Bài 5. Hoàng Lê nhất thống chí - Hồi thứ mười bốn

Ngữ Văn 9
Bài 5. Tiết 24
Giáo viên: Cao Minh Anh
Văn bản
Trích hồi thứ mười bốn
Đánh Ngọc Hồi, quân Thanh bị thua trận.
Bỏ Thăng Long, Chiêu Thống trốn ra ngoài.
Van b?n : Hoàng lê nhất thống chí (Trớch h?i th? mu?i b?n) ( Ngụ Gia Van Phỏi)
II. Đọc, hiểu nội dung văn bản
1-Hình ảnh Quang Trung-Nguyễn Huệ
? Qua những đoạn các tác giả họ Ngô miêu tả về hình ảnh Quang Trung-Nguyễn Huệ ?Theo em nguồn cảm hứng nào đã chi phối ngòi bút của tác giả ?
=> Tràn đầy cảm hứng lịch sử, lòng tự hào và tự tôn dân tộc
?Qua các sự việc trên ta thấy ông là 1 vị vua như thế nào ?
=> Là 1 ông vua yêu nước, tràn đầy lòng tự hào, tự tôn, có ý thức chủ quyền, sáng suốt, có tài cầm quân .
Van b?n : Hoàng lê nhất thống chí (Trớch h?i th? mu?i b?n) ( Ngụ Gia Van Phỏi)
II. Đọc, hiểu nội dung văn bản
2- Chân dung bọn cướp nước , bán nước
? Trong khi Tây Sơn tiến đánh như vũ bão thì cuộc sống của các tướng lĩnh nhà Thanh và vua tôi Lê Chiêu Thống diễn ra như thế nào ?
- Chúng chỉ lo mưu cầu lợi riêng, bất tài, kiêu căng, chủ quan, tin tức không thông , mải vui chơi.
- Tướng chỉ lo nhậu nhẹt, yến tiệc
- Quân lính vô kỉ luật: bỏ đi kiếm củi, buôn bán
- Bê trễ việc canh phòng
Trong ngày tết chúng chỉ lo vào yến tiệc linh đình .
a) Hình ảnh lũ cướp nước
Van b?n : Hoàng lê nhất thống chí (Trớch h?i th? mu?i b?n) ( Ngụ Gia Van Phỏi)
II. Đọc, hiểu nội dung văn bản
2- Chân dung bọn cướp nước , bán nước
? Khi quân Tây Sơn đến thì chúng ra sao? Tìm những chi tiết kể về quân giặc ?
a) Hình ảnh lũ cướp nước
- Tôn Sĩ Nghị sợ mất mật , ngựa không kịp mặc áo giáp ...
- quân sĩ bỏ chạy, tranh nhau sang cầu , xô đẩy nhau rơi xuống mà chết rất nhiều; sông Nhị Hà vì thế mà tắc nghẽn không chảy được nữa .
? Nguyên nhân của sự thất bại đó ?
* Nguyên nhân thất bại :
- Chủ quan khinh địch
- Chiến đấu không vì mục đích chính nghĩa .
Quân Tây Sơn quá hùng mạnh .
Van b?n : Hoàng lê nhất thống chí (Trớch h?i th? mu?i b?n) ( Ngụ Gia Van Phỏi)
II. Đọc, hiểu nội dung văn bản
2- Chân dung bọn cướp nước , bán nước
b)Hình ảnh lũ bán nước
? Hình ảnh lũ bán nước được thể hiện như thế nào ?
-Vội vã rời cung điện khi nghe tin Ngọc Hồi thất thủ .
+ Gấp rút chạy , cướp thuyền đánh cá để chạy
+ Cùng chạy với lũ quân Thanh đang tháo chạy về nước .
+ Luôn mấy ngày không ăn
? Em có nhận xét gì về bọn chúng : Lũ xâm lược ?
+ Lũ bán nước?
=> Là một tấn bi hài kịch
- Lũ cướp nước : hèn nhát , bất tài , tham sống , sợ chết .
-Lũ bán nước: lũ đớn hèn nhục nhã, vô trách nhiệm, bất tài, “ cõng rắn cắn gà nhà” .
?Giọng văn khi nói về tình cảnh của bọn bán nước như thế nào?
=> Giọng văn có phần ngậm ngùi, thương cảm của bề tôi cũ.
Van b?n : Hoàng lê nhất thống chí (Trớch h?i th? mu?i b?n) ( Ngụ Gia Van Phỏi)
III. Tổng kết
Hãy nêu lại nội dung và các nét đặc sắc của văn bản?
1– Nội dung : Đoạn trích là bức tranh sinh động đày tính hiện thực về diện mạo của tướng lĩnh nhà Thanh và nói lên sự đớn hèn của bầy tôi Lê Chiêu Thống đồng thời ca ngợi vẻ đẹp của người anh hùng Nguyễn Huệ,
2- Nghệ thuật
-Lời văn kể chuyện rõ ràng , mạch lạc .
-Sắp xếp sự việc trong truyện hợp lý
=> Ghi nhớ: SGK
Van b?n : Hoàng lê nhất thống chí (Trớch h?i th? mu?i b?n) ( Ngụ Gia Van Phỏi)
IV. Luyện tập
1/Tên tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí có ý nghĩa là gì?
Vua Lê nhất định thống nhất đất nước.

Ý chí thống nhất đất nước của vua Lê.

Ghi chép việc vua Lê thống nhất đất nước.

D. Ý chí trước sau như một của vua Lê.
Van b?n : Hoàng lê nhất thống chí (Trớch h?i th? mu?i b?n) ( Ngụ Gia Van Phỏi)
IV. Luyện tập
2/Câu nào nói đúng nhất nội dung của Hồi thứ mười bốn?
Ca ngợi hình tượng người anh hùng Nguyễn Huệ.

B. Nói lên sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh.

C. Nói lên số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống.

D. Cả A, B, C đều đúng.
Van b?n : Hoàng lê nhất thống chí (Trớch h?i th? mu?i b?n) ( Ngụ Gia Van Phỏi)
IV. Luyện tập
3/ Nội dung chính của câu văn sau là gì?
A. Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị.
B. Khẳng định chủ quyền của dân tộc ta và hành động xâm lăng phi nghĩa , trái đạo trời của giặc.
C. Thể hiện niềm tin vào ông trời của Nguyễn Huệ.
Thể hiện niềm tự hào về non sông đất nước của Nguyễn Huệ.
D Cả A, B, C đều đúng.
Van b?n : Hoàng lê nhất thống chí (Trớch h?i th? mu?i b?n) ( Ngụ Gia Van Phỏi)
V. Hướng dẫn hoạt động nối tiếp
Viết đoạn văn khoảng 10 câu nêu cảm nhận của em về hình ảnh Quang Trung qua hồi 14.
- Chuẩn bị bài mới tiết 18.
Soạn văn bản “ Truyện Kiều”
Đọc kĩ và ghi lại những nét chính về tác giả Nguyễn Du.
Đọc phần tóm tắt SGK sau đó tóm tắt ngắn gọn bằng lời văn của mình
Tìm hiểu giá trị của “Truyện Kiều”