Bài 51. Cơ quan phân tích thính giác

1
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO M`ĐRAK.
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ LÝ TỰ TRỌNG.
Tiết 53 - Bài 51 : Cơ quan phân tích thính giác.
Giáo viên thiết kế : Nguyễn Thị Thi
Năm học : 2009 - 2010
SINH HỌC 8
2
Câu 1: Em hãy cho biết một cơ quan phân tích gồm có các bộ phận nào?
Cơ quan phân tích : Gồm:
+ Cơ quan thụ cảm
+ Dây thần kinh hướng tâm
+ Bộ phận phân tích (ở trung ương TK)
Trả lời
Câu 2: Trình bày cấu tạo cơ quan phân tích thị giác?
Cơ quan phân tích thị giác: Gồm:
+ Cơ quan thụ cảm thị giác
+ Dây thần kinh thị giác
+ Bộ phận phân tích vùng thị giác ở thùy chẩm.
Trả lời
KIỂM TRA BÀI CŨ
3
Em có thể cảm nhận những âm thanh đó nhờ những bộ phận nào của cơ thể?
NGHE ĐOẠN NHẠC SAU
4
Dựa vào những kiến thức đã học về cơ quan phân tích và cơ quan phân tích thị giác, em hãy cho biết cơ quan phân tích thính giác gồm những bộ phận nào?
Tế bào thụ cảm thính giác

2. Dây thần kinh thính giác

3. Vùng thính giác
(cơ quan coocti ở tai)
( dây não số VIII)
( ở thùy thái dương)
Cơ quan phân tích thính giác
5

Cấu tạo của tai gồm mấy phần chính? Đó là những phần nào?
Gồm có:
1. Tai ngoài:
2. Tai giữa :
3. Tai trong:
I. CẤU TẠO CỦA TAI:
Tai ngoài
Tai giữa
Tai trong
Vành tai
Ống tai
Màng nhĩ
Vòi nhĩ
Chuỗi xương tai
Ống bán khuyên
Ốc tai
Dây thần kinh số VIII
Vậy tai ngoài gồm những bộ phận nào?
-Vành tai.
-Ống tai.
-Màng nhĩ.
-Chuỗi xương tai.
- Vòi nhĩ.
- Bộ phận tiền đình.
- Ốc tai.
Tai giữa gồm những bộ phận nào?
Tai trong gồm những bộ phận nào?
6
THẢO LUẬN NHÓM (3 phút)
Quan sát H51.1: Cấu tạo của tai. Hoàn chỉnh đoạn thông tin sau về các thành phần cấu tạo của tai và chức năng của chúng.

1. Tai ngoài:
2. Tai giữa :
3. Tai trong:
I. CẤU TẠO CỦA TAI:
Gồm có 3 phần :
Cơ quan phân tích thính giác
-Vành tai.
-Ống tai.
-Màng nhĩ.
-Chuỗi xương tai.
- Vòi nhĩ.
- Bộ phận tiền đình.
- Ốc tai.
7
PHIẾU HỌC TẬP
Tai được chia ra : tai ngoài, tai giữa và tai trong.
Tai ngoài gồm …………có nhiệm vụ hứng sóng âm, ………..hướng sóng âm. Tai ngoài được giới hạn với tai giữa bởi…………….(có đường kính khoảng 1 cm)
Tai giữa là một khoang xương, trong đó có…………………bao gồm xương búa, xương đe và xương bàn đạp khớp với nhau. Xương búa được gắn với màng nhĩ, xương bàn đạp áp vào một màng giới hạn tai giữa với tai trong( gọi là màng cửa bầu dục – có diện tích nhỏ hơn màng nhĩ 18-20 lần).
vành tai
ống tai
màng nhĩ
chuỗi xương tai
ĐÁP ÁN:
8
Gồm có 3 phần :
Đọc toàn bộ đáp án phiếu học tập và thông tin sách giáo khoa trang 163.Cá nhân suy nghĩ trả lời câu hỏi:
1. Tai ngoài:
2. Tai giữa :
3. Tai trong:
1. Chức năng của tai ngoài ?
Có:
Có:
Có:
thu nhận kích thích sóng âm.
2.Chức năng của tai giữa ?
3. Chức năng tai trong ?
I. CẤU TẠO CỦA TAI:
Cơ quan phân tích thính giác
-Vành tai:
-Ống tai
-Màng nhĩ
-Chuỗi xương tai
- Vòi nhĩ:
- Bộ phận tiền đình:
- Ốc tai:
hứng sóng âm
: hướng sóng âm.
: khuếch đại âm thanh.
: Truyền sóng âm
cân bắng áp suất hai bên màng nhĩ.
thu nhận thông về vị trí và sự chuyển động của cơ thể trong không gian.
9
Ngoại dịch
Nội dịch
Màng bên
Màng tiền đình
Màng che phủ
Ốc tai
Ốc tai màng
Ốc tai xương
Cửa bầu
Tế bào thụ cảm thính giác
Tế bào đệm.
CƠ QUAN COOCTI
Màng cơ sở
HỌC SINH ĐỌC THÔNG TIN SGK TRANG 163, CHÚ Ý PHẦN PHÂN TÍCH CỦA CÔ GIÁO
10
H 51.2. Phân tích cấu tạo của ốc tai (trái)
Quan sát hình 51.2 kết hợp với thông tin trang 163, 164 sách giáo khoa  Trình bày cấu tạo ốc tai ? Chức năng của ốc tai?
THẢO LUẬN NHÓM
(2 phút)
Trả lời: Ốc tai xoắn 2 vòng rưỡi gồm:
+ Ốc tai xương (ở ngoài).
+ Ốc tai màng (ở trong). Gồm:
. Màng tiền đình (ở trên)
. Màng cơ sở (ở dưới): trên màng cơ sở có cơ quan Coocti chứa các tế bào thụ cảm thính giác.
* Ốc tai là nơi tiếp nhận các kích thích về âm thanh.
11
II. CHỨC NĂNG THU NHẬN SÓNG ÂM:
I. CẤU TẠO CỦA TAI:
Cơ quan phân tích thính giác
12
THẢO LUẬN NHÓM( 2phút)
Hãy sắp xếp thành phần cấu tạo của tai theo thứ tự thu nhận kích thích sóng âm ?
A.Vành tai
B. Màng nhĩ
C. Chuỗi xương tai
D. Ống tai
E. Nội dịch
F. Ngoại dịch
G. Tế bào thụ cảm thính giác của cơ quan Coocti
Th? t? d�ng l�:
A
D
B
C
F
E
D
Sóng âm  màng nhĩ  chuỗi xương tai  cửa bầu  chuyển động ngoại dịch và nội dịch  rung màng cơ sở  kích thích cơ quan Coocti xuất hiện xung thần kinh  vùng thính giác(phân tích cho biết âm thanh)
13
Sóng âm  màng nhĩ  chuỗi xương tai  cửa bầu  chuyển động ngoại dịch và nội dịch  rung màng cơ sở  kích thích cơ quan Coocti xuất hiện xung thần kinh  vùng thính giác(phân tích cho biết âm thanh)
VIDEO
ĐOẠN BĂNG VIDEO MÔ TẢ CƠ CHẾ TRUYỀN
SÓNG ÂM
14
Sóng âm  màng nhĩ  chuỗi xương tai  cửa bầu  chuyển động ngoại dịch và nội dịch  rung màng cơ sở  kích thích cơ quan Coocti xuất hiện xung thần kinh  vùng thính giác (phân tích cho biết âm thanh)
II. CHỨC NĂNG THU NHẬN SÓNG ÂM:
I. CẤU TẠO CỦA TAI:
Cơ quan phân tích thính giác
15
III. VỆ SINH TAI:
Qua thông tin trong SGK và sự hiểu biết của em. Để tai hoạt động tốt cần lưu ý những vấn đề gì?
Giữ vệ sinh tai.
Bảo vệ tai :
Em có nhận xét gì qua bức ảnh?
Không dùng vật nhọn ngoáy tai.
II. CHỨC NĂNG THU NHẬN SÓNG ÂM:
I. CẤU TẠO CỦA TAI:
Cơ quan phân tích thính giác
16
Giữ vệ sinh tai.
Bảo vệ tai :
+Không dùng vật nhọn sắc ngoáy tai.
+Giữ vệ sinh mũi họng để phòng bệnh cho tai.
+Có biện pháp chống, giảm tiếng ồn.
Ngoài biện pháp trên, theo em còn có những biện pháp nào để bảo vệ tai?
III. VỆ SINH TAI:
II. CHỨC NĂNG THU NHẬN SÓNG ÂM:
I. CẤU TẠO CỦA TAI:
Tiếng ồn có hại như thế nào đến cơ quan phân tích thính giác?
Tiếng ồn tác động lâu ngày có thể làm giảm chức năng của cơ quan phân tích thính giác, thậm chí có thể gây điếc.
Theo em để chống ô nhiễm tiếng ồn , đặc biệt là tiếng ồn giao thông chúng ta cần có những biện pháp nào?
Trồng nhiều cây xanh
Cơ quan phân tích thính giác
17
Trồng nhiều cây xanh để âm truyền đến gặp lá cây sẽ tán xạ theo các hướng khác nhau.
18
Trồng cây
Môi trường các em đang sống có đang bị ô nhiễm tiếng ồn không? Các em cần có những biện pháp gì để hạn chế tiếng ồn?
Tiếng ồn từ:
Phương tiện giao thông.
Họp chợ.
Các công trình xây dựng….
19
Bác Hồ với tết trồng cây năm 1961
Vì lợi ích mười năm trồng cây.
Vì lợi ích trăm năm trồng người
20
CỦNG CỐ
I. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM:
21
CỦNG CỐ
I. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM:
II. CÂU HỎI:
Học sinh trình bày cấu tạo của tai và quá trình thu nhận kích thích sóng âm trên mô hình.
22
Chuỗi xương tai: Truyền sóng âm;
Vòi nhĩ: Cân bằng áp suất hai bên màng nhĩ
Bộ phận tiền đình: Thu nhận thu thông tin về vị trí chuyển động của cơ thể trong không gian.
Ốc tai: Thu nhận kích thích sóng âm
Vành tai: Hứng sóng âm.
Ống tai: Hướng sóng âm.
Màng nhĩ: Khuếch đại âm
Cơ chế : Sóng âm  màng nhĩ  chuỗi xương tai  cửa bầu  chuyển động ngoại dịch và nội dịch  rung màng cơ sở  kích thích cơ quan Coocti xuất hiện xung thần kinh  vùng thính giác (phân tích cho biết âm thanh)
III. VỆ SINH TAI:
II. CHỨC NĂNG THU NHẬN SÓNG ÂM:
I. CẤU TẠO CỦA TAI:
Vệ sinh tai.
Bảo vệ tai.
Cơ quan phân tích thính giác
TAI
Tai ngoài :
Tai giữa
Tai trong
23
Trả lời câu hỏi 1, 2, 3 sgk trang 165.
Làm bài tập 4 sgk Trang 165.
Đọc nội dung mục Em có biết?
- Xem trước Bài 52 : Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
- Tìm hiểu hoạt động một số vật nuôi trong nhà.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
24
Bài học kết thúc !
Xin chân thành cảm ơn
quí thầy cô giáo đã về dự
tiết học hôm nay !