Bài 52. Ánh sáng trắng và ánh sáng màu

Em hãy nhớ lại kiến thức quang học ở lớp 7 và cho biết: Nguồn sáng là gì? Nêu 3 ví dụ về nguồn sáng.
Nguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng. Ví dụ:
Bóng đèn điện
đang sáng.
Ngọn nến
đang cháy.
Mặt trời
Tiết 57. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU
I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:
1. Các nguồn phát ánh sáng trắng:
- Mặt trời (trừ lúc binh minh và hoàng hôn).
- Các đèn có dây tóc nóng sáng, như: Đèn pha của xe ôtô, xe máy, bóng đèn tròn…
2. Các nguồn phát ánh sáng màu.
Đèn LED, đèn bút laze, đèn ống dùng trong quảng cáo...
Mặt trời.
Đèn LED.
Đèn bút laze.
Đèn ống dùng trong quảng cáo.
Các đèn có dây tóc nóng sáng.
1. Thí nghiệm:
Quan sát ánh sáng phía sau một tấm lọc màu và nêu nhận xét rút ra từ những thí nghiệm sau:
a. Chiếu một chùm sáng trắng qua một tấm lọc màu đỏ.
b. Chiếu một chùm sáng đỏ qua một tấm lọc màu đỏ.
c. Chiếu một chùm sáng đỏ qua một tấm lọc màu xanh (hoặc tím).
Bố trí thí nghiệm như hình vẽ:
+ Cho dòng điện chạy qua đèn ( với nguồn điện 9V xoay chiều).
+ Quan sát trên màn chắn qua ba lần thí nghiệm và trả lời câu C1.
II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu:

- Chi?u m?t chựm sỏng tr?ng qua t?m l?c m�u d?
- Chi?u m?t chựm sỏng d? qua t?m l?c m�u d?
- Chi?u m?t chựm sỏng d? qua t?m l?c m�u xanh
ta được ánh sáng đỏ.
ta được ánh sáng đỏ.
ta không được ánh sáng đỏ, mà thấy tối.
1. Thí nghiệm:
C1. Kết quả:
ta được ánh sáng đỏ.
ta được ánh sáng đỏ.
ta không được ánh sáng đỏ, mà thấy tối.
II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu:
-Chiếu một chùm sáng trắng qua tâm lọc màu xanh
-Chiếu một chùm sáng xanh qua tâm lọc màu xanh
-Chiếu một chùm sáng xanh qua tâm lọc màu đỏ
2. Các thí nghiệm tương tự
ta được ánh sáng xanh.
ta không được ánh sáng xanh, mà thấy tối.
ta được ánh sáng xanh.
ta được ánh sáng xanh.
ta được ánh sáng xanh.
ta không được ánh sáng xanh, mà thấy tối.
* Quan sát lại thí nghiệm để rút ra kết luận. Khi chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu.
3.Rút ra kết luận:
- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.
* Hãy rút ra kết luận khi chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu.
- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.
- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.
3.Rút ra kết luận:
* Hãy rút ra kết luận khi chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu.
- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa.
- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.
- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lộc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.
3.Rút ra kết luận:
Vậy: Nếu chiếu ánh sáng trắng hay ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu, ta sẽ được ánh sáng có màu đó. ánh sáng màu này khó truyền qua tấm lọc màu khác.
Tấm lọc màu nào thì hấp thụ ít ánh sáng có màu đó, nhưng hấp thụ nhiều ánh sáng có màu khác.
C2. Hãy dùng kiến thức vừa nêu để giải thích kết quả của các thí nghiệm ở trên.
- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa.
- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.
- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lộc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.
3.Rút ra kết luận:
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Vận dụng kết luận hãy thảo luận theo nội dung sau:
1- Tại sao ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng màu đỏ?
2- Tại sao ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng màu đỏ, còn ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh ta lại không thu được ánh sáng đỏ (thấy tối)?
Vì trong chùm ánh sáng trắng có ánh sáng màu đỏ. Tấm lọc màu đỏ cho ánh sáng đỏ đi qua còn các màu khác thì bị hấp thụ.
Vì tấm lọc màu đỏ không hấp thụ ánh sáng đỏ, nên chùm sáng đỏ đi qua tấm lọc màu đỏ, còn tấm lọc màu xanh hấp thụ mạnh các ánh sáng màu không phải là màu xanh, nên ánh sáng đỏ khó có thể qua được tấm lọc màu xanh và ta thấy tối.
5
4
3
2
1
0
6
7
8
9
10
14
13
12
11
16
20
19
18
15
17
28
35
31
30
33
27
29
34
36
32
37
25
26
23
24
22
21
53
47
49
46
40
55
51
48
50
42
39
41
38
43
44
45
58
57
56
54
52
59
60
HOẠT ĐỘNG NHÓM
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay vàng, các vỏ nhựa đóng vai trò như tấm lọc màu.
C3.Ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra như thế nào?
III. Vận dụng:
III. Vận dụng:
Bể nhỏ có thành bên trong suốt đựng nước màu có thể coi là một tấm kính lọc màu.
C4. Một bể nước nhỏ (như bể cá cảnh) có các thành bên trong suốt đựng nước pha mực đỏ có thể dùng như dụng cụ nào ở trên?
Thí nghiệm kiểm tra
Ghi nhớ
- Ánh sáng do Mặt Trời và các đèn có dây tóc nóng sáng phát ra là ánh sáng trắng.
-Có một số nguồn sáng phát ra trực tiếp ánh sáng màu.
-Có thể tạo ra ánh sáng màu bằng cách chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu.
C3.
C4.
I.Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:
1.Các nguồn phát ánh sáng trắng:
2.Các nguồn phát ánh sáng màu:
II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu:
3. Kết luận:
2. Các thí nghiệm tương tự:
1. Thí nghiệm:
III. Vận dụng:
Để con người làm việc có hiệu quả và thích hợp nhất nên sử dụng ánh sáng nào? Ánh sáng đó phát ra từ đâu là tốt nhất?
Trả lời: Không. Vì chúng có hại cho mắt.
Trả lời: Nên sử dụng ánh sáng trắng. Ánh sáng trắng phát ra từ mặt trời là tốt nhất.
Việc sử dụng ánh sáng mặt trời trong sinh hoạt hằng ngày nhằm mục đích gì?
Trả lời: Góp phần tiết kiệm năng lượng bảo vệ mắt và giúp cơ thể tổng hợp vitamin D.
Vậy có nên sử dụng ánh sáng màu trong học tập và lao động hay không? Vì sao?
- Học thuộc ghi nhớ và làm bài tập 52.1, 52.2, 52.3, 52.4 Sách bài tập.
- Đọc phần có thể em chưa biết (Sách giáo khoa trang 138).
- Chuẩn bị bài 53: Sự phân tích ánh sáng trắng (Sách giáo khoa trang 139).
- Tìm những dụng cụ phân tích ánh sáng trắng.
HƯớNG DẫN Về NHà