Bài 51. Cơ quan phân tích thính giác

QUÝ THẦY CÔ GIÁO CÙNG CÁC EM HỌC SINH
TRƯờng thcs đại đồng
Tổ khoa học tự nhiên
Giáo viên: Vũ Thị Minh
[email protected]
Điện thoại: 01295122599
KIỂM TRA BÀI CŨ
* Mắt có các tật nào? Nguyên nhân và cách khắc phục?
* Nêu hậu quả của việc đau mắt hột và cách phòng tránh?
Bài 51:
CƠ QUAN PHÂN TÍCH THÍNH GIÁC
Cơ quan thính giác gồm những bộ phận nào?
* Cơ quan phân tích thính giác gồm:
- TB thụ cảm thính giác nằm trong cơ quan coocti
- Dây thần kinh thính giác ( dây số VIII)
- Vùng thính giác (Є Thùy thái dương/vỏ não)
I- Cấu tạo tai:
Hãy quan sát hình 51.1, thảo luận nhóm để hoàn chỉnh thông tin sau về các thành phần cấu tạo của tai và chức năng của chúng.
Tai được chia ra: tai ngoài , tai giữa và tai trong.
- Tai ngoài gồm: ……1……có nhiệm vụ hứng sóng âm, ……2.... hướng sóng âm. Tai ngoài được giới hạn với tai giữa bởi…………3……..(có đường kính khoảng 1cm).
- Tai giữa là một khoang xương, trong đó có …4…………… bao gồm xương búa, xương đe, xương bàn đạp khớp với nhau. Xương búa được gắn vào màng nhĩ, xương bàn đạp áp vào một màng giới hạn tai giữa với tai trong (gọi là màng cửa bầu dục – có diện tích nhỏ hơn màng nhĩ 18 – 20 lần).
Khoang tai giữa thông với hầu nhờ có vòi nhĩ nên đảm bảo áp suất hai bên màng nhĩ được cân bằng.
TAI NGOÀI
TAI GIỮA
TAI TRONG
Ống bán khuyên
Dây thần kinh số VIII
Ốc tai
Vòi nhĩ
Màng nhĩ
Ống tai
Vành tai
Hình 51.1: CẤU TẠO CỦA TAI
Chuỗi xuong tai
Vành tai
Tai được chia ra: tai ngoài , tai giữa và tai trong.
- Tai ngoài gồm: …………có nhiệm vụ hứng sóng âm, …….... hướng sóng âm. Tai ngoài được giới hạn với tai giữa bởi………………..(có đường kính khoảng 1cm).
- Tai giữa là một khoang xương, trong đó có……………………bao gồm xương búa, xương đe, xương bàn đạp khớp với nhau. Xương búa được gắn vào màng nhĩ, xương bàn đạp áp vào một màng giới hạn tai giữa với tai trong (gọi là màng cửa bầu dục – có diện tích nhỏ hơn màng nhĩ 18 – 20 lần).
Khoang tai giữa thông với hầu nhờ có vòi nhĩ nên đảm bảo áp suất hai bên màng nhĩ được cân bằng.
vành tai
ống tai
màng nhĩ
chuỗi xương tai
(1)
(2)
(3)
(4)

Ốc tai
Bộ phận tiền đình
Ống
* Nêu thành phần cấu tạo của tai và chức năng của chúng.
(tai ngoài, tai giữa, tai trong)
Ốc tai
Ngoại dịch
Nội dịch
Màng che phủ
Tế bào thụ cảm thính giác
Cơ quan Coocti
Màng cơ sở
Cửa bầu
Ốc tai xương
Ốc tai màng
* Tại sao ngồi trên máy bay khi cất cánh và hạ cánh ta thường thấy ù tai, đau trong tai?
Vì áp suất hai bên màng nhĩ không cân bằng, cần nhét bông vào tai hoặc nhai kẹo singum…
Em có biết: Bộ phận tiền đình và các ống bán khuyên còn là bộ phận phụ trách thăng bằng, chuyên tiếp nhận những thông tin về vị trí cơ thể và sự chuyển động trong không gian. Khi tiền đình bị rối loạn cơ thể sẽ không giữ được thăng bằng.
I- Cấu tạo tai:
* Tai ngoài:
- Vành tai: hứng sóng âm
- Ống tai: hướng sóng âm
- Màng nhĩ: khuếch đại âm thanh
* Tai giữa:
- Chuỗi xương tai: truyền sóng âm
- Vòi nhĩ: cân bằng áp suất 2 bên màng nhĩ
* Tai trong:
- Bộ phận tiền đình và các ống bán khuyên: thu nhận thông tin về vị trí và sự chuyển động, sự thăng bằng của cơ thể trong không gian
- Ốc tai: Xoắn 2 vòng rưỡi
+ Ốc tai xương (ngoài)
+ Ốc tai màng (trong)
- Màng tiền đình ở trên
- Màng cơ sở ở dưới: có 24.000 sợi liên kết, có cơ quan Coocti trong có các tế bào thụ cảm thính giác.
I- Cấu tạo tai:
II- Chức năng thu nhận sóng âm:
* Đọc thông tin và cho biết quá trình thu nhận kích thích của sóng âm diễn ra như thế nào giúp người ta nghe được?
Ốc tai
Ngoại dịch
Nội dịch
Màng che phủ
Tế bào thụ cảm thính giác
Cơ quan Coocti
Màng cơ sở
Cửa bầu
Ốc tai xương
Ốc tai màng
I- Cấu tạo tai:
II- Chức năng thu nhận sóng âm:
Sóng âm được vành tai hứng lấy => ống tai => rung màng nhĩ => chuỗi xương tai => rung màng cửa bầu làm chuyển động ngoại dịch và nội dịch trong ốc tai màng => tác động lên TBTK thính giác ở cơ quan coocti => xuất hiện xung TK, theo dây thần kinh thính giác về vùng thính giác (Phân tích cho biết âm thanh)
I- Cấu tạo tai:
II- Chức năng thu nhận sóng âm:
III- Vệ sinh tai:
* Đọc thông tin và cho biết các biện pháp vệ sinh tai và bảo vệ tai?
I- Cấu tạo tai:
II- Chức năng thu nhận sóng âm:
III- Vệ sinh tai:
- Thường xuyên vệ sinh tai sạch sẽ.
- Bảo vệ tai:
+ Không dùng vật sắc nhọn ngoáy tai
+ Giữ vệ sinh mũi họng để phòng bệnh cho tai
+ Có biện pháp chống – giảm tiếng ồn
I- Cấu tạo tai:
* Tai ngoài:
- Vành tai: hứng sóng âm
- Ống tai: hướng sóng âm
- Màng nhĩ: khuếch đại âm thanh
* Tai giữa:
- Chuỗi xương tai: truyền sóng âm
- Vòi nhĩ: cân bằng áp suất 2 bên màng nhĩ
* Tai trong:
- Bộ phận tiền đình và các ống bán khuyên: thu nhận thông tin về vị trí và sự chuyển động, sự thăng bằng của cơ thể trong không gian
- Ốc tai: Xoắn 2 vòng rưỡi
+ Ốc tai xương (ngoài)
+ Ốc tai màng (trong)
- Màng tiền đình ở trên
- Màng cơ sở ở dưới: có 24.000 sợi liên kết, có cơ quan Coocti trong có các tế bào thụ cảm thính giác.
I- Cấu tạo tai:
II- Chức năng thu nhận sóng âm:
Sóng âm được vành tai hứng lấy => ống tai => rung màng nhĩ => chuỗi xương tai => rung màng cửa bầu làm chuyển động ngoại dịch và nội dịch trong ốc tai màng => tác động lên TBTK thính giác ở cơ quan coocti => xuất hiện xung TK, theo dây thần kinh thính giác về vùng thính giác (Phân tích cho biết âm thanh)
* Nêu cấu tạo và chức năng các bộ phận của tai.

* Quá trình thu nhận kích thích của sóng âm diễn ra như thế nào giúp người ta nghe được.

* Vì sao ta có thể xác định được âm thanh phát ra từ bên phải hay bên trái?
Trò chơi ô ch?
Ô1: Hứng sóng âm là chức nang của bộ phận này.
Ô2: Bộ phận này nằm trên màng cơ sở có các tế bào thụ cảm thính giác.
Ô3:Màng mỏng giới hạn gi?a tai ngoài và tai gi?a
Ô4:Bộ phận làm nhiệm vụ huướng sóng âm.
Ô5:Kích thích này đưuợc thu nhận ở ốc tai
Ô6:Nhỏ hơn màng nhĩ 18-20 lần, giới hạn tai gi?a với tai trong.
Ô7:Nơi đảm bảo áp suất hai bên màng nhĩ cân bằng.
* Đọc trước bµi: Ph¶n x¹ kh«ng ®iÒu kiÖn vµ ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn.
* Hoµn thµnh tr­ưíc néi dung b¶ng 52.1 SGK.

* Học bài và trả lời câu hỏi 2,3 cuối bài.
* Lµm thÝ nghiÖm theo hướng dÉn ë c©u hái 4 vµ ghi kÕt qu¶.