Bài 51. Cơ quan phân tích thính giác

Môn: Sinh học 8


- Một cơ quan phân tích bao gồm những thành phần nào?


- Cơ quan phân tích có vai trò như thế nào đối với cơ thể?
* Cơ quan phân tích gồm 3 bộ phận:

- Bộ phận ngoại biên (các cơ quan thụ cảm)


- Bộ phận dẫn truyền hay các dây thần kinh

- Bộ phận trung ương hay các trung khu ở bán cầu đại não

* ý nghĩa: Giúp cơ thể có thể nhận biết được tác động của môi trường
TIếT 55:
Cơ quan phân tích thính giác gồm những bộ phận nào?
Đáp án:
Cơ quan phân tích gồm

Tế bào thụ cảm thính giác
Dây thần kinh thính giác
Vùng thính giác
(ở thuỳ thái dương)

H·y quan s¸t h×nh 51.1 kÕt hîp chó thÝch kÌm theo, th¶o luËn (2 bµn/ 1 nhãm) hoµn thµnh phiÕu häc tËp (t×m hiÓu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña tai)
Phiếu số 1: Hoàn thành sơ đồ sau
Tai gồm
Cấu tạo tai
Cấu tạo các Phần của tai
Chức năng của các bộ phận
Phiếu số 1: Hoàn thành sơ đồ sau
Tai gồm
Chuỗi x tai
Màng nhĩ
ống tai
Tai giữa
Bộ phận tiền đình và ống bán khuyên
Tai ngoài
ốc tai
Vành tai
Tai trong
Cấu tạo tai
Cấu tạo các Phần của tai
Hứng sóng âm
Vòi nhĩ
Khuếch đại âm thanh
Dẫn chuyền và khuếch đại âm
Hướng sóng âm
Cân bằng áp suất
Thu nhận thông tin về vị trí và sự chuyển động của cơ thể
Thu nhận kích thích sóng âm
Chức năng của các bộ phận

Tai được chia ra: Tai ngoài, tai giữa và tai trong.
- Tai ngoài gồm ....(1)...... Có nhiệm vụ hứng sóng âm,....(2)... hướng sóng âm. Tai ngoài được giới hạn với tai giữa bởi ....(3)... (có đường kính khoảng 1cm).
- Tai giữa là một khoang xương, trong đó ...(4)... bao gồm xương búa, xương đe và xương bàn đạp khớp với nhau. Xương búa được gắn với màng nhĩ, xương bàn đạp áp vào một màng giới hạn tai giữa với tai trong (gọi là màng cửa bầu dục - có diện tích nhỏ hơn màng nhĩ 18 - 20 lần)
Phiếu học tập số 2:

Tai được chia ra: Tai ngoài, tai giữa và tai trong.
- Tai ngoài gồm vành tai có nhiệm vụ hứng sóng âm, ống tai hướng sóng âm. Tai ngoài được giới hạn với tai giữa bởi màng nhĩ (có đường kính khoảng 1cm).
- Tai giữa là một khoang xương, trong đó chuỗi xương tai bao gồm xương búa, xương đe và xương bàn đạp khớp với nhau. Xương búa được gắn với màng nhĩ, xương bàn đạp áp vào một màng giới hạn tai giữa với tai trong (gọi là màng cửa bầu dục - có diện tích nhỏ hơn màng nhĩ 18 - 20 lần)
Phiếu học tập số 2:
I. Cấu tạo của tai

TIếT 55: Cơ quan phân tích thính giác

TiÓu kÕt:
Tai được chia ra: Tai ngoài, tai giữa và tai trong
+ Tai ngoài: vành tai có nhiệm vụ hứng sóng âm
ống tai: hướng sóng âm.
màng nhĩ: khuếch đại âm
+ Tai gi÷a: Chuçi x­¬ng tai: dÉn chuyÒn vµ khuÕch ®¹i ©m
Vßi nhÜ: C©n b»ng ¸p suÊt 2 bªn mµng nhÜ
ốc tai: Thu nhận kích thích sóng âm
+ Tai trong:
Bộ phận tiền đình và ống bán khuyên: Thu nhận thông tin về vị trí và sự chuyển động của cơ thể

Nghiên cứu tiếp thông tin sgk/163 và quan sát hình 51.2 kết hợp đọc chú thích kèm theo trả lời các câu hỏi sau:
1. Vì sao gọi là ốc tai?
2. ốc tai có cấu tạo như thế nào?
? * Cấu tạo của ốc tai:
ốc tai xoắn 2 vòng rưỡi gồm:
+ ốc tai xương (ở ngoài)
+ ốc tai màng (ở trong)
Màng cơ sở ở dưới
Trên màng cơ sở có cơ quan coócti
Màng bên
TB đệm
Màng che phủ
TB thụ cảm thính giác
Màng tiền đình ở trên

Quan sát hình 51.2 sgk kết hợp đọc thông tin sgk/164, thảo luận nhóm hoàn thành bài tập sau:
Hãy sắp xếp các thành phần cấu tạo của tai theo chiều thu nhận kích thích sóng âm
A.Vành tai
B. Màng nhĩ
C. Chuỗi xương tai
D. ống tai
E. Màng cơ sở
F. Cơ quan coócti
P. Vùng thính giác
Phiếu học tập số 3
H. Sóng âm
G. Cửa bầu
Q. Chuyển động ngoại dịch và nội dich
? Cơ chế thu nhận kích thích sóng âm
Sóng âm vành tai ống tai màng nhĩ chuỗi xương tai cửa bầu chuyển động ngoại dịch và nội dịch rung màng cơ sở kích thích cơ quan coócti xuất hiện xung thần kinh vùng thính giác (phân tích cho biết âm thanh)
TIếT 55
I. Cấu tạo của tai
II. Chức năng thu nhận sóng âm
III.Vệ sinh tai
1. Để tai hoạt động tốt cần lưu ý những vấn đề gì?
2. Hãy đưa ra các biện pháp giữ vệ sinh và bảo vệ tai?
Hãy sắp xếp các thành phần cấu tạo sau vào vị trí của hình vẽ
A.Vành tai
B. Chuỗi xương tai
C. ốc tai
D. Màng nhĩ
E. ống bán khuyên
F. Dây thần kinh
G. ống tai
H. Vòi nhĩ
Vành tai
Chuỗi xương tai
ống bán khuyên
Dây thần kinh thính giác
ốc tai
Vòi nhĩ
Màng nhĩ
ống tai
Cấu tạo tai
Trò chơi ô chữ
T � b a o � � m
V A N H T A I
T a I N G o A i
V O I N H I
T H U Y T H A I D U O N G
M A N G n h I
O N G T A I
R A Y T A I
O C T A I
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Hãy sắp xếp các thành phần cấu tạo sau vào vị trí của hình vẽ
A. ốc tai xương
B. Màng che phủ
C. Ngoại dịch
D. ốc tai màng
E. Tế bào đệm
F. TB thụ cảm thính giác
G. Dây thần kinh
H. Nội dịch
P. Màng bên
K. Màng tiền đình
M. Màng cơ sở

Hãy sắp xếp các thành phần cấu tạo sau vào vị trí của hình vẽ
A. ốc tai xương
B. Màng che phủ
C. Ngoại dịch
D. ốc tai màng
E. Tế bào đệm
F. TB thụ cảm thính giác
G. Dây thần kinh
H. Nội dịch
P. Màng bên
K. Màng tiền đình
M. Màng cơ sở

1A- 2D- 3C- 4K- 5P- 6H- 7M- 8G- 9B- 10E- 11F
Hướng dẫn về nhà
2. Làm bài 4 SGK/165 (Làm TN: thiết kế 1 dụng cụ giống ống nghe của bác sĩ nhưng dùng 2 ống cao su nối với tai có độ dài khác nhau. nhắm mắt và xác định xem có cảm giác gì?)
1. Học bài và vẽ hình 51.1