Bài 52. Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện

Kiểm tra bài cũ
Em hãy cho biết phản xạ là gì?
Tiết 54- Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
I- Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện.
VD 1: Một em bé vừa mới lọt lòng đã biết thở, biết khóc, biết bú, biết nuốt .. Nói chung những phản xạ của đứa trẻ mới sinh đều là phản xạ không điều kiện
?: Mét em bÐ ch­a bao giê ¨n tr¸i me ( Tr¸i chanh ) th× khi tr«ng thÊy tr¸i me nã cã ph¶n øng g× kh«ng?
?: Em hãy cho biết một em bé mới sinh có những phản xạ nào?
?- Nhưng nếu đã vài lần được ăn me (Chanh )thì khi nhìn thấy trái me ( Chanh) thì em bé sẽ có phản ứng gì?
Sự tiết nước bọt lần này là một phản xạ có điều kiện. Vì để muốn có phản xạ đó thì phải có sự kết hợp giữa trông thấy me và ăn me nhiều lần, tức là phải có sự luyện tập.
Qua 2 ví dụ trên em hãy tổng kết và đưa ra kết luận cho biết .
- Thế nào là phản xạ không điều kiện ?
- Thế nào là phản xạ có điều kiện ?
Phản xạ không điều kiện là phản xạ sinh ra đã có, không cần phải học tập.
Phản xạ có điều kiện là phản xạ được hình thành trong đời sống cá thể, là kết quả của quá trình học tập và rèn luyện.
Quan sát bảng 52.1 SGK hãy chỉ ra đâu là phản xạ không điều kiện , đâu là có điều kiện ?
x
x
x
x
x
x
? Ngoài các ví dụ trên, em hãy tìm thêm ít nhất 2 ví dụ cho mỗi loại phản xạ?
II- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
1- Sự hình thành phản xạ có điều kiện
Hãy xét thí nghiệm thành lập phản xạ tiết nước bọt khi rung chuông ? (Trên đèn chiếu)
Để thành lập được phản xạ có điều kiện cần có những điều kiện gì?
- Điều kiện để thành lập phản xạ có điều kiện:
+ Phải có sự kết hợp giữa kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện.
+ Quá trình kết hợp đó phải được lặp đi lặp lại nhiều lần.
?- Thực chất của việc thành lập phản xạ có điều kiện ?
- Thực chất của việc thành lập phản xạ có điều kiện là sự hình thành đường liên hệ tạm thời nối vùng của vỏ đại não với nhau
2- ức chế phản xạ có điều kiện:
Trong thí nghiệm trên nếu ta chỉ rung chuông mà không cho chó ăn nhiều lần thì hiện tượng gì sẽ xảy ra? Tại sao lại có hiện tượng này?
?Lượng nước bọt ít dần, cuối cùng chó ngừng tiết nước bọt. Hiện tượng này gọi là ức chế tắt dần, do không được củng cố nên đường liên hệ tạm thời dần dần bị mất đi.
 Khi ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn kh«ng ®­îc cñng cè th× ph¶n x¹ mÊt dÇn.
- Nêu ý nghĩa của sự hình thành và ức chế của phản xạ có điều kiện đối với đời sống?
ý nghĩa :
+ Đảm bảo sự thích nghi của cơ thể với môi trường và điều kiện sống thay đổi.
+Hình thành các thói quen tập quán tốt đối với con người.


III- So sánh các tính chất của phản xạ không điều kiện với phản xạ có điều kiện
Hãy xác định tính chất của phản xạ có điều kiện và của phản xạ không điều kiện bằng cách đánh dấu X vào ô cho phù hợp ở bảng sau.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
-So sánh tính chất của PXKĐK và PXCĐK?
Đươc hình thành trong cuộc sống, học tập và rèn luyện.
Bền vững
Có tính chất cá thể. Không di truyền
Số lượng hạn chế
TWTK chủ yếu có sự tham gia của vỏ não
- Hãy cho biết phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện có mối quan hệ gì với nhau?
Mối quan hệ :
+ Phản xạ KĐK là cơ sở để thành lập phản xạ CĐK.
+ Phải có sự kết hợp giữa một kích thích có điều kiện với một kích thích không điều kiện ( Trong đó kích thích có điều kiện phải tác động trước kích thích không điều kiện một thời gian ngắn)


1- Đặc điểm của phản xạ không điều kiện là:
A-Phải qua quá trình luyện tập. B- Không di truyền.
C- Mang tính chất cá thể D- Bền Vững
2- Đặc điểm của phản xạ có điều kiện là:
A- Không di truyền được cho thế hệ sau. B - Có tính chất bẩn sinh.
C- Dễ mất đi nếu không được củng cố. D- Có tính chất loài.
3- Trung khu phản xạ có điều kiện nằm ở:
A- Tuỷ sống B- Trụ não
C- Tiểu não. D- Vỏ đại não.
4 - Trung khu của phản xạ không điều kiện nằm ở:
A- Tuỷ sống và trụ não. B- Vỏ não và não trung gian.
C- Trụ não và vỏ não. D- Tiểu não và não trung gian.
D
C
D
A
Giải mã ô chữ:
Có 8 chữ: từ kép chỉ sự phân chia các vùng chức năng ở cỏ não
1
2
3
4
5
6
Có 13 chữ: thuỳ não có chứa vùng thính giác
2
1
Có 7 chữ: hoạt động của cơ hoặc của tuyến để đáp ứng lại kích thích
4
Có 5 chữ: là trung khu của ý thức và phản xạ có điều kiện
3
5
Có 6 chữ: phản ứng của cơ thể thông qua hệ thần kinh để trả lời kích thích
6
Có 9 chữ : từ dùng để chỉ tính chất loài của phản xạ không điều kiện