Bài 52. Tinh bột và xenlulozơ

TINH BỘT
TIẾT 63
XENLULOZƠ
&
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
Hãy chọn từ thích hợp ( xenlulozơ hoặc tinh bột ) rồi điền vào các chổ trống :
a. Trong các loại củ, quả, hạt có chứa nhiều _____________
b. Thành phần chính của sợi bông, gỗ, nứa là ____________
c. ______________ là lương thực con người . .

tinh bột
Tinh bột
xenlulozơ
I. Trạng thái tự nhiên:
Tiết 63: TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
Em hãy thực hiện thí nghiệm sau :
Lần lượt cho một ít tinh bột, xenlulozơ vào hai ống nghiệm, thêm nước vào, và lắc nhẹ, sau đó đun nóng hai ống nghiệm
Em hãy quan sát và cho biết trạng thái, màu sắc, sự hoà tan trong nước của tinh bột và xenlulozơ trước và sau khi đun nóng ?
1. Tinh bột
Chất rắn màu trắng,
Không tan trong nước ở nhiệt độ thường,
Tan được trong nước nóng tạo ra dung dịch keo .
II. Tính chất vật lý
(SGK)
2. Xenlulozơ
Chất rắn màu trắng,
Không tan trong nước ngay cả khi đun nóng .
I. Trạng thái tự nhiên:
Tiết 63: TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
II. Tính chất vật lý
(SGK)
III. Đặc điểm cấu tạo phân tử
Chọn câu đúng trong các câu sau :
a. Xenlulozơ và tinh bột có phân tử khối nhỏ .
b. Xenlulozơ có phần tử khối nhỏ hơn tinh bột .
c. Xenlulozơ và tinh bột có phân tử khối bằng nhau .
d. Xenlulozơ và tinh bột đều có phân tử khối rất lớn, nhưng phân tử khối của xenlulozơ lớn hơn nhiều so với tinh bột .
Xenlulozơ và tinh bột đều có phân tử khối rất lớn, nhưng phân tử khối của xenlulozơ lớn hơn nhiều so với tinh bột .
* Tinh bột và xenlulozơ có phân tử khối rất lớn .
Tinh bột và xenlulozơ được tạo thành do nhiều mắt xíc
– C6H10O5 - liên kết lại với nhau .
– C6H10O5 – C6H10O5 – C6H10O5 –
Viết gọn
( – C6H10O5 – )n
Nhóm – C6H10O5 – : mắt xích phân tử
n : số mắc xích khoảng 1200  1600
I. Trạng thái tự nhiên:
Tiết 63: TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
II. Tính chất vật lý
(SGK)
III. Đặc điểm cấu tạo phân tử
IV. Tính chất hóa học
1. Phản ứng thủy phân :
Em hãy cho biết quá trình hấp thu tinh bột trong cơ thể người và động vật
Tinh bột
Enzim amilaza
Mantozơ
Enzim mantaza
Glucozơ
Em hãy cho, nếu đun tinh bột hoặc xenlulozơ với dung dịch axít thì xảy ra quá trình gì ? Sản phẩm thu được là chất gì ?
Quá trình thủy phân để tạo ra glucozơ .
nC6H12O6
+
nH2O
Axit
t0
( - C6H10O5 - )n
Ở nhiệt độ thường, tinh bột và xenlulozơ bị thủy phân thành glucozơ nhờ xúc tác của các enzim thích hợp .
Vì sao trâu, bò ăn cỏ lại sống được ?
Tiết 63: TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
- Nhờ enzim xenlulaza phản ứng thủy phân xenlulozơ tạo glucozơ xảy ra được ở một số loài động vật nhai lại (trâu, bò,.)
I. Trạng thái tự nhiên:
Tiết 63: TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
II. Tính chất vật lý
(SGK)
III. Đặc điểm cấu tạo phân tử
IV. Tính chất hóa học
1. Phản ứng thủy phân :
2. Tác dụng của tinh bột với iot :
Em hãy tiến hành thí nghiệm sau :
Nhỏ vài giọt dung dịch iot vào ống nghiệm đựng hồ tinh bột
Em hãy quan sát và nêu nhận xét thí nghiệm trên
Nhỏ vài giọt dung dịch iot vào ống nghiệm đựng hồ tinh bột sẽ thấy xuất hiện màu xanh . Đun nóng màu xanh biến mất, để nguội lại hiện ra
I. Trạng thái tự nhiên:
Tiết 63: TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
II. Tính chất vật lý
(SGK)
III. Đặc điểm cấu tạo phân tử
IV. Tính chất hóa học
V. Tinh bột, xenlulozơ có ứng dụng gì?
Em hãy cho biết tinh bột và xenlulozơ được tạo thành trong cây xanh nhờ quá trình gì ?
Quá trình quang hợp
Em hãy cho biết vai trò của tinh bột như thế nào ?
Là lương thực quan trọng của con người .
Nguyên liệu để sản xuất đường glucozơ và rượu etylic .
CO2
+
H2O
Clorophin
Ánh sáng
( -C6H10O5- )n
+
O2
6n
5n
6n
I. Trạng thái tự nhiên:
Tiết 63: TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
II. Tính chất vật lý
(SGK)
III. Đặc điểm cấu tạo phân tử
IV. Tính chất hóa học
V. Tinh bột, xenlulozơ có ứng dụng gì?
(SGK)
V. TINH BỘT, XENLULO CÓ ỨNG DỤNG GÌ ?
Em hãy cho biết ứng dụng tinh bột ?
V. TINH BỘT, XENLULO CÓ ỨNG DỤNG GÌ ?
Em hãy cho biết ứng dụng xenlulozơ ?
XENLULOZƠ
Sản xuất giấy
Vật liệu xây dựng
Sản xuất đồ gỗ
Sản xuất vải sợi
BÀI TẬP KIỂM TRA
1. Chọn câu đúng trong các câu sau:
a. Tinh bột và xenlulozơ dễ tan trong nước.
b. Tinh bột dễ tan trong nước còn xenlulozơ không tan trong nước
c. Tinh bột và xenlulozơ không tan trong nước lạnh nhưng tan trong nước nóng.
d. Tinh bột không tan trong nước lạnh nhưng trong nước nóng tạo thành dung dịch hồ tinh bột. Còn xenlulozơ không tan trong cả nước lạnh và nước nóng.
2. Nêu phương pháp nhận biết các chất sau: Tinh bột, glucozơ, xelulozơ?
- Dùng iôt nhận ra được tinh bột
- Dùng phản ứng tráng gương nhận ra được glucozơ. Chất còn lại là xelulozơ.
Ghi nhớ

Tinh bột và xelulozơ là những chất rắn màu trắng, không tan trong nước . Riêng tinh bột tan được trong nước nóng .
Công thức chung của tinh bột và xenlulozơ là
( -C6H10O5- )n .
3. Tinh bột và xenlulozơ bị thủy phân trong dung dịch axit tạo ra glucozơ . Tinh bột tác dụng với iot tạo ra màu xanh đặc trưng .
4. Tinh bột và xenlulozơ đóng vai trò quan trong trong đời sống và sản xuất .
DẶN DÒ
Chuẩn bị trước bài _ “ PROTEIN “
Thực hiện các bài tập 4 sách giáo khoa _ trang 158