Bài 50. Đa dạng của lớp Thú: Bộ Ăn sâu bọ, bộ Gặm nhấm, bộ Ăn thịt

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
MÔN SINH HỌC LỚP 7
Giáo viên thực hiện: Nguy?n Dình Hung
Tru?ng THCS Nguy?n Vi?t Xu�n
Trình bày đặc điểm cấu tạo của dơi thích nghi với đời sống bay ?
- Chúng có màng cánh rộng, thân ngắn và hẹp, nên có cách bay thoăn thoắt, thay hướng đổi chiều linh hoạt. Chân yếu có tư thế bám vào cành cây treo ngược cơ thể. Khi bắt đầu bay chân rời vật bám, tự buông mình từ cao.
Kiểm tra bài cũ:
GIÁO ÁN SINH HỌC 7
BÀI 50: SỰ ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ (TIẾP THEO)
BỘ ĂN SÂU BỌ, BỘ GẶM NHẤM, BỘ ĂN THỊT
Chuột chù
Sư tử
Sóc
1/ Bộ ăn sâu bọ:
1, Chuột chù có đặc điểm và tập tính như thế nào?
- Mõm kéo dài thành vòi, có tập tính đào bới đất, đám lá rụng tìm sâu bọ, giun đất. Có tuyến hôi hai bên sườn.
2/ Răng chuột chù có đặc điểm như thế nào?

Các răng đều nhọn , sắc.
- Đào hang trong đất, chi trước ngắn bàn tay rộng và ngón tay to khoẻ để đào hang, mõm dài.
1. Chuột chũi có tập tính như thế nào? Đặc điểm cấu tạo chân chuột chũi thích nghi với tập tính đó?
Trình bày đặc điểm của bộ sâu bọ?
- Mõm kéo dài thành vòi ngắn, răng sắc, nhọn, răng hàm có 3,4 mấu nhọn. Thị giác kém phát triển,khứu giác phát triển, có lông xúc giácở trên mõm, thích nghi đào bới, tìm mồi, sống đơn độc( trừ thời gian sinh sản và nuôi con).
1. Bộ ăn sâu bọ Đặc điểm: + Mõm kéo dài thành vòi ngắn
+ Bộ răng sắc, nhọn, răng hàm có 3,4 mấu nhọn, thích nghi với chế độ ăn sâu bọ
+Thị giác kém phát triển, khứu giác phát triển, có lông xúc giác.
+Thích nghi đào bới, tìm mồi, sống đơn độc ( trừ thời gian sinh sản và nuôi con ).
- Đại diện: Chuột chù, chuột chũi.
CHUỘT CHÙ
Chuột chù răng đỏ
Chuột Desman
2/ Bộ gặm nhấm:
Hãy quan sát các hình sau
Chuột đồng: có tấp tính đào hang chủ yếu bằng răng cửa ăn tạp, sống đàn
Sóc có đuôi dài, xù giúp con vật giữ thăng bằng, khi chuyền cành, đi ăn theo đàn hàng chục con, ăn quả, hạt.
Bộ răng điển hình của bộ
gặm nhấm
Bộ răng sóc
Thảo luận nhóm hoàn thành phần bộ Gặm nhấm bảng 164/sgk
Trên mặt đất
Trên cây
Đàn
Đàn
Răng cửa lớn có khoảng trống hàm
Răng cửa lớn có khoảng trống hàm
Tìm mồi
Tìm mồi
Ăn tạp
Ăn thực vật
Bộ răng điển hình của bộ
gặm nhấm
Bộ răng sóc
Bộ răng của bộ Gặm nhấm có đặc điểm gì, thích nghi với đời sống ăn sâu bọ?
TL: Răng cửa lớn sắc, luôn mọc dài, thiếu răng nanh.
Các bạn hãy cho biết đặc điểm chung của bộ gặm nhấm là gì ?
2. Bộ gặm nhấm Đặc điểm :
- Bộ thú có số lượng lớn.
-Bộ răng thích nghi với chế độ gặm nhấm: thiếu răng nanh, răng cửa sắc, dài. Răng hàm cứng, có khoảng trống hàm.
Đại diện : Chuột đồng, sóc, nhím.
BỘ GẶM NHẤM
HẢI LY
NHÍM
BỘ GẶM NHẤM
RÁI CÁ
SÓC
!!!
Chuột hải ly
Chuột nhảy
Chuột lang
Nhím gai châu Âu
3/ Bộ ăn thịt:
Mời các bạn quan sát những hình ảnh về các loài thú ăn thịt
Đây là hình ảnh một số “anh bạn” trong bộ ăn thịt
Hổ, thường săn mồi vào ban đêm, săn mồi đơn độc bằng cách rình và vồ mồi
Báo hoa mai
Răng cửa
Răng nanh
Răng hàm
Thảo luận nhóm hoàn thành phần bộ Ăn thịt bảng 164/sgk
Trên mặt đất, trên cây
Trên mặt đất
Đơn
độc
Đàn
Răng nanh dài, nhọn; răng hàm dẹp, bén sắc
Răng nanh dài, nhọn; răng hàm dẹp, bén sắc
Rình mồi, vồ mồi
Đuổi, bắt mồi
Ăn
động
vật
Ăn
động
vật
Răng cửa
Răng nanh
Răng hàm
Bộ răng của bộ ăn thịt có đặc điểm gì thích nghi với đời sống ăn thịt?
TL: Có đủ 3 loại răng: răng cửa ngắn sắc, răng nanh lớn dài nhọn, răng hàm có nhiều mấu dẹp sắc.
Vuốt mèo
Đệm thịt
Chân của bộ Ăn thịt thích nghi với lối sống tìm mồi như thế nào ?
TL: các ngón chân có vuốt cong, dưới có đêm thịt dày nên đi rất êm
- Săn mồi vào ban đêm, vuốt có thể dương ra khỏi đệm thịt, săn mồi đơn độc bằng cách rình và vồ mồi.
Hổ săn mồi như thế nào?
Sói săn mồi như thế nào?
Săn mồi về ban ngày, vuốt cùn không thu được vào trong đệm thịt, săn mồi theo đàn, bằng cách đuổi mồi.
Qua các hình ảnh trên các em đã rút ra đặc điểm chung của bộ ăn thịt chưa ?



Đặc điểm:
- Bộ răng thích nghi với chế độ ăn thịt:
+ Răng cửa ngắn, sắc;
+ Răng nanh lớn, dài,nhọn;
+ Răng hàm có nhiều mấu dẹp sắc.
- Các ngón chân có vuốt cong dưới có đệm thịt dày.
Đại diện: Mèo, báo, sói, hổ.
3/ Bộ ăn thịt
MÈO
HỔ
BỘ ĂN THỊT
LINH MIÊU
BỘ ĂN THỊT
BÁO
BỘ ĂN THỊT

GẤU
SƯ TỬ
Chó sói xám
Chó sói đỏ
Lựa chọn những câu trả lời thích hợp ( có trong phiếu học tập) để điền vào bảng.
Trên mặt đất
Đào hang trong đất
Trên mặt đất
Sống trên cây
Trên mặt đất và trên cây
Trên mặt đất
Đơn độc
Đơn độc
Đàn
Đàn
Đơn độc
Đàn
Các răng đều nhọn
Các răng đều nhọn
Răng cửa lớn có khoảng trống hàm
Răng nanh dài nhọn, răng hàm dẹp bên, sắc
Răng nanh dài nhọn, răng hàm dẹp bên, sắc
Tìm mồi
Tìm mồi
Tìm mồi
Tìm mồi
Rình mồi, vồ mồi
Đuổi mồi, bắt mồi
Ăn động
vật
Ăn động vật
Ăn tạp
Ăn động vật
Ăn động
vật
Ăn thực vật
Răng cửa lớn có khoảng trống hàm





Bộ răng của thú ăn său bọ thể hiện sự thích nghi với chế độ ăn său bọ, gồm những răng nhọn sắc cắn nát vỏ cứng của âu bọ. Bộ răng của thú gặm nhấm thích nghi với cách gặm nhấm thức ăn, còn của thú Ăn thịt thích nghi với chế độ ăn thịt. Từ thích nghi với cách ăn và chế độ ăn đã ảnh hướng tới các đặc điển cấu tạo và tập tính cử đại diện các bộ trên.
KẾT LUẬN
Bài tập: Chọn đáp án đúng nhất:
1. Đặc điểm của bộ thú ăn thịt:
a- Răng cửa lớn có khoảng trống hàm.
b- Răng nanh dài nhọn, răng hàm dẹp 2 bên, sắc
c- Rình và vồ mồi, ngón chân có vuốt cong, có đệm thịt
d- Ăn tạp
2. Bộ sâu bọ có những đặc điểm cơ bản nào:
a. Tầm vóc nhỏ, mõm kéo dái thành vòi ngắn.
b. Răng nhọn, răng hàm có 3, 4 mấu nhọn.
c. Khứu giác và xúc giác rất phát triển.
d. Cả a, b và c đúng.
Dặn dò

- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.
Đọc mục “Em có biết”.
Tìm hiểu đặc điểm sống của Trâu, bò, khỉ,…
Kẻ bảng trang 167 SGK vào vở bài tập.
Kính chúc các thầy cô mạnh khoẻ, công tác tốt. Chúc các em học giỏi,chăm ngoan
Xin chân thành cảm ơn!