Bài 5. Thực hành: Quan sát tế bào và mô

Kiểm tra bài cũ

1. Hãy kể tên các loại mô đã được học?
2. Mô cơ chia làm mấy loại? Đặc điểm của mô cơ?
3. Chức năng mô cơ là gì?


Đáp án
Có các loại mô: mô cơ,mô xương, mô biểu bì,mô sụn,mô trơn, mô vân.....
Mô cơ gồm 3 loại: Mô cơ vân, mô cơ trơn và mo cơ tim
Đặc điểm của mô cơ: Các tế bào trong mô cơ đều dài, cơ vân gắn với xương tế bào có nhiều nhân, có vân ngang
Mô cơ có chức năng co dãn, tạo nên sự vận động
I.Mục tiêu bài học
1. Chuẩn bị được các tiêu bản tạm thời tế bào mô cơ vân
2. Quan sát và vẽ các tế bào trong các tiêu bản đã làm sẵn: tế bào niêm mạc miệng
3. Phân biệt được những điểm khác nhau của mô biểu bì, mô cơ, mô liên kết
II. Chuẩn bị:
1. Kiểm tra các dụng cụ cần chuẩn bị
2. Giới thiệu dụng cụ cần có trong buổi thực hành
-1 kính hiển vi
-2 lam kính và lam men
-1 dao mổ
-1 kim nhọn
-1 kim mũi mác
-1 khăn lau,giấy thấm
-1con ếch
-1 lọ dung dịch sinh lí 0,65% NaCl

-1 ống pipet
-1 lọ axit axêtíc
-1 bộ tiêu bản mô bì,
- 1 bộ tiêu bản mô cơ vân
Phân nhóm thực hành: cả lớp chia làm 4 nhóm.
Phân phối dụng cụ thực hành
III. Nội dung thực hành
Nội dung 1: Làm tiêu bản và quan sát tế bào mô cơ vân.
Nội dung 2: Quan sát tiêu bản các loại mô khác như:
Mô sụn, mô xương, mô cơ trơn, mô cơ vân.
Cách tiến hành làm tiêu bản quan sát tế bào mô cơ vân:
GV làm mẫu toàn bộ trong điều kiện bình thường
Làm lại chậm từng bước vừa làm vừa giải thích
Làm lại trong điều kiện bình thường
Thực hành nội dung 1:
Bước 1: Rạch da đùi ếch, lấy bắp cơ đùi đặt lên lam kính
Bước 2: Dùng kim mũi nhọn rạch bao cơ theo chiều dọc bắp cơ, dùng ngón cái và ngón trỏ đặt hai bên mép rạch, ấn nhẹ, lúc này nhìn thấy các tế bào cơ
Bước 3 :Dùng kim mũi mác gạt nhẹ cho các tế bào cơ tách khỏi bắp cơ làm dính vào bản kính
Bước 4: Bỏ bắp cơ ra, nhỏ vài giọt dung dịch sinh lý 0,65 % NaCl, đậy lamen, quan sát dưới kính hiển vi

Những lưu ý và yêu cầu khi làm tiêu bản để quan sát
1. Lưu ý:
+ Muốn quan sát thấy nhân thì nhỏ thêm giọt axit axêtic
+ Đậy lam men sao cho không có bọt khí
+ Điều chỉnh kính hiển vi từ vật kính nhỏ đến vật kính lớn
2.Yêu cầu:
Quan sát các phần của tế bào như: màng,chất tế bào,vân ngang,nhân.
Hoàn thành thực hành trước lúc kết thúc giờ học 15 phút

Thực hành nội dung 2
Lần lượt quan sát tiêu bản các loại mô khác
Tổ chức để HS thực hành
Chú ý các điều chỉnh các hoạt động thực hành
Kết quả
Hãy tóm tắt phương pháp làm tiêu bản mô cơ vân
Vẽ hình, ghi chú thích đầy đủ các loại mô đã quan sát
Thu hoạch:
- Các tổ nộp bản kết quả thực hành
- Phân tích kết quả, nhận xét đánh giá và kinh nghiệm qua bài học