Bài 5. Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh

Giáo viên thực hiện: Vương Thị Ngọc Hồi - Đơn vị : Tổ Khoa học xã hội - Trường Trung học cơ sở Cộng Hoà.
Nhiệt liệt chào Mừng
Các thầy, cô giáo về dự tiết học
Môn ngữ văn 9

Giáo viên : Mai Diệu Thuý
Tiết 22 :
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
Trích “ Vũ Trung tuỳ bút”- Phạm Đình Hổ
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
. I.Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
-Phạm Đình Hổ (1768- 1839)
-Tên chữ: Tùng Niên, Bỉnh Trực
-Hiệu: Đông Dã Tiều, tục gọi là Chiêu Hổ
-Sinh trưởng trong một gia đình khoa bảng, sống vào thời buổi đất nước loạn lạc nên muốn ẩn cư
-Để lại nhiều công trình biên soạn, khảo cứu có giá trị.Với 2 tác phẩm nổi tiếng: Vũ trung tuỳ bút và Tang thương ngẫu lục.

Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
I.Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm :
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm :
“VŨ TRUNG TÙY BÚT” : Tùy bút viết trong những ngày mưa
Được viết khoảng đầu đời Nguyễn
Gồm 88 mẩu chuyện nhỏ viết theo thể tùy bút
Nội dung: Bàn về những lễ nghi, phong tục,tập quán ghi chép những việc xảy ra trong xã hội lúc đó
“ Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh” : Ghi chép về cuộc sống của phủ chúa thời Thịnh vương Trịnh Sâm
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm :
3. Đọc văn bản:
4. Tìm hiểu chú thích :
Hoạn quan: Những viên quan vốn là đàn ông bị thiến(hoạn)giúp việc hoàng hậu và các phi tần của vua
Cung giám: Nơi ở và làm việc của các thái giám
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm :
3. Đọc văn bản:
4. Tìm hiểu chú thích :
5. Thể loại: Tuỳ bút
6. Bố cục: 2 đoạn
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
Tìm hiểu chung:
Phân tích văn bản:
Cuộc sống của chúa Thịnh vương Trịnh Sâm:
- Thích chơi đèn đuốc, thường ngự ở các li cung
Xây dựng đình đài liên miên
Mỗi tháng 3,4 lần dạo chơi Tây Hồ
Huy động người hầu hạ
Bày đặt những trò chơi lố lăng
“Sưu tầm” đồ quý hiếm, cây cảnh lạ

Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
Tìm hiểu chung:
Phân tích văn bản:
Cuộc sống của chúa Thịnh vương Trịnh Sâm:
- Thích chơi đèn đuốc, thường ngự ở các li cung
Xây dựng đình đài liên miên
Mỗi tháng 3-4 lần dạo chơi Tây Hồ
Huy động người hầu hạ
Bày đặt những trò chơi lố lăng
“Sưu tầm” đồ quý hiếm, cây cảnh lạ

Mỗi khi đêm thanh cảnh vắng, tiếng chim kêu vượn hót ran khắp bốn bể, hoặc nửa đêm ồn ào như trận mưa sa gió táp, vỡ tổ tan đàn, kẻ thức giả biết đó là triệu bất tường
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
Tìm hiểu chung:
Phân tích văn bản:
Cuộc sống của chúa Thịnh Vương Trịnh Sâm:
Những hành động của bọn hoạn quan, thái giám:
-Ra ngoài doạ dẫm
-Dò xét xem nhà nào có chậu hoa, cây cảnh, chim quý thì biên hai chữ “phụng thủ”
- Đêm đến lẻn ra sai lính đem về, có khi đập tường để đưa cây và đá non bộ đi.
-Buộc gia chủ phải cất giấu vật phụng thủ
Thảo luận nhóm :
(Thòi gian 3 phút)
Tác giả đưa ra sự việc có thật xảy ra trong gia đỡnh mỡnh nhằm mục đích gỡ?
Mục đích:
Làm cho sự việc khách quan
Vạch trần sự thối nát trong phủ chúa Trịnh là không thể chối cãi
Cho thấy cuộc sống bất an của dân lành trong thời kỡ vua Lê chúa Trịnh
Bày tỏ cảm xúc xót xa, tiếc, hận, giận ,mà không làm gỡ được.
?
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
Tìm hiểu chung:
Phân tích văn bản:
Cuộc sống của chúa Thịnh Vương Trịnh Sâm:
Những hành động của bọn hoạn quan, thái giám:
-Ra ngoài doạ dẫm
-Dò xét xem nhà nào có chậu hoa, cây cảnh, chim quý thì biên hai chữ “phụng thủ”
- Đêm đến lẻn ra sai lính đem về, có khi đập tường để đưa cây và đá non bộ đi.
-Buộc gia chủ phải cất giấu vật phụng thủ
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
Tìm hiểu chung:
Phân tích văn bản:
Cuộc sống của chúa Thịnh Vương Trịnh Sâm:
Những hành động của bọn hoạn quan, thái giám:
III. Tổng kết:
Nghệ thuật: - Kể và miêu tả
- Chọn chi tiết chân thực, khách quan, cụ thể, khắc họa sinh động
Nội dung: Phản ánh đời sống xa hoa của chúa Trịnh và sự nhũng nhiễu dân lành của bọn quan lại
Thể văn tùy bút trong bài có gì khác so với thể truyện đã học ở bài “ Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ?
So sánh thể tuỳ bút và thể truyện
Tuỳ bút
-Cốt truyện đơn giản, mờ nhạt hoặc không có cốt truyện.
-Kết cấu tự do, tản mạn,không gò bó.

-Tác giả trực tiếp bộc lộ cảm xúc.

-Chi tiết, sự việc có thật trong cuộc sống.
Truyện
-Cốt truyện nhất thiết phải có( lắt léo, phức tạp)

-Kết cấu chặt chẽ, sắp xếp có dụng ý NT của tác giả.
-Cảm xúc chủ quan kín đáo qua nhân vật, sự việc.
-Chi tiết, sự việc được hư cấu, sáng tạo.
So sánh thể tuỳ bút và thể truyện
Tuỳ bút
-Cốt truyện đơn giản, mờ nhạt hoặc không có cốt truyện.
-Kết cấu tự do, tản mạn,không gò bó.

-Tác giả trực tiếp bộc lộ cảm xúc.

-Chi tiết, sự việc






Luyện tập
Căn cứ vào bài Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh và cả bài đọc thêm, hãy nêu những nhận xét của em về tình trạng đất nước thời vua Lê- chúa Trịnh cuối thế kỉ XVIII?
Dặn dò:
-Làm bài tập ở sách giáo khoa, yêu cầu viết đoạn ngắn phát biểu cảm nghĩ về tình cảnh khốn khổ của người dân thời vua Lê chúa Trịnh
Tìm đọc tác phẩm Hoàng Lê Nhất Thống Chí
Tóm tắt hồi thứ 14
Soạn bài Hoàng Lê Nhất Thống Chí

Tiết học kết thúc
Xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo cùng các em học sinh