Bài 5. Tây Nguyên

1. Khái quát chung
Dựa vào bản đồ hành chính Việt Nam hãy xác định vị trí địa lí Tây Nguyên và nêu ý nghĩa của nó đối với việc phát triển kinh tế - xã hội.
1. Khái quát chung
Ý nghĩa:

+ Là vùng duy nhất nước ta không giáp biển.

+ Án ngữ phía tây nam, vì vậy có vị trí đặc biệt quan trọng về quốc phòng và xây dựng kinh tế.

+ Là cửa ngõ của nước Lào với vùng duyên hải và biển Đông.


1. Khái quát chung
Dựa vào bản đồ khoáng sản Việt nam, hãy cho biết Tây Nguyên có những điều kiện tự nhiên thuận lợi gì cho phát triển kinh tế xã hội.
- Đất đai màu mỡ.
- Khí hậu phân hóa đa dạng.
- Rừng phong phú.
- Khoáng sản: bôxit.
- Trữ năng thủy điện khá lớn.
Hình ảnh
1. Khái quát chung
1. Khái quát chung
Quan sát các ảnh sau đây, hãy nêu nhận xét về tình hình dân cư, văn hóa ở
Tây Nguyên.
Hình ảnh
1. Khái quát chung
Nhà Rông ở Tây Nguyên
1. Khái quát chung
Bộ Cồng
Bộ Chiêng
Âm hưởng của
Tây Nguyên
1. Khái quát chung
Tây Nguyên là vùng thưa dân nhất nước ta. Đây là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc ít người (Xơ Đăng, Ba Na, Gia Rai, …) với truyền thống văn hóa độc đáo.
Trong quá trình phát triển KT-XH Tây Nguyên gặp những khó khăn nào?
- Thiếu lao động lành nghề, cán bộ KHKT.
- Mức sống của nhân còn thấp, tỷ lệ chưa biết đọc, biết viết còn cao.
- CSHT còn thiếu nhiều, nhất là mạng lưới đường giao thông, dịch vụ: y tế, giáo dục, kĩ thuật.
- Công nghiệp trong vùng mới hình thành, với các trung tâm công nghiệp nhỏ và điểm công nghiệp.

1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
Dựa vào Atlát Địa lí Việt Nam, hãy cho biết điều kiện tự nhiên và KT-XH có thuận lợi và khó khăn gì đối với việc phát triển cây công nghiệp ở Tây Nguyên. Trình bày tình hình sản xuất và nêu vùng chuyên canh của các cây công nghiệp ở Tây Nguyên.
Thuận lợi:
- Đất badan có tầng phong hóa sâu, giàu chất dinh dưỡng, phân bố tập trung trên mặt bằng rộng.
- Khí hậu cận xích đạo với một mưa và một mùa khô kéo dài.
- Tập trung nhiều lao động từ nơi khác đến.
- Phát triển rộng rãi các mô hình kinh tế vườn.
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
Khó khăn:
- Thiếu nước vào mùa khô
- Xói mòn đất
- Mạng lưới giao thông đường bộ chưa hoàn thiện như: đường 14, 19, 26.
- Thiếu cơ sở chế biến các sản phẩm cây công nghiệp.
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
Các cây công nghiệp:

- Cà phê: quan trọng số 1, diện tích 290 nghìn ha, chiếm 4/5 diện tích cà phê cả nước. Trồng nhiều ở Đắc Lắc, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng.
- Chè: Trồng ở Lâm Đồng, Gia Lai.
- Cao su: Tây Nguyên là vùng trồng lớn thứ 2 sau Đông Nam Bộ. Trồng ở Gia Lai, Đắc Lắc.
- Trồng dâu, nuôi tằm: Bảo Lộc, Đơn Dương, Đức Trọng.

Hình ảnh
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
Sự đa dạng của giới sinh vật
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
Tại sao trong khai thác tài nguyên rừng ở Tây Nguyên cần hết sức chú trọng việc khai thác đi đôi với tu bổ và bảo vệ vốn rừng?
- Rừng che phủ 60% diện tích lãnh thổ, rừng chiếm 36% diện tích đất có rừng và 52% sản lượng gỗ có thể khai thác của cả nước.

- Có nhiều gỗ quí: Cẩm lai, mật, trắc, sến, …

- Nhiều chim, thú quí: Voi, bò tót, gấu, …

- Có nhiều lâm trường và các liên hiệp lâm -nông - công nghiệp lớn nhất nước.

1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
Các giải pháp bảo vệ rừng:

- Ngăn chặn nạn phá rừng, khai thác hợp lí đi đôi với khoanh nuôi, trồng rừng mới.

- Công tác giao đất, giao rừng cần được đẩy mạnh.

- Đẩy mạnh chế biến gỗ tại địa phương và hạn chế xuất gỗ tròn.

1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
4. Khai thác thủy năng
Dựa vào lược đồ SGK, hãy cho biết tình hình khai thác và sử dụng thủy năng ở Tây Nguyên?
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
4. Khai thác thủy năng
Tài nguyên thủy năng của vùng có nhiều tiềm năng phát triển. Các nhà máy thủy điện đã sử dụng và dự kiến xây dựng là:

- Đa Nhim: 160.000kw, trên sông Đa Nhim

- Đrây Hơlinh: 12.000 kw, trên sông Xrêpôk.

- Yaly: 700.000 kw đưa điện lên lưới từ năm 2000.

- Bon Ron - Đại Ninh, Plây Krông dự kiến xây dựng.
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
4. Khai thác thủy năng
Sơ đồ phát triển kinh tế - xã hội ở
Tây Nguyên
Nguồn lực phát triển KT-XH
NL tự nhiên
NL KT - XH
Thế mạnh về phát triển kinh tế
Cây CN
lâu năm
Khai thác và
chế biến lâm sản
Khai thác
thủy điện
Bài 1: Hãy chọn câu trả lời đúng cho các câu sau:
Bài tập:
Câu 1: Yếu tố nào không phải là khó khăn về KT-XH chủ yếu của Tây Nguyên trong việc phát triển mạnh kinh tế nông nghiệp:

A. Thiếu cán bộ khoa học kĩ thuật.
B. Tình trạng xói mòn vào mùa mưa và thiếu nước vào mùa khô.
C. Mức sống nhân dân còn thấp, trình độ văn hóa kém.
D. Cơ sở giao thông và năng lượng còn thiếu.
Đáp án câu C
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
4. Khai thác thủy năng
Bài tập:
Câu 2: Tây nguyên là vùng rất thuận lợi cho việc xây dựng các vùng chuyên canh cây công nghiệp với qui mô lớn nhờ:

A. Tầng đất badan dày, phân hóa sâu, nguồn nước ngầm phong phú.
B. Địa hình tương đối bằng phẳng, tiện cho cơ giới hóa.
C. Khí hậu đa dạng, từ cận xích đạo đến cận nhiệt đới.
D. Tất cả đều đúng.
Đáp án câu D
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
4. Khai thác thủy năng
Bài tập:
Bài 2: Dựa vào biểu đồ dưới đây, hãy nhận xét về thu nhập bình quân đầu người/tháng của Tây Nguyên so với toàn quốc.
1. Khái quát chung
2. Vấn đề khai thác cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên
3. Khai thác và chế biến lâm sản
4. Khai thác thủy năng