Bài 49. Đa dạng của lớp Thú: Bộ Dơi và bộ Cá voi

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ CÙNG CÁC EM HỌC SINH
Năm học 2008 - 2009
BỘ MÔN: SINH HỌC
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Hãy so sánh đặc điểm cấu tạo và tập tính của thú mỏ vịt và Kanguru thích nghi với đời sống của chúng ?

1. Hãy so sánh đặc điểm cấu tạo và tập tính của thú mỏ vịt và Kanguru thích nghi với đời sống của chúng ?

Trả lời:
Thủ mỏ vịt đẻ trứng , thú mẹ chưa có núm vú , con sơ sinh liếm sữa do thú mẹ tiết ra
Kanguru đẻ con , có con sơ sinh rất nhỏ được nuôi trong túi da ở bụng thú mẹ , bú thụ động
Trắc nghiệm:
1. Đặc điểm đặc trưng của thú là:
a. Đẻ trứng thai
b. Đẻ trứng
c. Đẻ con
d. Tất cả đều đúng
2. Bộ thú được xếp vào thú đẻ trứng là:
a. Bộ thú huyệt
b. Bộ thú túi
c. Bộ thú huyệt và bộ thú túi
d. Bộ ăn sâu bọ
Bài 49: Sự đa dạng của lớp thú (tt)
Bộ dơi và bộ cá voi
Bài 49: SỰ ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ(tt)
BỘ DƠI – BỘ CÁ VOI
I. Bộ dơi
Nêu đặc điểm về
đời sống của dơi.
Trong hang
hốc cây
gác chuông
trên cây
thích nghi bay lượn
Chú thích vào các số của tranh cấu tạo ngoài dơi ?
Cánh tay
ống tay
Bàn tay
Ngón tay
Dơi thích nghi đời sống bay thể hiện ở đặc điểm nào?

Cánh dơi có đặc điểm gì khác cánh chim?
Dơi thích nghi đời sống bay thể hiện ở đặc điểm nào?

Cánh dơi có đặc điểm gì khác cánh chim?
Chi trước biến thành cánh
Cánh dơi là một màng da rộng, phủ lông mao thưa, mềm mại, nối liền cánh tay, ống tay, xương bàn và xương ngón tay
?Tại sao Dơi
biết bay như
chim nhưng
lại được xếp
vào lớp thú?
Dơi được xếp vào
lớp thú vì dơi đẻ con
và nuôi con bằng sữa.
Thân dơi có lông
mao
* Nhận xét gì về chi sau và thân dơi ?
Chi sau yếu .Thân ngắn và hẹp
Bộ răng của dơi có đặc điểm gì thích nghi ăn sâu bọ?
Bộ răng nhọn để cắn giập vỏ trứng của côn trùng
Dơi có vai trò gì trong đời sống
Lợi ích : Diệt côn trùng gây hại, phân dơi làm phân bón, thuốc nổ
Tác hại : Ăn quả, hút máu động vật…
Bài 49: SỰ ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ(tt)
BỘ DƠI – BỘ CÁ VOI
Bài 49: SỰ ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ(tt)
BỘ DƠI – BỘ CÁ VOI
Bộ dơi
Bộ cá voi
+Cá voi có đặc điểm cấu tạo như thế nào để thích nghi với đời sống trong nước ?
Cơ thể hình thoi, lông gần như tiêu biến, có lớp mỡ dưới da dày, cổ ngắn không phân biệt với thân, vây đuôi nằm ngang.
Chi trước biến đổi thành vây bơi dạng bơi chèo. Chi sau tiêu giảm.
?
Quan sát vây ngực cá voi và chú thích vào hình?
Xương cánh tay
Xương ống tay
Xương bàn tay
Xương ngón tay
+ Nêu đặc điểm sinh sản của cá voi ?
Sinh sản trong nước, đẻ con và nuôi con bằng sữa.
+ Cá voi ăn gì ? Cách ăn như thế nào ?
Ăn tôm, cá và các động vật nhỏ
Cá voi không có răng, trên hàm có nhiều tấm sừng rủ xuống như cái sàng lọc nước.
1. Khi cá voi há miệng, nước mang tôm, cá và những động vật nhỏ vào miệng cá voi
2. Khi cá voi ngậm miệng, thức ăn được giữ trong miệng, còn nước đi qua khe các tấm sừng ra ngoài
Vì sao cá voi có đặc điểm giống cá nhưng lại được xếp vào lớp thú?
Cá voi được xếp vào lớp thú vì cá voi đẻ con và nuôi con bằng sữa.
Quan sát H49.1 và H49.2, thảo luận, lựa chọn những câu trả lời thích hợp để điền vào bảng sau:
Bảng. So sánh cấu tạo ngoài và tập tính ăn giữa dơi và cá voi
1.Cánh da
2.Nhỏ, yếu
2.Đuôi ngắn
1.Bay không có đường bay rõ rệt
2.Sâu bọ
2.Răng nhọn, sắc; răng phá vỡ vỏ cứng của sâu bọ
2.Vây bơi
1.Tiêu biến
1.Vây đuôi
2.Bơi uốn mình theo chiều dọc
1.Tôm, cá, động vật nhỏ
1.Không có răng, lọc mồi bằng các khe của tấm sừng miệng
Bài 49: SỰ ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ(tt)
BỘ DƠI – BỘ CÁ VOI
Bò biển
Hải cẩu
Đầu cá nhà táng
Kiểm tra cuối bài học
1. Chi sau của dơi có đặc điểm:
a. Nhỏ, yếu
b. Biến thành cánh
c. Tiêu biến
d. To, khoẻ, có vuốt
2. Đặc điểm răng của dơi ăn sâu bọ là:
a. Không có răng
b. Nhọn, sắc
c. Không nhọn, sắc
d. Dẹt, có nhiều mấu sắc
a. Nhỏ, yếu
b. Nhọn, sắc
Kiểm tra cuối bài học
3. Đặc điểm nào sau đây không phải của bộ dơi?
Màng cánh rộng , có lông mao
Có 2 kiểu bay là bay lượn và bay vỗ cánh
Đẻ con và nuôi con bằng sữa
Chi sau yếu, bám vào cành cây, treo ngược cơ thể
4. Loài nào sau đây không thuộc về bộ cá voi?
Cá nhà táng
Cá heo
Cá voi đao phủ
Cá sấu
b. Có 2 kiểu bay là bay lượn và bay vỗ cánh
d. Cá sấu
Dặn dò
_ Học bài, trả lời câu hỏi 1, 2 trang 161 SGK
_ Đọc “Em có biết”
_Soạn bài 50. Đa dạng của lớp thú (tt). Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt
Sưu tầm tranh ảnh về các bộ thú.
Xin chân thành cám ơn quý thầy cô giáo và các em !