Bài 50. Đa dạng của lớp Thú: Bộ Ăn sâu bọ, bộ Gặm nhấm, bộ Ăn thịt

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
TRƯỜNG THCS TÂN XUÂN
SINH HỌC 7
GIÁO SINH: NGUYỄN THỊ MINH SANG
KIỂM TRA BÀI CŨ
Lựa chọn đáp án đúng nhất:
Câu 1: Đặc điểm nào không phải của dơi?
A. Màng có cánh rộng, có lông mao
B. Có 2 kiểu bay lượn và bay vỗ cánh
C. Đẻ con và nuôi con bằng sữa mẹ.
D. Chi sau yếu, bám vào cành cây treo ngược cơ thể
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2: Loài nào sau đây thuộc bộ cá voi?
Cá heo
Cá nhà táng
Cá sấu
Cả 3 loài trên
Câu 3: Đặc điểm nào không đúng với cá voi?
Có khả năng phát ra siêu âm
Đẻ con và nuôi con bằng sữa
Có bộ răng chắc khỏe để ăn tôm, cá nhỏ
Chi trước biến đổi thành vây bơi
KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 4: Đặc điểm sinh sản của bộ cá voi?
Đẻ trứng thụ tinh trong
Đẻ trứng thụ tinh ngoài
Đẻ con
Tất cả đều sai
Bài 50: ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ (tt)
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM
BỘ ĂN THỊT
Bài 50: ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ (tt)
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM
BỘ ĂN THỊT
I. Bộ ăn sâu bọ:
Kể tên một số đại diện của bộ ăn sâu bọ mà em biết?
Hãy cho biết các đại diện ăn gì?
Ăn sâu bọ
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Đại diện: Chuột Chù, Chuột chũi…..
Kiếm ăn vào thời gian nào?
→ Kiếm ăn vào ban đêm.
Cách kiếm ăn ra sao?
→ Có tập tính đào bới đất, đám lá rụng tìm sâu bọ và giun đất.
I. Bộ ăn sâu bọ:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Quan sát hình và cho biết: Để thích nghi với cách đào hang, chuột chù và chuột chũi có cấu tạo như thể nào?
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Mõm kéo dài thành vòi ngắn.
Chân trước ngắn, bàn rộng, ngón tay khỏe.
Lông xúc giác dài, khứu giác rất phát triển.
Thị giác kém phát triển.
Bộ răng của chuột chù và chuột chũi có đặc điểm gì thích nghi với đời sống ăn sâu bọ?
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
- Răng nhọn, sắc cắn nát vỏ cứng của sâu bọ.
I. Bộ ăn sâu bọ:
- Đặc điểm:
+ Mõm dài, răng nhọn.
+ Thị giác kém phát triển, khứu giác rất phát triển, đặc biệt là lông xúc giác.
+ Chi trước ngắn, ngón tay khỏe, bàn tay rộng.
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

Em có biết
Chuột chù còn có tên gọi nào khác?
Vì sao có tên gọi như vậy?
Chuột chù còn có tên gọi khác là chuột xạ. Chuột xạ có mùi hôi rất đặc trưng. Mùi hôi này được tiết ra từ các tuyến da ở hai bên thân chuột đực. Nhưng đối với họ hàng nhà chuột chù, thì đây là “hương thơm” để chúng nhận ra nhau. Hương thơm này càng nồng nặc hơn về mùa sinh sản của chúng.
Chuột chũi sống đào hang trong đất, bộ lông dày mượt, tai mắt nhỏ, ẩn trong lông. Trong khi đi, đuôi va chạm vào thành đường hầm nhờ những lông xúc giác mọc trên đuôi mà con vật nhận biết được đường đi.
II. Bộ gặm nhấm:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Một số đại diện của Bộ Gặm Nhấm
II. Bộ gặm nhấm:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Một số loài thú thuộc bộ Gặm nhấm
- Đại diện: chuột đồng, sóc, nhím…
II. Bộ gặm nhấm:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Thức ăn của thú gặm nhấm là gì? Cách ăn như thế nào?
- Thú gặm nhấm ăn tạp
- Cách ăn: gặm nhấm( bào nhỏ thức ăn bằng cách gặm và khoét, sau đó nghiền nhỏ thức ăn.
II. Bộ gặm nhấm:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Quan sát hình: chú thích các bộ phận cấu tạo của bộ răng gặm nhấm và trả lời câu hỏi:
Răng cửa
Khoảng trống hàm
Răng hàm
2
1
3
II. Bộ gặm nhấm:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Để thích nghi với cách ăn gặm nhấm thì bộ răng của bộ gặm nhấm có đặc điểm như thế nào?
+ Răng cửa lớn, sắc, mọc dài liên tục.
+ Thiếu răng nanh.
+ Răng hàm cứng, có khoảng trống hàm.
Tại sao chuột lại hay cắn phá?
+ Vì răng cửa mọc dài liên tục, mỗi tuần có thể dài ra vài mm luôn gặm nhấm ngay cả khi no để mài răng.
-Tại sao chuột đồng không được xếp chung vào bộ ăn sâu bọ?
+ Do cách ăn và chế độ ăn, cấu tạo răng khác nhau nên chuột đồng phải xếp vào bộ gặm nhấm.
II. Bộ gặm nhấm:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
- Đặc điểm:
+ Răng cửa lớn, sắc, mọc dài liên tục.
+ Thiếu răng nanh.
+ Răng hàm cứng, có khoảng trống hàm.
II. Bộ gặm nhấm:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
-Chuột đồng có lợi hay có hại?
Chuột đồng có tập tính gặm nhấm cây cỏ ngay cả khi không đói, chúng lại sinh sản rất nhanh, gây hại lớn cho mùa màng.
Theo em, chúng ta phải làm gì để hạn chế những thiệt hại do chuột gây ra?
+Dùng thuốc diệt chuột, đặt bẫy diệt chuột…
+ Không tạo điều kiện cho chuột phát triển: sắp xếp đồ đạt gọn gàng, ngăn nắp….
+ Nuôi mèo để bắt chuột.
Em có biết
Tác hại ghê gớm của chuột: đó là khả năng phát triển nòi giống nhanh một cách khủng khiếp. Một năm một đôi chuột có thể sinh sản được 800 cháu chắt, ăn hết gần 2000kg lương thực.
III. Bộ Ăn Thịt:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Kể tên các đại diện của bộ ăn thịt mà em biết?
Sư tử
Gấu
Mèo
Chó sói
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
III. Bộ Ăn thịt
- Đại diện: mèo, chó sói, báo…
III. Bộ Ăn Thịt:
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
Bộ ăn thịt có những cách bắt mồi nào?
- Rình mồi và vồ mồi ( Hổ, báo...)
- Đuổi mồi và bắt mồi( chó sói...)
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
III. Bộ Ăn Thịt
Bộ răng của thú ăn thịt có cấu tạo như thế nào để phù hợp với lối sống?
Răng cửa
Răng nanh
Răng hàm
+ Răng cửa sắc nhọn
+ Răng nanh lớn, dài, nhọn
+ Răng hàm có nhiều mấu dẹp,sắc.
Chân của bộ ăn thịt có đặc điểm gì ?
Các ngón chân có vuốt cong, dưới có đệm thịt dày.
Vuốt
Đệm thịt
Chân của bộ ăn thịt thích nghi với lối sống bắt mồi như thế nào?
Đệm thịt dày  bước đi rất êm
Vuốt sắc nhọn  vồ mồi, cào xé con mồi
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT
III. Bộ Ăn thịt
- Đặc điểm:
+ Bộ răng: có đủ 3 loại : răng cửa ngắn, sắc; răng nanh dài nhọn; răng hàm có mấu dẹp
+ Chân có vuốt cong, đệm thịt dày.
Thảo luận, quan sát hình 50.1, 2,3 đọc bảng sau, lựa chọn những câu trả lời thích hợp để điền vào bảng.
Trên mặt đất
Đơn độc
Các răng đều nhọn
Tìm mồì
Ăn động vật
Đơn độc
Các răng đều nhọn
Tìm mồi
Ăn động vật
Tìm mồi
Ăn tạp
Sống trên cây
Đàn
Răng cửu lớn có khoảng trống hàm
Đàn
Trên mặt đất
Đào hang trong đất
Răng cửu lớn có khoảng trống hàm
Tìm mồi
Ăn thực vật
Trên mặt đất, trên cây
Đơn độc
Đàn
Trên mặt đất
Răng nanh dài nhọn, răng hàm dẹp bên sắc
Răng nanh dài nhọn, răng hàm dẹp bên sắc
Đuổi mồi và bắt mồi
Đuổi mòi và bắt mồi
Ăn động vật
Ăn động vật
Bài tập 1: Dựa vào đặc điểm của bộ răng nhận biết các bộ thú sau?
Bài 2: Đặc điểm nào sau đây là của bộ ăn thịt?
a. Tập tính đào hang trong đất, răng nhọn, răng hàm có 3,4 mấu.
b. Chi có vuốt dưới đệm thịt dày, răng nanh lớn dài nhọn,răng cử ngắn sắc răng hàm có nhiều mấu dẹp.
c. Sống theo đàn, răng cửa lớn sắc cách răng hàm một khoảng trống.
d. Cả a,b,c.
DẶN DÒ:
- Học bài ở sách giáo khoa và trả lời câu 1, 2, 3 trang 165.
- Đọc mục “Em có biết” (SGK/165)
- Xem trước Bài 51: Đa dạng của lớp Thú(tt) Các bộ Móng guốc và bộ Linh trưởng.