Bài 50. Đa dạng của lớp Thú: Bộ Ăn sâu bọ, bộ Gặm nhấm, bộ Ăn thịt

Sinh học 7 bài 50

đa dạng của lớp thú
(tiếp theo)
bộ ăn sâu bọ,
bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
I. BỘ ĂN SÂU BỌ
Một số đại diện của lớp sâu bọ
 Chuột chù
Chuột chũi 

I. BỘ ĂN SÂU BỌ
Một số đại diện của thú ăn sâu bọ

* Chuột chù
- Đặc điểm cơ thể:
+ Có kích thước nhỏ
+ Mõm nhỏ kéo dài thành
vòi ngắn
+ Có tuyến hôi hai bên sườn
=>Tập tính: Đào bới đất, đám lá rụng để tìm thức ăn.




* Chuột chũi
* Đặc điểm cơ thể:
- Có kích thước nhỏ(9-
16cm)
- Mõm nhỏ kéo dài
thành vòi ngắn
- Chi trước ngắn
- Bàn tay to rộng
- Ngón tay to khỏe
=> Tập tính : Đào hang
Trừ thời gian sinh sản và nuôi con, chuột chù và chuột chũi đều có đời sống đơn độc




Bộ răng và lông xúc giác
của bộ ăn sâu bọ

Răng của bộ ăn sâu
bọ gồm những răng
nhọn, răng hàm, có
đến 3, 4 mấu nhọn 



Lông xúc giác dài trên mõm
Đặc điểm chung của
bộ ăn sâu bọ:
- Thú nhỏ có mõm kéo dài thành vòi ngắn.
- Bộ răng thích nghi với chế độ ăn sâu bọ (gồm răng nhọn, răng hàm có các mấu nhọn).
- Thị giác kém phát triển song khứu giác lại rất phát triển, có các lông xúc giác dài trên mõm.
Một số đại diện khác thuộc
bộ ăn sâu bọ





Chuột chù lùn răng trắng
Chuột chũi Cuba
Chuột chũi mũi sao
II. BỘ GẶM NHẤM
Hãy kể tên một số đại diện của bộ gặm nhấm mà bạn biết.






Chuột đồng Sóc đỏ




Nhím Sóc chuột
Nêu tập tính của chuột đồng, sóc bụng xám và nhím
* Chuột đồng: Đào hang bằng răng cửa, ăn tạp, sống theo đàn
* Sóc bụng xám: Chuyền cành, ăn quả hạt, nhiều khi sống chung với một vài loài sóc khác (sóc bụng đỏ, sóc chuột,…)
* Nhím: Kiếm ăn vào ban đêm, sử dụng bộ lông sắc nhọn của mình để tự vệ, tấn công.
Đặc điểm răng thích nghi với đời sống gặm nhấm

Bộ răng của Bộ Gặm Nhấm có gì thích nghi với đời sống ăn găm nhấm?
Trả lời: Có bộ răng thích nghi với chế độ gặm nhấm: thiếu răng nanh; răng cửa rất lớn, sắc và cách răng hàm một khoảng trống (gọi là khoảng trống hàm)
Thức ăn của bộ gặm nhấm
 Phần lớn động vật gặm nhấm ăn hạt hay thực vật, mặc dù một số có khẩu phần thức ăn biến đổi hơn. Một vài loài là những động vật phá hoại, ăn và tàn phá các kho dự trữ lương thực của loài người cũng như là nguồn gốc lan truyền dịch bệnh.
III. BỘ ĂN THỊT
Hãy kể tên một số đại diện của bộ ăn thịt mà bạn biết?



Báo Hổ






Chó sói lửa Mèo

Tập tính của một số thú ăn thịt
* Hổ: thường săn mồi vào ban đêm, vuốt có thể giương ra khỏi đệm thịt, săn mồi đơn độc bằng cách rình và vồ mồi.
Tập tính của một số thú ăn thịt
* Chó sói lửa: thường săn mồi về ban ngày, vuốt cùn không thu được vào trong đệm thịt, săn mồi theo đàn bằng cách đuổi mồi.
Đặc điểm thích nghi với đời sống ăn thịt
Có bộ răng thích nghi với đời sống
gặm nhấm: răng cửa ngắn, sắc để
róc xương; răng nanh lớn, dài , nhọn
để xé mồi; răng hàm có nhiều mấu
dẹp sắc để cắt nghiền mồi.
Bộ răng của thú ăn thịt có đặc điểm gì thích nghi với đời sống ăn thịt?
Đặc điểm chung của thú ăn thịt
- Có bộ răng thích nghi với chế độ ăn thịt.
+ Răng cửa ngắn, sắc để róc xương.
+ Răng nanh lớn, dài, nhọn để xé mồi
+ Răng hàm có nhiều mấu dẹp sắc để cắt nghiền mồi.
- Các ngón chân có vuốt con dưới có đệm thịt dày nên bước đi rất êm.
+ Khi di chuyển chỉ có các ngón chân tiếp xúc với đất, nên khi đuổi mồi chúng chạy với tốc độ lớn.
+ Khi bắt mồi các vuốt sắc nhọn giương ra khỏi đệm thịt cào xé con mồi.

Loài động vật
Môi trường sống
Đời sống
Cấu tạo răng
Cách bắt mồi
Chế độ ăn
Ăn sâu bọ
Chuột chù
Chuột chũi
Gặm nhấm
Chuột đồng nhỏ
Sóc bụng xám
Ăn thịt
Báo
Sói
Bộ thú
Loài động vật
Môi trường sống
Đời sống
Cấu tạo răng
Cách bắt mồi
Chế độ ăn
Ăn sâu bọ
Chuột chù
Chuột chũi
Gặm nhấm
Chuột đồng nhỏ
Sóc bụng xám
Ăn thịt
Báo
Sói
Bộ thú
Loài động vật
Môi trường sống
Đời sống
Cấu tạo răng
Cách bắt mồi
Chế độ ăn
Ăn sâu bọ
Chuột chù
Chuột chũi
Gặm nhấm
Chuột đồng nhỏ
Sóc bụng xám
Ăn thịt
Báo
Sói

Em có biết??
- Tác hại ghê gớm của chuột: Đó là khả năng phát triển nòi giống của chuột nhanh một cách khủng khiếp. Một năm một đôi chuột có thể sinh sản 2-4 lứa, mỗi lứa để 2-15 con, tuổi trưởng thành sinh dục chỉ khoảng 1-3 tháng. Bằng cách tính toán người ta thấy rằng một đôi chuột sau một năm có thể sinh sản được 800 cháu chắt, ăn hết gần 200kg lương thực gây hại rất lớn cho mùa màng, nhất là tập tính gặm nhấm cây cỏ, các vật cứng ngay cả khi không đói, vì vậy răng bị mòn đi, nhưng răng lại có khả năng dài liên tục. Cũng may,, tuổi thọ của chuộ thường chỉ dưới một năm và khi số lượng chuột phát triển quá lớn thì chúng sẽ mắc bệnh dịch mà chết bớt đi. Tuy nhiên phòng và diệt chuột vẫn luôn luôn là trách nhiệm quan trọng trong ngành nông nghiệp.
Em có biết??
- Sống đơn độc là chỉ tạp tính sống của thú tách rời đồng loại phần lớn thời gian trong năm. Nhiều loài thú ăn thịt như mèo rừng, báo, cầy hương, cầy giông chỉ thời kì động dục thú đực mới sống thành đôi. Thú cái cũng có thời gian sống đơn độc, đó là ngoài thờ gian sinh sản và nuôi con.
Hãy cho biết các động vật dưới đây thuộc bộ nào?







Sóc đuôi trắng Thú ăn kiến lớn
=> Bộ gặm nhấm => Bộ ăn sâu bọ
Hãy cho biết các động vật dưới đây thuộc bộ nào?








Chó sói
=> Bộ ăn thịt
1. Trình bày đặc điểm cấu tạo của chuột chũi thích nghi với đời sống đào hang?
- Thị giác kém phát triển, khứu giác phát triển đặc biệt là lông xúc giác.
- Chi trước ngắn, ngón tay khỏe, bàn tay rộng → Đào hang
2. Dựa vào bộ răng hãy phân biệt ba bộ thú: ăn sâu bọ, găm nhấn, ăn thịt?
Ăn sâu bọ: Các răng đều nhọn
Gặm nhấm: Răng cửa lớn, luôn mọc dài, thiếu răng nanh, Có khoảng trống hàm
Ăn thịt: Răng cửa ngắn sắc, răng nanh dài nhọn, răng hàm có nhiều mấu dẹp.

3. Chân của bộ ăn thịt có đặc điểm nào thích nghi với đời sống?
Đuổi mồi và bắt mồi
Rình mồi và vồ mồi

4. Nêu tập tính bắt mồi của bộ ăn thịt?

- Ngón chân có vuốt cong, dưới có đệm thịt dày
Trò chơi: ĐI TÌM BÍ MẬT
1
3
2
4
Cảm ơn cô và
các bạn đã dự
tiết học
này!! 