Bài 50. Đa dạng của lớp Thú: Bộ Ăn sâu bọ, bộ Gặm nhấm, bộ Ăn thịt

Trình bày đặc điểm cấu tạo của dơi thích nghi với đời sống bay ?
- Chúng có màng cánh rộng, thân ngắn và hẹp, nên có cách bay thoăn thoắt, thay hướng đổi chiều linh hoạt. Chân yếu có tư thế bám vào cành cây treo ngược cơ thể. Khi bắt đầu bay chân rời vật bám, tự buông mình từ cao.
Kiểm tra bài cũ:
Giáo viên hướng dẫn: Dương Kim Nguyên
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thu Trang

BÀI 50: SỰ ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ (TIẾP THEO)
1/ Bộ ăn sâu bọ:
1, Chuột chù có đặc điểm và tập tính như thế nào?
- Mõm kéo dài thành vòi, có tập tính đào bới đất, đám lá rụng tìm sâu bọ, giun đất. Có tuyến hôi hai bên sườn.
2/ Răng chuột chù có đặc điểm như thế nào?

Các răng đều nhọn , sắc.
- Đào hang trong đất, chi trước ngắn bàn tay rộng và ngón tay to khoẻ để đào hang, mõm dài.
1. Chuột chũi có tập tính như thế nào? Đặc điểm cấu tạo chân chuột chũi thích nghi với tập tính đó?

Trình bày đặc điểm của bộ sâu bọ?
- Mõm kéo dài thành vòi ngắn, răng sắc, nhọn, răng hàm có 3,4 mấu nhọn. Thị giác kém phát triển,khứu giác phát triển, có lông xúc giácở trên mõm, thích nghi đào bới, tìm mồi, sống đơn độc( trừ thời gian sinh sản và nuôi con).
1. Bộ ăn sâu bọ Đặc điểm: + Mõm kéo dài thành vòi ngắn
+ Bộ răng sắc, nhọn, răng hàm có 3,4 mấu nhọn, thích nghi với chế độ ăn sâu bọ
+Thị giác kém phát triển, khứu giác phát triển, có lông xúc giác.
+Thích nghi đào bới, tìm mồi, sống đơn độc ( trừ thời gian sinh sản và nuôi con ).
- Đại diện: Chuột chù, chuột chũi.
CHUỘT CHÙ
2/ Bộ gặm nhấm:
1/ Chuột đồng có tập tính như thế nào?
- Đào hang bằng răng cửa, ăn tạp, sống đàn.
2/ Sóc có đặc điểm gì?
- Đuôi dài, xù, đi ăn theo đàn, ăn quả, hạt.
3/ Bộ răng của bộ gặm nhấm có đặc điểm như thế nào để thích nghi với chế độ gặm nhấm?
- Thiếu răng nanh, răng cửa lớn sắc, có khoảng trống hàm.
1. Răng cửa
2. Răng hàm
3. Khoảng trống hàm
Đăc điểm của bộ gặm nhấm?
- Thiếu răng nanh, răng cửa sắc, dài, răng hàm cứng. Có khoảng trống hàm. Bộ thú có số lượng lớn.

2. Bộ gặm nhấm Đặc điểm :
- Bộ thú có số lượng lớn.
-Bộ răng thích nghi với chế độ gặm nhấm: thiếu răng nanh, răng cửa sắc, dài. Răng hàm cứng, có khoảng trống hàm.
Đại diện : Chuột đồng, sóc, nhím.
BỘ GẶM NHẤM
HẢI LY
NHÍM

BỘ GẶM NHẤM
RÁI CÁ
SÓC
3/ Bộ ăn thịt:
A. Sọ mèo với bộ răng của thú ăn thịt.
1.Răng cửa ;
2. Răng nanh ;
3. Răng hàm
B. Răng hàm của mèo
C. Vuốt mèo khi dương ra khỏi đệm thịt.
1. Vuốt ;
2. Đệm thịt.
1/ Bộ răng của thú ăn thịt có đặc điểm như thế nào?
- Răng cửa ngắn, sắc để róc xương,răng nanh lớn, dài để xé mồi, răng hàm dẹt, sắc để nghiền mồi.


2/ Chân mèo có đặc điểm cấu tạo như thế nào để phù hợp với việc săn mồi và ăn thịt?
- Các ngón chân có vuốt cong dưới có
đệm thịt dày.
- Săn mồi vào ban đêm, vuốt có thể dương ra khỏi đệm thịt, săn mồi đơn độc bằng cách rình và vồ mồi.
Hổ săn mồi như thế nào?
Sói săn mồi như thế nào?
Săn mồi về ban ngày, vuốt cùn không thu được vào trong đệm thịt, săn mồi theo đàn, bằng cách đuổi mồi.



Đặc điểm:
- Bộ răng thích nghi với chế độ ăn thịt:
+ Răng cửa ngắn, sắc;
+ Răng nanh lớn, dài,nhọn;
+ Răng hàm có nhiều mấu dẹp sắc.
- Các ngón chân có vuốt cong dưới có đệm thịt dày.
Đại diện: Mèo, báo, sói, hổ.
3/ Bộ ăn thịt
MÈO
HỔ
BỘ ĂN THỊT
LINH MIÊU
BỘ ĂN THỊT
BÁO
BỘ ĂN THỊT

GẤU
SƯ TỬ
Lựa chọn những câu trả lời thích hợp ( có trong phiếu học tập) để điền vào bảng.
Trên mặt đất
Đào hang trong đất
Trên mặt đất
Sống trên cây
Trên mặt đất và trên cây
Trên mặt đất
Đơn độc
Đơn độc
Đàn
Đàn
Đơn độc
Đàn
Các răng đều nhọn
Các răng đều nhọn
Răng cửa lớn có khoảng trống hàm
Răng nanh dài nhọn, răng hàm dẹp bên, sắc
Răng nanh dài nhọn, răng hàm dẹp bên, sắc
Tìm mồi
Tìm mồi
Tìm mồi
Tìm mồi
Rình mồi, vồ mồi
Đuổi mồi, bắt mồi
Ăn động
vật
Ăn động vật
Ăn tạp
Ăn động vật
Ăn động
vật
Ăn thực vật
Răng cửa lớn có khoảng trống hàm





Bộ răng của thú ăn său bọ thể hiện sự thích nghi với chế độ ăn său bọ, gồm những răng nhọn sắc cắn nát vỏ cứng của âu bọ. Bộ răng của thú gặm nhấm thích nghi với cách gặm nhấm thức ăn, còn của thú Ăn thịt thích nghi với chế độ ăn thịt. Từ thích nghi với cách ăn và chế độ ăn đã ảnh hướng tới các đặc điển cấu tạo và tập tính cử đại diện các bộ trên.
Bài tập: Chọn đáp án đúng nhất:
1. Đặc điểm của bộ thú ăn thịt:
a- Răng cửa lớn có khoảng trống hàm.
b- Răng nanh dài nhọn, răng hàm dẹp 2 bên, sắc
c- Rình và vồ mồi, ngón chân có vuốt cong, có đệm thịt
d- Ăn tạp
2. Bộ sâu bọ có những đặc điểm cơ bản nào:
a. Tầm vóc nhỏ, mõm kéo dái thành vòi ngắn.
b. Răng nhọn, răng hàm có 3, 4 mấu nhọn.
c. Khứu giác và xúc giác rất phát triển.
d. Cả a, b và c đúng.
Dặn dò

- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.
Đọc mục “Em có biết”.
Tìm hiểu đặc điểm sống của Trâu, bò, khỉ,…
Kẻ bảng trang 167 SGK vào vở bài tập.