Bài 53. Hoạt động thần kinh cấp cao ở người

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH
ĐẾN VỚI MÔN SINH HỌC 8
KIỂM TRA BÀI CŨ
?1. Đặc điểm của phản xạ không điều kiện là:
a. Phải qua quá trình luyện tập b. Không di truyền
c. Mang tính chất cá thể d. Bền vững
?2. Đặc điểm của phản xạ có điều kiện là:
a. Di truyền được cho thế hệ sau
b. Có tính chất bẩm sinh
c. Dễ mất đi nếu không được củng cố
d. Có tính chất đặc trưng cho loài
?3. Trung khu của phản xạ có điều kiện nằm ở:
a. Tuỷ sống và trụ não b. Vỏ não và não trung gian
c. Vỏ não d. Tiểu não và não trung gian
?1. Trẻ em mới đẻ, khi cho núm vú vào miệng, nó bú sữa ngay, đây là loại phản xạ gì? Do đâu mà có?
Phản xạ không điều kiện.
Sinh ra đã có.
?2. Trẻ em 3 tháng tuổi, khi mẹ bế nó tìm vú mẹ để bú, đây là phản xạ có điều kiện, phản xạ này hình thành như thế nào?
- Trước khi bú mẹ, đứa bé trông thấy hình ảnh bầu vú mẹ, mùi sữa mẹ, mùi mồ hôi của mẹ, lặp đi lặp lại nhiều lần giữa các tín hiệu mùi sữa mẹ, mùi mồ hôi mẹ ... với sữa mẹ sẽ hình thành phản xạ có điều kiện, thấy mẹ đòi bú.
?3. Phản xạ có điều kiện (PXCĐK) ở người được thành lập từ khi nào? Mỗi người thành lập được bao nhiêu PXCĐK trong suốt cuộc đời?
- PXCĐK ở người được thành lập từ rất sớm, số lượng khác nhau ở mỗi người. Trẻ càng lớn PXCĐK càng nhiều và càng phức tạp.
?1. Trẻ đang bú mẹ, nếu ta đưa tới trước mặt chúng một đồ chơi có mầu sắc sặc sỡ, đứa bé có phản ứng như thế nào? Giải thích hiện tượng này?
- Đứa trẻ ngừng bú, nhìn về phía đồ chơi, giơ tay với, đây là loại ức chế dập tắt.
?2. Khi nào xảy ra quá trình ức chế PXCĐK? Quá trình ức chế có thực sự cần thiết không? Lấy ví dụ để chứng minh.
- Khi các phản xạ đó không được củng cố vì không còn cần thiết hoặc có hại cho đời sống.
?3. Em hãy cho biết mối quan hệ giữa hai quá trình hình thành và ức chế PXCĐK? Cho biết ý nghĩa của sự phối hợp giữa 2 quá trình này (thành lập và ức chế các PXCĐK)?
- Đây là hai quá trình đối lập nhưng phối hợp chặt chẽ nhau. Sự phối hợp đó giúp con người thích nghi với điều kiện sống luôn thay đổi.
Gặp đèn đỏ dừng lại
Hút thuốc lá
Uống rượu, bia
Đội mũ bảo hiểm khi đi xe gắn máy
? Trong những phản xạ có điều kiện trên tranh, theo em phản xạ nào cần được hình thành và củng cố, phản xạ nào cần được ức chế? Tại sao?
Thí nghiệm: Các em hãy nhìn lên màn hình, đọc mẩu chuyện và cho biết cảm xúc?
Ước
Đào: Ước gì bây giờ có một trái xoài chua thiệt là chua và một chén muối ớt ...
Mận: Bà ước một cái khăn chùi mép trước đi đã kìa!
Qua mẩu chuyện các em vừa được đọc trên bảng, vừa được nghe bạn đọc. Em có nhận xét gì về vai trò của tiếng nói và chữ viết?
?
Là một bộ phận của cơ thể.
Nặng khoảng 300g, kích thước bằng một nắm tay.
Cơ quan chính của hệ tuần hoàn, có chức năng bơm máu vào động mạch.
=> Rút ra kết luận như thế nào về Tim người?
=> Tư duy trừu tượng là gì?
- Là khả năng khái quát hóa, trừu tượng hóa sự vật hiện tượng, xây dựng thành khái niệm.
- Tư duy trừu tượng chỉ có ở con người => làm chủ được thiên nhiên, không phụ thuộc vào thiên nhiên.
?. Vai trò của tiếng nói và chữ viết trong đời sống con người là:
a. Tiếng nói và chữ viết là tín hiệu gây các phản xạ có điều kiện cao cấp.
b. Tiếng nói và chữ viết là phương tiện để con người giao tiếp, trao đổi kinh nghiệm với nhau.
c. Tiếng nói và chữ viết là kết quả của sự khái quát hoá và trừu tượng hoá các sự vật hiện tượng cụ thể.
d. Tiếng nói và chữ viết được hình thành trong quá trình lao động.
?. Ý nghĩa của sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện trong đời sống con người?
?. Tư duy trừu tượng là gì? Lấy ví dụ cụ thể!
Học thuộc bài và trả lời câu hỏi cuối bài 53.
Chuẩn bị bài mới: “Vệ sinh hệ thần kinh” và trả
lời các câu hỏi sau đây:
Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe?
Nêu những yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ?
Muốn có giấc ngủ tốt cần những điều kiện gì?
Em hãy tìm những chất gây hại đối với hệ thần
kinh và nêu rõ mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe, hệ
thần kinh và kết quả học tập.