Bài 5. Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng

Kiểm tra 15 phút
1. Hãy phát biểu nội dung định luật phản xạ ánh sáng?
2. Chiếu 1 tia sáng vào 1 gương phẳng, tia sáng hợp với gương phẳng 1 góc bằng 30 độ như hình vẽ.
a/ Vẽ tia phản xạ và tìm số đo của góc phản xạ?
b/ Giữ nguyên tia tới muốn thu được tia phản xạ có phương nằm ngang chiều từ phải sang trái thì phải đặt gương như thế nào? Vẽ hình?
300
ĐẶT VẤN ĐỀ
Bé Lan lần đầu tiên đi đi thăm Hồ Gươm. Bé kể lại rằng, bé trông thấy cái tháp và cái bóng của nó lộn ngược xuống nước. (Hình 5.1 sách giáo khoa)
Bé thắc mắc không biết vì sao lại có cái bóng lộn ngược đó?
Bài 5: Ảnh của một vật tạo bởi
gương phẳng
I. Tính chất ảnh tạo bởi gương phẳng
Thí nghiệm 5.2 (SGK)
Dụng cụ:
- Tiến hành: H 5.2 SGK
Quan sát ảnh viên phần trong gương
- pin, Gương phẳng, tấm bìa
1. Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn chắn hay không?
Dự đoán?
C1: đưa 1 tấm bìa ra sau màn chắn để kiểm tra dự đoán?
x
Làm thí nghiệm
I. Tính chất ảnh tạo bởi gương phẳng
1. Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn chắn hay không?
Kết luận: Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng ………… hứng được trên màn chắn, gọi là ảnh ảo.
Không
I. Tính chất ảnh tạo bởi gương phẳng
1. Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn chắn hay không?
2. Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật không?
Thí nghiệm H 5.3:
Dụng cụ: tấm kính, phấn
C2: dùng viên phấn thứ 2 đúng bằng viên phấn thứ nhất, đưa ra sau tấm kính để kiểm tra dự đoán về độ lớn của ảnh?
Dự đoán?
Thí nghiệm (2)
- Quan sát ảnh viên pin thứ nhất
- Di chuyển viên pin thứ hai trùng với ảnh viên pin thứ nhất
x
Làm thí nghiệm
I. Tính chất ảnh tạo bởi gương phẳng
1. Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn chắn hay không?
2. Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật không?
bằng
Kết luận: Độ lớn của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng ........ độ lớn của vật
I. Tính chất ảnh tạo bởi gương phẳng
1. Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn chắn hay không?
3. So sánh khoảng cách từ một điểm của vật đến gương và khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương
2. Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật không?
Dự đoán?
Dùng thí nghiệm hình 5.3
1.Kẻ đường thẳng MN đánh dấu vị trí của gương.
2.Đánh dấu vị trí A của miếng bìa hình tam giác và đánh dấu vị trí A’ là ảnh của nó.
3.Đo khoảng cách từ điểm A đến gương và từ A’ đến gương
C3 Em hãy nêu cách nào có thể kiểm tra xem AA/ có vuông góc không, A,A/ có cách đều MN không?
(Xem cách thực hiện)
A
A/
x
Tiến hành thí nghiệm
(Dùng thí nghiệm hình 5.3)
Đăt mảnh bìa tam giác trước gương Đánh dấu các vị trí A, A’, kẻ MN
Đo khoảng cách A đến MN, A’ đến MN
Làm thí nghiệm
M
N
.
.
I. Tính chất ảnh tạo bởi gương phẳng
1. Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn chắn hay không?
3. So sánh khoảng cách từ một điểm của vật đến gương và khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương
2. Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật không?
Kết luận:
Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng ……….. nhau.
Bằng
I. Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng
- Ảnh tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn
- Độ lớn của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật
- Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương bằng khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương.
II. Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng
C4: Trên hình 5.4 vẽ một điểm sáng S (nguồn sáng nhỏ) đặt trước gương phẳng.
a/ Hãy vẽ S/ của S tạo bởi gương phẳng bằng cách vận dụng tính chất của ảnh
b/ Từ đó vẽ tia phản xạ ứng với hai tia SI và SK.
c/ Đánh dấu vị trí đặt mắt để nhìn thấy ảnh S/.
d/ Giải thích vì sao ta nhìn thấy ảnh S/ mà không hứng được ảnh đó trên màn chắn.
Từ S vẽ đường thẳng vuông góc với gương sao cho SH = HS’
S
I
K
S’
H
a, Cách vẽ:
b/ Từ đó vẽ tia phản xạ ứng với hai tia SI và SK.
S
I
K
S’
H
c/ Đánh dấu vị trí đặt mắt để nhìn thấy ảnh S/.
S
I
K
S’
H
d, giải thích:
- S’ được tạo bởi đường kéo dài của hai tia phản xạ và truyền đến mắt nên ta nhìn thấy
- Đây là ảnh ảo nên không hứng được trên màn
S
I
K
S’
H
Tiết 5: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG
I. Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng
II.Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng
đường kéo
Kết luận:
- Ta nhìn thấy ảnh ảo S’ vì các tia phản xạ lọt vào mắt
có ...................... dài đi qua ảnh
- Ảnh của vật là tập hợp ảnh của tất cả các điểm trên vật
Tiết 5: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG
I. Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng
II.Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng
III. Vận dụng
C5. Hãy vận dụng tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng để vẽ ảnh của một mũi tên đặt trước gương như hình 5.5
Lấy A’ là điểm đối xứng của A qua gương.
Lấy B’ là điểm đối xứng của B qua gương.
Nối A’B’ ta có ảnh của AB qua gương phẳng.
A’
B’
C6.Giải đáp đáp thắc mắc của bé Lan trong câu chuyện kể ở đấu bài?
Trả lời: Bóng của tháp lộn ngược trong nước là do chân tháp ở sát đất , đỉnh tháp ở xa đất nên ảnh của đỉnh tháp cũng ở xa đất và ở phía bên kia gương phẳng tức là ở dưới mặt nước.
Ta có thể giải thích hình cái tháp lộn ngược dựa vào phép vẽ như hình sau:
GHI NHỚ
Ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng trên màn chắn và lớn bằng vật.
Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương phẳng bằng khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương.
Các tia sáng từ điểm sáng S tới gương phẳng cho tia phản xạ có đường kéo dài đi qua ảnh ảo S’.