Bài 51. Cơ quan phân tích thính giác

Kiểm tra bài cũ:
Nêu nguyên nhân, biểu hiện, hậu quả của bệnh đau mắt hột ?
Đáp án:

- Nguyên nhân: do một loại virut gây nên.
- Biểu hiện: Mặt trong mí mắt có những hột đỏ nổi cộm lên,gây ngứa. Khi hột vỡ tạo nên lông quặm.
- Hậu quả: Lông quặm cọ sát làm đục giác mạc dẫn tới mù lòa.
- Phòng tránh: Rữa mắt thường xuyên bằng nước muối loãng, lhoong dùng chung khăn mặt với người khác.
Vấn đề đặt
Nhờ đâu mà chúng ta nghe được âm thanh từ mọi thứ xung quanh chúng ta?
Tại sao ta có thể phân biệt được các loại âm thanh trầm bổng, to nhỏ khác nhau?
Bài 51: Cơ quan phân tích thính giác
Chúng ta nghe được âm thanh là do có tai, tai cấu tạo như thế nào mà nhận được âm thanh. Hôm nay các em sẽ tìm hiểu cấu tạo và chức năng của tai.
Cơ quan phân tích thính giác gồm những bộ phận nào?
* Cơ quan phân tích thính giác gồm:
- Tế bào thụ cảm thính giác ( trong cơ quan coocti )
- Dây thần kinh thính giác ( dây số VIII )
- Vùng thính giác ở thùy thái dương.
I. Cấu tạo tai
-Tai ngoài gồm....... có nhiệm vụ hứng sóng âm, ....... hướng sóng âm. Tai ngoài được giới hạn với tai giữa bởi.....(có đường kính khoảng1cm)
-Tai giữa là một khoang xương, trong đó có ......bao gồm xương búa ,xương đe và xương bàn đạp khớp với nhau. Xương búa được gắn vào màng nhĩ, xương bàn đạp áp vào một màng giới hạn tai giữa với tai trong (gọi là màng cửa bầu-có diện tích nhỏ hơn màng nhĩ 18-20 lần).
Hãy quan sát hình 51-1 và làm bài tập số 1
Vành tai
ống tai
Màng nhĩ
Chuỗi xương tai
Kết luận:
Tai gồm có: tai ngoài, tai giữa, tai trong.
- Tai ngoài:
+ Vành tai: hứng sóng âm.
+ ống tai: hướng sóng âm.
+ Màng nhĩ: khuếch đại âm
- Tai trong:
+ Chuỗi xương tai: truyền sóng âm.
+ Vòi nhĩ: cân bằng áp suất hai bên màng nhĩ.
Tai trong
Cấu tạo các thành ph?n của tai trong
Cấu tạo tai trong
Bộ phận tiền đình: 3 ống bán khuyên thu nhận thông tin về vị trí và sự chuyển động của cơ thể trong không gian v� ph? trỏch thang b?ng.
?c tai: thu nhận các kích thích của sóng âm.
II. Ch?c nang thu nh?n súng õm:
Cấu tạo ốc tai:
- Ốc tai xương:ở ngoài
- Ốc tai màng: ở trong
+ Màng tiền đình ở trên
+ Màng cơ sở ở dưới: có cơ quan coocti chứa tế bào thần kinh thị giác.
* Sơ đồ thu nhận sóng âm:

Tai rất quan trọng vậy ta phải giữ gìn vệ sinh tai như thế nào ?
(chia nhóm và thảo luận trong 5 phút)
III. Vệ Sinh Tai:
III. Vệ sinh tai
Tai liên tục tiết ra chất nhầy để tránh bụi và các tác nhân có hại, gọi là ráy tai. Ta nên lấy bớt ráy tai bằng bông mềm, không dùng que nhọn hay vật cứng để lấy ráy.
Trẻ em cần giữ gìn tránh viêm họng.
Tránh nơi có tiếng ồn quá mạnh.
III. Vệ sinh tai:
Chúng ta phải:
Dùng tăm bông lau rửa tai.
Tránh viêm họng vì viêm họng dẫn tới viêm tai.
Tránh hay giảm tiếng ồn ở nơi sống.
Màng nhĩ.
Vùng thính giác.
Vành tai.
Tế bào thụ c?m thính giác.
Chuỗi xương tai.
Tai trong.�
- Sóng âm vào tai làm rung (1)....................., truyền qua(2)........................... vào(3)................. gây sự chuyển động ngoại dịch rồi nội dịch trong ốc tai màng và tác động lên các(4) ...... ... ................. của cơ quan coocti, nằm trên màng cơ sở ở vùng tương ứng với tần số và cường độ của sóng âm làm các tế bào này hưng phấn chuyển thành xung thần kinh truyên về (5)...............................ở thùy thái dương cho ta nhận biết về âm thanh đã phát ra.
- Tai trong còn có bộ phận tiền đỡnh và các ống bán khuyên, tiếp nhận nh?ng thông tin về vị trí của cơ thể.
Bài tập củng cố :
Sử dụng từ thích hợp điền vào chổ trống:
1
3
7
2
4
5
6
Chú thích hình vẽ:
ống tai
Vành tai
Màng nhĩ
Chuổi xương tai
Vòi nhĩ
Ống bán khuyên
Ốc tai
Công việc về nhà:
Học thuộc bài, trả lời câu hỏi cuối bài.
Xem trước bài 52. Ôn lại kiến thức bài Phản xạ.
Bài tập:
1. Cấu tạo của tai gồm có:
a. Vành tai , ống tai.
b. Tai ngoài, tai giữa, tai trong.
c. Ốc tai, chuỗi xương tai
d. Cơ quan coocti, màng nhĩ.
2. Bộ phận nào ngăn cách tai ngoài và tai giữa ?
a. Ốc tai
b. Chuỗi xương tai
c. Màng nhĩ
d. Tiền đình
3. Các tế bào thụ cảm thích giác nằm ở đâu ?
a.Cơ quan coocti
b. Màng nhĩ
c. Chuỗi xương tai
d. Ống tai