Bài 5. Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh

Chuyện cũ
trong phủ chúa Trịnh
(Trích Vũ trung tùy bút)
Phạm Đình Hổ
Phủ chúa Trịnh
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Phạm Đình Hổ(1768 - 1839)
- Tên chữ: Tùng Niên hoặc Bỉnh Trực
- Hiệu Đông Dã Tiều,tục gọi là Chiêu Hổ
- Quê quán ở Hải Dương
- Ông sinh trưởng trong một gia đình khoa bảng, sống vào thời buổi đất nước loạn lạc nên muốn ẩn cư.
- Ông để lại nhiều công trình biên soạn, khảo cứu có giá trị: văn học, triết học, lịch sử, địa lí.
“VŨ TRUNG TÙY BÚT” : Tùy bút viết trong những ngày mưa
- Được viết khoảng đầu đời Nguyễn(ñaàu theá kæ XIX)
- Gồm 88 mẩu chuyện nhỏ viết theo thể tùy bút
Nội dung: Bàn về những lễ nghi, phong tục, tập
quán ghi chép những việc xảy ra trong xã hội lúc đó
-“ Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh” : Ghi chép về cuộc sống của phủ chúa thời Thịnh Vương Trịnh Sâm
2. Tác phẩm
3. Th? lo?i: T�y b�t(M?t lo?i b�t kí, phuong th?c t? s?, c?t truy?n don gi?n)
4.Bố cục: 2 h?n
Đoạn 1: Từ đầu. "đó là triệu bất tường"
Thói ăn chơi xa xỉ, vô độ của chúa Trịnh
Đoạn 2: Phần còn lại
Sự nhũng nhiễu của bọn quan lại
II. PHÂN TÍCH:
1.GIÁ TRỊ NỘI DUNG:
+ Quang cảnh tráng lệ, tôn nghiêm, lộng lẫy (đường vào phủ, khuôn viên vườn hoa, bên trong phủ và nội cung của thế tử…)
+ Cung cách sinh hoạt, nghi lễ, khuôn phép (cách đón thầy thuốc, cách xưng hô, kẻ hầu người hạ, cảnh khám bệnh,…)
- Xây dựng đình đài liên miên
- D?o choi T�y h? m?i th�ng 3- 4 l?n
+ Huy động rất đông người hầu hạ:
"Binh lính dàn hầu vòng quanh bốn mặt hồ", các nội thần, quan hộ giá, bọn nhạc công.
+ Bày nhiều trò giải trí lố lăng, tốn kém:
. Gỉa trò mua bán
. Bài trí dàn nhạc khắp nơi để tấu nhạc làm vui
Thú chơi đèn đuốc,thú dạo chơi
-Xây nhiều li cung
Các li cung trên bờ Tây Hồ
B�y nhi?u trũ choi l? b?ch v� t?n kộm
+ Xây dựng nhiều cung điện, đình đài để thỏa ý "thích chơi đèn đuốc", ngắm cảnh đẹp, làm hao tốn tiền của và công sức.
Nh?ng b?c tranh to�n c?nh trong ph? Chỳa

→ Sự cao sang, quyền uy cùng cuộc
sống hưởng thụ cực điểm của nhà
Chúa
Sự nhũng nhiễu của quan lại
- Được chúa sủng ái chúng ngang nhiên ỉ thế hoành hoành, vừa ăn cướp vừa la làng.
- Nhà giàu vu cho là giấu vật cung phụng.
- Hòn đá cây cối to lớn thì phá huỷ tường khiêng ra.
- Dân chúng bị đe doạ cướp bóc, o ép sợ hãi thường phải bỏ của.
? Xây dựng hình ảnh đối lập,so sánh,liệt kê những sự việc có thật để phơi bày tố cáo những hành vi thủ đoạn của chúng.
+ Việc tìm thu vật "phụng thủ", thực chất là cướp đoạt những của quý trong thiên hạ(chim quý, thú lạ, cây cổ thụ.) về tô điểm cho nơi ở của chúa.
? C?nh xa hoa, l?ng lóy, õm thanh dờm v?ng g?i c?m giỏc ghờ r?n, tan tỏc dau thuong.
1. GIÁ TRỊ NỘI DUNG:
+ Ph?n ỏnh s? cu?p búc t�n b?o c?a b?n Vua, quan phong ki?n
+ D?i s?ng th?ng kh? c?a nhõn dõn

? Ph?n ỏnh chõn th?c hi?n th?c xó h?i phong ki?n, t? cỏo sõu s?c XHPK th?i chỳa Tr?nh, vua Lờ.
2. Gía trị nghệ thuật:
2. Gía trị nghệ thuật:
- Quan sát tỉ mỉ, miêu tả cụ thể, sống động, liệt kê chọn lựa được những chi tiết “đắt”, gây ấn tượng mạnh.
Cây Lê
Cây Lựu
3. Ý nghĩa văn bản:
- Đoạn trích: “Vào phủ chúa Trịnh” phản ánh quyền lực to lớn của Trịnh Sâm, cuộc sống xa hoa, hưởng lạc trong phủ chúa.

- Bày tỏ thái độ coi thường danh lợi quyền quý của tác giả.
III. Tổng kết
Ghi nh?: SGK:
Iv. Luyện tập:
Tùy bút Truyện