 hình thức di chuyển, 2 hình thức di chuyển hoặc 1 hình thức di chuyển?
Động vật có 3 hình thức di chuyển là: vịt trời , châu chấu
Động vật có 2 hình thức di chuyển: gà lôi, vượn
Động vật có một hình thức di chuyển:cá chép ,giun đất, dơi ,kanguru
Em có nhận xét gì về các hình thức di chuyển của động vật ?
Mỗi loài động vật có :một ,hai hoặc nhiều hình thức di chuyển .
? Ngoài các động vật vừa tìm hiểu em còn biết những động vật nào? Nêu hình thức di chuyển của chúng?
Trong đời sống của động vật, hình thức di chuyển có vai trò gì?
Ý nghĩa của các hình thức di chuyển đối với động vật :
Tìm thức ăn,bắt mồi.
Tìm môi trường sống thích hợp.
Tìm đối tượng sinh sản và lẩn tránh kẻ thù.

Kết luận:
Mỗi loài động vật có nhiều hình thức di chuyển khác nhau .
Ví dụ: Gà lôi: đi ,chạy, bay
Sự di chuyển phụ thuộc vào môi trường sống và tập tính của chúng

Động vật có những hình thức di chuyển nào?
Sự phân hóa của bộ phận di chuyển phù hợp với cách di chuyển như thế nào ?
II. Sự tiến hóa cơ quan di chuyển
Quan sát hình và đọc thông tin ở các hình động vật sau :
Những động vật chưa có chi sống bám
Giun nhiều tơ có những mấu lồi cơ đơn giản có tơ cơ, song chúng chỉ là bộ phận hỗ trợ di chuyển.
Rết có chi bên phân đốt ,nhờ đó mà sự cử động của chi đa dạng hơn.
Tôm có chi được phân hóa thành 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi.
Châu chấu có chi phân hóa thành những đốt khác nhau. Các chi được chuyển hóa thành 2 đôi chhi bò , 1 đôi chi nhảy.
Cá trích có chi chuyên hóa thành vây bơi có các tia.
Động vật có xương sống có chi năm ngón chuyên hóa thích nghi với các hình thức di chuyển trên cạn ,trên cây và trong nước .
Hãy lựa chọn động vật ở hình 53.2 điền vào phù hợp với các đặc điểm của cơ quan di chuyển ?
Sự phức tạp và chuyên hóa bộ phận di chuyển ở động vật thể hiện như thế nào ?
Di chuyển chậm: sâu đo
Cơ quan di chuyển đơn giản
Phân hóa thành chi phân đốt
Bộ phận di chuyển đã phân hóa thành các chi có cấu tạo và chức năng khác nhau thích nghi với môi trường sống
Sống bám
Sự phức tạp và phân hóa bộ phận di chuyển có ý nghĩa gì đối với đời sống động vật?
Đảm bảo sự vận động có hiệu quả hơn.
Giúp thích nghi với :
Tìm kiếm thức ăn
Tìm đối tượng sinh sản ,lẩn tránh kẻ thù
Tìm môi trường sống thích hợp


Nhận xét như thế nào về sự tiến hóa của cơ quan di chuyển ?
Kết luận
Sự hoàn chỉnh cơ quan vận động di chuyển thể hiện ở sự phức tạp hóa các chi :
Từ chưa có cơ quan di chuyển đến có cơ quan di chuyển .
Từ cơ quan di chuyển đơn giản đến cơ quan di chuyển phức tạp .
Củng cố
Câu 1: Cách di chuyển "đi ,bay, bơi" là của loài động vật nào?
a. Chim cánh cụt b. Vịt trời c. Dơi
Câu 2: Nhóm động vật nào chưa có bộ phận di chuyển ,có đời sống bám ,cố định ?
Hải quỳ ,đỉa ,giun
Thủy tức , lươn, rắn
San hô, hải quỳ
Câu 3: Nhóm động vật nào có bộ phận di chuyển phân hóa thành chi 5 ngón để cầm nắm?
a. Gấu ,chó , mèo
b. Khỉ , sóc, dơi
c. Vượn , khỉ, tinh tinh, gôrila
Hướng dẫn về nhà
Học bài :
1. Nêu những động vật có 3 hình thức di chuyển, 2 hình thức di chuyển hoặc 1 hình thức di chuyển ?
2. Sự hoàn chỉnh cơ quan di chuyển thể hiện như thế nào ? Cho ví dụ?
Đọc "Em có biết "để hiểu rõ sư hoàn chỉnh cơ quan di chuyển qua quá trình động vật chuyển từ nước lên cạn .

Chuẩn bị bài mới :"Tiến hóa về tổ chức cơ thể"
Nêu sự phân hóa và chuyên hóa một số hệ cơ quan trong quá trình tiến hoá của các ngành động vật : Hô hấp, tuần hoàn , thần kinh, sinh dục.
Kẻ bảng trang 176 SGK