Bài 50. Đa dạng của lớp Thú: Bộ Ăn sâu bọ, bộ Gặm nhấm, bộ Ăn thịt

Trường THCS Minh Đức
SINH HỌC 7
Kiểm tra bài cũ
1.Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài và tập tính của dơi?
1.
-Tập tính: dùng răng phá vỡ vỏ sâu bọ, quả cây,đường bay không xác định
-Cấu tạo:
+Thân nhỏ thon, chi trước biến thành cánh da (mềm, rộng, nối chi trước với chi sau và đuôi )
+Chi sau ngắn, yếu, không tự cất cánh.
Đáp án:
2.Tập tính và cấu tạo ngoài của cá voi thích nghi với đời sống bơi lội?
2.
-Tập tính: bơi uốn mình, ăn bằng cách lọc mồi.
-Cấu tạo ngoài:
+Hình thoi, thon dài, cổ không phân biệt với thân.
+Chi trước biến thành bơi chèo.
+Chi sau tiêu giảm, vây đuôi nằm ngang.
+Bơi bằng cách uốn mình theo chiều dọc.
Đáp án:
Trò chơi
Đây là con gì ?
Em hãy đọc tên của con thú xuất hiện trên màn hình sau đây:
Hổ
Sóc
Nhím
Chuột đồng
Báo hoa
Chó sói
Hải ly
Chuột chũi
Chuột chù
I.Bộ ăn sâu bọ:
Bài 50:
Đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
?
Hãy nêu một số đại diện của bộ ăn sâu bọ?
Chuột chũi
Chuột chù
Bài 50:
Đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
Hãy nêu đặc điểm bộ răng của chuột chù?
Đặc điểm răng của bộ thú ăn sâu bọ: Bộ răng thích nghi với chế độ ăn sâu bọ, gồm những răng nhọn, răng hàm cũng có 3,4 mấu nhọn.
I.Bộ ăn sâu bọ:
I.Bộ ăn sâu bọ:
-Mõm kéo dài thành vòi,răng nhọn, có đủ 3 loại răng, răng hàm có 3, 4 mấu nhọn.
-Chân trước ngắn, bàn rộng, ngón tay to khỏe để đào hang.
Đại diện: chuột chù, chuột chũi
Bài 50:
Đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt

Em có biết
Chuột chù còn có tên gọi nào khác?
Vì sao có tên gọi như vậy?
Chuột chù còn có tên gọi khác là chuột xạ. Chuột xạ có mùi hôi rất đặc trưng. Mùi hôi này được tiết ra từ các tuyến da ở hai bên thân chuột đực. Nhưng đối với họ hàng nhà chuột chù, thì đây là “hương thơm” để chúng nhận ra nhau. Hương thơm này càng nồng nặc hơn về mùa sinh sản của chúng.
Chuột chũi sống đào hang trong đất, bộ lông dày mượt, tai mắt nhỏ, ẩn trong lông. Trong khi đi, đuôi va chạm vào thành đường hầm nhờ những lông xúc giác mọc trên đuôi mà con vật nhận biết được đường đi.
Bài 50:
Đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
II.Bộ gặm nhấm
?
Hãy nêu một số đại diện của bộ gặm nhấm
Chuột đồng
Sóc
Đặc điểm bộ răng thích nghi với chế độ gặm nhấm: thiếu răng nanh, răng cửa rất sắt, lớn và cách răng hàm một khoảng trống gọi là khoảng trống hàm
Bài 50:
Đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
Em hãy nêu đặc điểm bộ răng thích nghi với chế độ gặm nhấm
II.Bộ gặm nhấm
I.Bộ ăn sâu bọ:
II.Bộ gặm nhấm:
-Răng cửa lớn, sắc, luôn mọc dài, thiếu răng nanh.
-Đại diện chuột đồng, sóc
Bài 50:
Đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
II. Bộ gặm nhấm
Tiết 51: BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Thức ăn của thú gặm nhấm là gì? Cách ăn như thế nào?
Bài 50:
Đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
II. Bộ gặm nhấm
Ngoài chuột đồng trong bộ gặm nhấm còn đại diện nào khác?
Tiết 51: BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Chuột đồng
sóc
Chuột nhảy
Chuột lang
Tiết 51: BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Tại sao chuột nhà hay cắn phá những vật dụng không phải là thức ăn như bàn ghế, áo, quần,….?
Do răng cửa luôn mọc dài ra cho nên chúng phải gặm nhấm để mài mòn răng.
Với đời sống như trên, bộ gặm nhấm là động vật như thế nào?
Em có biết
Tác hại ghê gớm của chuột: đó là khả năng phát triển nòi giống nhanh một cách khủng khiếp. Một năm một đôi chuột có thể sinh sản được 800 cháu chắt, ăn hết gần 2000kg lương thực.
Tiết 51: BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Làm như thế nào để hạn chế sự sinh sôi, nảy nở của chuột?
Dùng thuốc diệt chuột, đặt bẫy diệt chuột…
Không tạo điều kiện cho chuột phát triển: sắp xếp đồ đạt gọn gàng, ngăn nắp….
Nuôi mèo để bắt chuột
Tiết 51: BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
III. Bộ ăn thịt
Kể tên các đại diện của bộ ăn thịt?
Sư tử
Gấu
Mèo
Chó sói
Tiết 51: BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
III. Bộ ăn thịt
Bộ răng của thú ăn thịt có cấu tạo như thế nào để phù hợp với lối sống?
Răng cửa
Răng nanh
Răng hàm
Đặc điểm cấu tạo bộ răng thích nghi với chế độ ăn thịt: răng cửa ngắn, sắc để róc xương, răng nanh lớn, dài, nhọn, để xé mồi, răng hàm có nhiều mấu dẹp sắc để cắt nghiền mồi.
Bài 50:
Đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
III.Bộ ăn thịt
I.Bộ ăn sâu bọ:
II.Bộ gặm nhấm:
III.Bộ ăn thịt:
-Bộ răng: răng cửa sắc nhọn. Răng nanh dài nhọn. Răng hàm có nhiều mấu dẹt.
-Móng chân có vuốt cong, dưới có đệm thịt êm.
-Đại diện: mèo, chó, sư tử, gấu,…
Bài 50:
Đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
Một số đại diện của bộ ăn thịt:
Báo hoa mai
Báo hoa mai đang ngủ
Mèo
Chó sói lửa
Quan sát hình trên thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập.
Đa dạng của lớp thú ( Tiếp theo )
bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
Bài 50
Bảng. Cấu tạo, đời sống và tập tính của một số đại diện
Trên mặt đất
Trên mặt đất
Đào hang trong đất
Trên cây
Trên mặt đất và trên cây
Trên mặt đất
Đơn độc
Đơn độc
Đơn độc
Đàn
Đàn
Đàn
Các răng đều nhọn
Các răng đều nhọn
Răng cửa lớn
Răng cửa lớn
Dài, nhọn dẹp bên sắc
Dài, nhọn dẹp bên sắc
Ăn thực vật, ăn tạp
Ăn động vật
Rình mồi, vồ mồi
Tìm mồi
Tìm mồi
Tìm mồi
Tìm mồi
Đuổi mồi, vồ mồi
Ăn động vật
Ăn động vật
Ăn động vật
Ăn thực vật
BÀI TẬP
Thảo luận nhóm , sắp xếp các đại diện sau vào các bộ mà em đã học và hoàn thành nội dung bảng.
Sư tử
1. Trình bày đặc điểm cấu tạo của chuột chũi thích nghi với đời sống đào hang?
- Thị giác kém phát triển, khứu giác phát triển đặc biệt là lông xúc giác.
- Chi trước ngắn, ngón tay khỏe, bàn tay rộng → Đào hang
2. Dựa vào bộ răng hãy phân biệt ba bộ thú: ăn sâu bọ, găm nhấn, ăn thịt?
Ăn sâu bọ: Các răng đều nhọn
Gặm nhấm: Răng cửa lớn, luôn mọc dài, thiếu răng nanh, Có khoảng trống hàm
Ăn thịt: Răng cửa ngắn sắc, răng nanh dài nhọn, răng hàm có nhiều mấu dẹp.

3. Chân của bộ ăn thịt có đặc điểm nào thích nghi với đời sống?
Đuổi mồi và bắt mồi
Rình mồi và vồ mồi

4. Nêu tập tính bắt mồi của bộ ăn thịt?

- Ngón chân có vuốt cong, dưới có đệm thịt dày
Trò chơi: ĐI TÌM BÍ MẬT
1
3
2
4
Ghi nhớ: Bộ răng của thú ăn sâu bọ thể hiện sự thích nghi
với chế độ ăn sâu bọ, gồm những răng nhọn sắc cắn nát vỏ
cứng của sâu bọ. Bộ răng của thú gặm nhấm thích nghi với
cách gặm nhấm thức ăn, còn của thú ăn thịt thích nghi với
chế độ ăn thịt. Từ thích nghi với cách ăn và chế độ ăn đã ảnh
hưởng tới các đặc điểm cấu tạo và tập tính của đại diện các
bộ trên
Bài 50
Đa dạng của lớp thú ( Tiếp theo )
bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
Bài học kết thúc .