Bài 52. Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Trình bày cấu tạo của tai?
2. Trình bày cơ chế thu nhận sóng âm?
Tiết 54 – Bài 52:
PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN
VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
(PXKĐK và PXCĐK)
Giáo viên: Vũ Thị Thanh Hương
NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Phân biệt PXCĐK và PXKĐK
II. Sự hình thành PXCĐK
III. So sánh các tính chất của PXKĐK với PXCĐK
Ghi bài
I. Phân biệt PXCĐK và PXKĐK
Tiết 54 – Bài 52: PXKĐK và PXCĐK
Hoàn thành yêu cầu ▼ SGK/tr.166
PXKĐK
PXCĐK
I. Phân biệt PXCĐK và PXKĐK
Tiết 54 – Bài 52: PXKĐK và PXCĐK
X
X
X
X
X
X
I. Phân biệt PXCĐK và PXKĐK
Tiết 54 – Bài 52: PXKĐK và PXCĐK
Thế nào là PXCĐK, PXKĐK?
- PXCĐK là những PX sinh ra đã có, không cần phải
học tập.
- PXKĐK là những PX được hình thành trong đời sống
cá thể, là kết quả của quá trình học tập, rèn luyện, rút
kinh nghiệm.
I. Phân biệt PXCĐK và PXKĐK
Tiết 54 – Bài 52: PXKĐK và PXCĐK
II. Sự hình thành PXCĐK
1. Hình thành PXCĐK
Nhà sinh lí học thần kinh người Nga
Ivan Petrovich Paplôp là người đã sáng
lập ra lí thuyết hoạt động thần kinh cấp
cao. Ông là người đầu tiên nghiên cứu
Não bộ bằng các phương pháp thực
Nghiệm khách quan, là người đưa ra
nhận định: “Mọi hoạt động, hành vi
đều là các phản xạ”.
Hình 52-1. PX định hướng với ánh đèn
Hình 52-2. PX tiết nước bọt đối với thức ăn
Ánh đèn là kích thích có điều kiện
Thức ăn khi chạm vào lưỡi thì nước bọt chảy ra. Đây là kích thích có điều kiện.
Hình 52-3. Thành lập PXCĐK tiết nước bọt
Hình 52-3. Thành lập PXCĐK tiết nước bọt
A. Bật đèn rồi cho ăn nhiều lần, ánh đèn sẽ trở thành tín hiệu của ăn uống
B. PXCĐK tiết nước bọt với ánh đèn đã được thành lập
Sự kết hợp kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện nhiều lần
Lựa chọn cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống:
* Điều kiện để hình thành PXCĐK:
- Phải có sự kết hợp giữa ………………………… và kích thích không điều kiện.
- Kích thích có điều kiện phải tác động ……… kích thích không điều kiện một thời gian ngắn. Quá trình kết hợp đó phải đươc ……………….. nhiều lần.
* Thực chất của việc hình thành PXCĐK là sự hình thành ……………………………………….. nối các vùng của vỏ đại não với nhau.
kích thích có điều kiện
trước
lặp đi, lặp lại
đường liên hệ thần kinh tạm thời
I. Phân biệt PXCĐK và PXKĐK
Tiết 54 – Bài 52: PXKĐK và PXCĐK
II. Sự hình thành PXCĐK
1. Hình thành PXCĐK
* Điều kiện để hình thành PXCĐK:
- Phải có sự kết hợp giữa kích thích có điều kiện và kích thích không điều kiện.
- Quá trình đó phải đươc lặp đi, lặp lại nhiều lần.
* Thực chất của việc hình thành PXCĐK là sự hình thành đường liên hệ thần kinh tạm thời nối các vùng của vỏ đại não với nhau.
Mỗi học sinh tự lấy thêm ví dụ
I. Phân biệt PXCĐK và PXKĐK
Tiết 54 – Bài 52: PXKĐK và PXCĐK
II. Sự hình thành PXCĐK
1. Hình thành PXCĐK
2. Ức chế PXCĐK
Thế nào là ức chế PXCĐK?
Khi không được củng cố thường xuyên thì PXCĐK dễ dàng bị mất đi, điều này gọi là ức chế PXCĐK.
Điều này có ý nghĩa gì?
* Ý nghĩa:
- Đảm bảo cơ thể luôn thích nghi với môi trường sống và điều kiện sống luôn thay đổi.
- Hình thành những thói quen, tập tính tốt.
I. Phân biệt PXCĐK và PXKĐK
Tiết 54 – Bài 52: PXKĐK và PXCĐK
II. Sự hình thành PXCĐK
1. Hình thành PXCĐK
2. Ức chế PXCĐK
III. So sánh các tính chất của PXCĐK và PXKĐK
Dựa vào sự phân tích các ví dụ nêu ở mục I và những hiểu biết qua những ví dụ ở mục II, hãy hoàn thành bảng 52-2, so sánh các tính chất của PXKĐK và PXCĐK:
3. Bền vững
2’. Hình thành trong đời sống
4’. Có tính cá thể, không di truyền
5. Số lượng có hạn
Bảng 52-2. So sánh tính chất của PXCĐK và PXKĐK
7’. Trung ương nằm ở vỏ não
Hãy nêu mối liên quan giữa PXKĐK với PXCĐK?
- PXKĐK là cơ sở để hình thành PXCĐK
- Phải có sự kết hợp giữa một kích thích CĐK với kích thích KĐK (kích thích CĐK phải tác động trước kích thích KĐK một thời gian)
I. Phân biệt PXCĐK và PXKĐK
Tiết 54 – Bài 52: PXKĐK và PXCĐK
II. Sự hình thành PXCĐK
1. Hình thành PXCĐK
2. Ức chế PXCĐK
III. So sánh các tính chất của PXCĐK và PXKĐK
- So sánh: bảng 52-2 SGK/tr.168
- Mối liên quan: thông tin ■ SGK/tr.168
Câu 1: Tính chất của PXKĐK là:
CỦNG CỐ
Chọn câu trả lời đúng:
a) Bền vững
b) Không di truyền
c) Phải qua quá trình luyện tập
d) Mang tính chất cá thể
Câu 2: Ví dụ nào dưới đây là PXCĐK?
CỦNG CỐ
Chọn câu trả lời đúng:
a) Trời lạnh, tôi rùng mình, sởn gai ốc.
b) Ánh đén sáng chói chiếu vào mắt, lấy tay che mắt.
c) Đang ra chơi nhưng nghe tiếng chuông báo hiệu giờ vào lớp, các em học sinh nhanh chóng xếp hàng.
d) Mỗi lần tập thể dục chạy ba vòng sân trường xong, tim tôi lại đập thình thình, mồ hôi vã ra.
Câu 3: Để hình thành một PXCĐK cần có những điều kiện nào?
CỦNG CỐ
- Phải có sự kết hợp giữa kích thích có điều kiện và kích thích không điều kiện.
- Quá trình đó phải đươc lặp đi, lặp lại nhiều lần.
Học bài và trả lời câu hỏi cuối SGK/tr.168
Đọc mục : “Em có biết?” SGK/tr.169
Đọc trước bài 53: “Hoạt động thần kinh cấp cao ở người” SGK/tr.170
DẶN DÒ