Bài 52. Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện

Gv thực hiện: NGUYỄN VĂN THẮM
Chuyên môn: Sinh - Hóa
Trường THCS Trần Phú


Thế nào là phản xạ? Cho ví dụ?

Trả lời: Phản xạ là phản ứng của cơ thể để trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.
Ví dụ:- Tay chạm vào vật nóng --> tay ta thụt lại.
- Khi ra đường chúng ta đi về phía bên phải .
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
Bảng 52-1. Các phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
-Ví dụ 1, ví dụ 2 và ví dụ 4 có điểm gì chung mà được xếp vào PXKĐK?
-Ví dụ 3, ví dụ 5 và ví dụ 6 có điểm gì chung mà được xếp vào PXCĐK ?

Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện

Thế nào là phản xạ không điều kiện ?
Thế nào là phản xạ có điều kiện ?
Trả lời:
?- Phản xạ không điều kiện ( PXKĐK) là phản xạ sinh ra đã có, không cần phải học tập.
? - Phản xạ có điều kiện ( PXCĐK) là phản xạ được hình thành trong đời sống cá thể, là kết quả của qúa trình học tập và rèn luyện .
Cho ví dụ cho mỗi lọai phản xạ ?
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện

Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện











Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện


Câu hỏi thảo luận
Câu 1. Để thành lập được phản xạ có điều kiện cần có những điều kiện gì ?
Câu 2.Thực chất của việc thành lập phản xạ có điều kiện ?
Kích thích bất kì (KTCĐK)
Kích thích của một phản xạ không điều kiện muốn thành lập
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện

Câu 1 . Để thành lập được phản xạ có điều kiện cần có những điều kiện gì ?
Trả lời: Để thành lập được phản xạ có điều kiện :
-Phải có sự kết hợp giửa các kích thích bất kì ( KTCĐK) với kích thích của một phản xạ không điều kiện muốn thành lập và ( KTCĐK) phải tác động trước trong vài giây so với kích thích của PXKĐK .










- Quá trình kết hợp đó phải được lặp đi lặp lại nhiều lần và phải thường xuyên được củng cố.
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện

Câu 2. Thực chất của việc thành lập phản xạ có điều kiện ?
Trả lời: Thực chất của việc thành lập phản xạ có điều kiện là sự hình thành đường liên hệ thần kinh tạm thời nối các vùng của vỏ đại não với nhau.

Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện

Tiểu kết
? Điều kiện để thành lập PXCĐK:
+ Phải có sự kết hợp giửa kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện.
+ Quá trình kết hợp đó phải được lặp đi lặp lại nhiều lần.
+ Thực chất của việc thành lập phản xạ có điều kiện là sự hình thành đường liên hệ thần kinh tạm thời nối các vùng của vỏ đại não với nhau.


Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện
2 . Ức chế phản xạ có điều kiện


Trong thí nghiệm trên nếu ta chỉ bật đèn mà không cho
chó ăn nhiều lần thì hiện tượng gì sẻ xẩy ra ?
Trả lời. Chó sẽ không tiết nước bọt khi có ánh đèn nữa.
VÌ sao chó không tiết nước bọt nữa ?
Trả lời : Phản xạ không được củng cố, đường liên hệ thần kinh tạm thời mất đi
Ý nghĩa của sự hình thành và ức chế của phản xạ có điều kiện đối với đời sống ?
Trả lới . Đảm bảo sự thích nghi với điều kiện sống luôn thay đổi.
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện
2 . Ức chế phản xạ có điều kiện


Tiểu kết
? Khi phản xạ có điều kiện không được củng cố ---> phản xạ mất dần
? Ý nghĩa:
+ Đảm bảo sự thích nghi với môi trường sống và điều kiện sống luôn thay đổi.
+ Hình thành các thói quen, tập quán tốt đối với con người .
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện
2 . Ức chế phản xạ có điều kiện

Dựa vào hình 53-3A và B kết hợp với hiểu biết của em về quá trình thành lập và ức chế phản xạ có điều kiện, Cho ví dụ về quá trình thành lập và ức chế phản xạ có điều kiện đã thành lập để thành lập một phản xạ mới qua một ví dụ tự chọn .
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện
2 . Ức chế phản xạ có điều kiện
III- So sánh các tính chất của phản xạ không điều kiện với phản xạ có điều kiện
Bảng 52-2 . So sánh tính chất của phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
Được hình thành trong đời sống ( học tập , rèn luyện)
. Bền vững
. Có tính chất cá thể, không di truyền
. Số lượng hạn chế
Trung ương thần kinh chủ yếu có sự tham gia của võ não
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện
2 . Ức chế phản xạ có điều kiện
III- So sánh các tính chất của phản xạ không điều kiện với phản xạ có điều kiện

Mối quan hệ giữa phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện:
Phản xạ không điều kiện là cơ sở để thành lập phản xạ có điều kiện.
Phải có sự kết hợp một kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện ( trong đó kích thích có điều kiện phải tác động trước kích thích không điều kiện một thời gian ngắn)
Tiểu kết:
? - So sánh : Nội dung bảng 52.2 đã hoàn thiện.
- Mối quan hệ : Thông tin SGK / 168
Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện có mối quan hệ với nhau như thế nào ?
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện
2 . Ức chế phản xạ có điều kiện
III- So sánh các tính chất của phản xạ không điều kiện với phản xạ có điều kiện
Bài tập.
Chọn ý đúng nhất trong các câu
Câu 1. Phản xạ không điều kiện là :
A. Phản xạ dễ hình thành, có tính chất nhất thời.
B. Phản xạ dễ thay đổi .
C. Phản xạ bẩm sinh, có tính chất di truyền .
D. Cả A và B đúng .
Câu 2. Phản xạ có điều kiện là :
A. Phản xạ có cung phản xạ đơn giản .
B. Phản xạ được hình thành qua một quá trình học tập .
C. Phản xạ không di truyền và mang tính chất chủng loài .
D. Cả B và C đúng .
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện
2 . Ức chế phản xạ có điều kiện
III- So sánh các tính chất của phản xạ không điều kiện với phản xạ có điều kiện

Câu 3. Điều kiện để thành lập được phản xạ có điều kiện:
A. Phải có sự kết hợp giửa kích thích có điều kiện và kích thích không điều kiện.
B. Sự kết hợp giửa kích thích có điều kiện và kích thích không điều kiện chỉ một vài lần.
C . Sự kết hợp giửa kích thích có điều kiện và kích thích không điều kiện phải được lặp đi lặp lại nhiều lần.
D . Cả A và C


D
Bài 52 PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1. Hình thành phản xạ có điều kiện
2 . Ức chế phản xạ có điều kiện
III- So sánh các tính chất của phản xạ không điều kiện với phản xạ có điều kiện

Dặn dò
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK .
Đọc và trả lời câu hỏi phần " Em có biết "
Ôn tập chuẩn bị kiểm tra 1 tiết .

Người thực hiện : NGUYỄN VĂN THẮM
Trường : THCS Trần Phú
Huyện Krông Năng, Đăk lăk