Bài 5. Sự cân bằng lực - Quán tính

GIÁO VIÊN: LÊ ĐỨC TƯ
BÀI GIẢNG DỰ THI
KIỂM TRA BÀI CŨ
Theo kiến thức Vật lý 6, trả lời câu hỏi:
Thế nào là hai lực cân bằng?
Kết quả tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang đứng yên?
ĐÁP ÁN:
Hai lực cân bằng là hai lực mạnh như nhau, cùng phương nhưng ngược chiều.
Kết quả tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đứng yên là làm cho vật tiếp tục đứng yên.
SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH
BÀI 5:
Ở lớp 6 các em đã biết: Thế nào là hai lực cân bằng, kết quả tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang đứng yên.
Nếu hai lực cân bằng tác dụng vào một vật đang chuyển động thì sẽ làm cho vật ra sao?
Bài này giúp các em trả lời câu hỏi trên.
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
I- HAI LỰC CÂN BẰNG:
2- Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động:
a- Dự đoán:
b- Thí nghiệm kiểm tra: ( Máy A tút )
Ròng rọc cố định
Dây không dãn
Giá thí nghiệm
Lỗ K
Vật nặng A’
K
Vận tốc của vật không thay đổi, tức là vật chuyển động đều
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
I- HAI LỰC CÂN BẰNG:
2- Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động:
a- Dự đoán:
b- Thí nghiệm kiểm tra: ( Máy A tút )
K
C2: Tại sao quả cân A ban đầu đứng yên?
C2: Vì quả cân A (ban đầu) chịu tác dụng của các lực cân bằng.
Ta có:
PA = PB ( vì mA = mB )
T = PB ( vì dây không dãn)
=> PA = T ( quả cân A chịu tác dụng của các lực cân bằng ).
PA
PB
T
C3: Nếu thêm đặt một vật nặng A’ lên vật nặng A. Tại sao quả cân A cùng vật nặng A’ chuyển động nhanh dần.
C3: Vì qủa cân A chịu tác dụng của các lực không cân bằng.
P`
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
C4: Khi quả cân A chuyển động qua lỗ K thì vật A’ bị giữ lại. Lúc này quả cân A còn chịu tác dụng của những lực nào?
C4: Quả cân A chịu tác dụng của các lực PA và lực căng dây T.
C5: H�y do qu�ng du?ng di du?c c?a qu? c�n A sau m?i kho?ng th?i gian 2 gi�y, ghi v�o b?ng 5.1 v� tính v?n t?c cc?a A.
I- HAI LỰC CÂN BẰNG:
2- Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động:
a- Dự đoán:
b- Thí nghiệm kiểm tra: ( Máy A tút )
K
C5: Hãy đo quãng đường đi được của quả cân A sau mỗi khoảng thời gian 2 giây, ghi vào bảng 5.1 và tính vận tốc của A.
( Vị trí ban đầu của quả cân A )
Vị trí của quả cân A sau khi tách khỏi vật nặng A’
DE =
EF =
FG =
15
15
15
Bảng 5.1
v1 = 7,5
v2 = 7,5
v3 = 7,5
Từ kết quả trên, nêu nhận xét về loại chuyển động của quả cân A ?
Đáp án: Quả cân A chuyển động đều.
* Kết luận: Một vật đang chuyển động, nếu chịu tác dụng của các lực cân bằng thì tiếp tục chuyển động và chuyển động thẳng đều.
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
I- HAI LỰC CÂN BẰNG:
2- Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động:
II- QUÁN TÍNH:
1- Định nghĩa:
Quán tính là một hiện tượng vật lý, đặc trưng cho sự bảo toàn vận tốc ( không thay đổi đột ngột vận tốc ) của một vật.
2- Vận dụng:
C6: Búp bê đang đứng yên trên xe. Bất chợt đẩy đẩy xe chuyển động về phía trước. Hỏi búp bê ngã về phía nào? Tại sao?
C6:
- Búp bê ngã về phía sau.
Khi xe chuy?n d?ng, ch�n b�p b� g?n v?i xe n�n chuy?n d?g theo. Th�n v� d?u b�p b� do qu�n tính chua k?p chuy?n d?ng. Vì v?y b�p ng� v? phía sau.
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
II- QUÁN TÍNH:
2- Vận dụng:
C7: D?y cho b�p b� v� xe c�ng chuy?n d?ng r?i b?t ch?t d?ng xe l?i. H?i b�p b� ng� v? phía n�o? T?i sao?
C7:
- B�p b� ng� v? phía tru?c.
Khi xe d?ng l?i, ch�n c?a b�p b� g?n v?i xe n�n d?ng l?i theo. Th�n v� d?u b�p b� do qu�n tính chua k?p d?ng l?i. Vì v?y b�p b� ng� v? phía tru?c.
C8: Hãy dùng khái niệm quán tính để giái thích các hiện tượng sau:
a) Khi ôtô đột ngột rẽ phải, hành khách trên xe bị nghiêng về phía trái.
a) Khi xe đi thẳng, người và xe chuyển động thẳng. Khi xe rẽ phải, nửa dưới của thân người rẽ phải theo xe. Do quán tính nửa trên của thân người vẫn đi thẳng. Vì vậy hành khách bị rẽ sang trái.
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
II- QUÁN TÍNH:
2- Vận dụng:
C8: Hãy dùng khái niệm quán tính để giải thích các hiện tượng sau:
b) Khi nhảy từ trên cao xuống, chân ta bị gập lại.
b) Khi chạm đất, chân bị dừng lại. Do quán tính, thân và người chưa kịp dừng lại. Vì vậy chân bị gập lại.
c) Bút tắc mực, ta vẩy mạnh, bút lại có thể viết tiếp.
c) Cuối quá trình vẩy, bút dừng lại, mực trong bút chưa kịp dừng lại do quán tính nên chuyển động ra ngòi bút. Vì vậy bút viết tiếp được.
d) Khi cán búa lỏng, có thể làm chặt bằng cách gõ mạnh đuôi cán búa xuống đất.
d) Khi đuôi búa chạm đất, cán búa dừng lại, do quán tính, búa gtiếp tục chuyển động ăn sâu vào cán. Nhờ đó cná búa được tra chắc hơn.
e) Đặt một cốc nước lên tờ giấy mỏng. Giật nhanh tờ giấy ra khỏi đáy cốc thì cốc vẫn đứng yên.
e) Khi ta giật nhanh tờ giấy thì giấy chuyển động theo tay ta. Do quán tính mà cốc chưa chuyển động, tức là cốc vẫn đứng yên.
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
Gấp sách vở và cho biết
Câu hỏi sô 01: Thế nào là hai lực cân bằng?
* Hai lực cân bằng là hai lực cùng đặt, cùng cường độ, cùng phương nhưng ngược chiều.
Câu hỏi số 02: Kết quả tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đứng yên, lên một vật đang chuyển động?
* Các lực cân bằng tác dụng lên một vật đang đứng yên thì làm vật tiếp tục đứng yên; tác dụng lên một vật đang chuyển động thì làm cho vật chuyển động thẳng đều,
gọi là chuyển động theo quán tính.
Câu hỏi 3: Vì đâu mà vật không thay đổi một cách đột ngột?
* Khi có lực tác dụng, mọi vật không thay đổi vận tốc đột ngột được vì có quán tính.
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
NỘI DUNG CHÍNH CỦA BÀI HỌC
GIÁO VIÊN: LÊ ĐỨC TƯ
CHÚC BẠN GIÁM KHẢO CỦA HỘI THI SỨC KHỎE, THÀNH ĐẠT, GIA ĐÌNH AN KHANG
TRƯỜNG THCS HUỲNH THÚC KHÁNG