Bài 49. Cơ quan phân tích thị giác

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ TIẾT 51-BÀI 49
SINH HỌC 8
Giáo viên:Nguyễn Thị Nhung
Ngày dạy:9-3-2009
Kiểm tra bài cũ
1) Trình bày cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng?
2) Trình bày chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng?
-Phân hệ thần kinh giao cảm và đối giao cảm có tác dụng đối lập nhau đối với hoạt động của các cơ quan sinh dưỡng.
-Nhờ tác dụng đối lập đó mà hệ thần kinh sinh dưỡng điều hòa được hoạt động của các cơ quan nội tạng.
-Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm:
+Trung ương.
+Ngoại biên:Dây thần kinh, hạch thần kinh.
-Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm:
+Phân hệ thần kinh giao cảm.
+Phân hệ thần kinh đối giao cảm.
BÀI 49: CƠ QUAN PHÂN TÍCH THị GIÁC
I. Cơ quan phân tích
Gồm:
Cơ quan thụ cảm
Dây thần kinh
(Dẫn truyền hướng tâm)
Bộ phận phân tích ở trung ương
 Giúp cơ thể nhận biết được tác động của môi trường
II. Cơ quan phân tích thị giác
Các tế bào thụ cảm thị giác
Dây thần kinh số II
(Dẫn truyền hướng tâm)
Vùng thị giác ở thùy chẩm
BÀI 49: CƠ QUAN PHÂN TÍCH THị GIÁC
I. Cơ quan phân tích
II. Cơ quan phân tích thị giác
1. Cấu tạo của cầu mắt
Cầu mắt
Cơ vận động mắt
Dây thần kinh thị giác
Hình:Cầu mắt phải trong hốc mắt
Dịch thủy tinh
Màng mạch
Màng lưới
Điểm mù
Dây thần kinh thị giác
Màng giác
Thủy dịch
Lỗ đồng tử
Lòng đen
Thể thủy tinh
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Hình:Cầu mắt phải trong hốc mắt
Sơ đồ cấu tạo cầu mắt
Cầu mắt nằm trong hốc mắt của xương sọ, phía ngoài được bảo vệ bởi các mi mắt, lông mày và lông mi nhờ tuyến lệ luôn luôn tiết nước mắt làm mắt không bị khô. Cầu mắt vận động được là nhờ.................................Cầu mắt gồm 3 lớp: lớp ngoài cùng là......................có nhiệm vụ bảo vệ phần trong của cầu mắt. Phía trước của màng cứng là màng giác trong suốt để ánh sáng đi qua vào trong cầu mắt; tiếp đến là lớp.......................có nhiều mạch máu và các tế bào sắc tố đen tạo thành một phòng tối trong cầu mắt (như phòng tối của máy ảnh); lớp trong cùng là......................., trong đó chứa............................, bao gồm 2 loại: tế bào nón và tế bào que.
1
Màng cứng
cơ vận động mắt
màng cứng
màng mạch
màng lưới
tế bào sắc tố
Thảo luận nhóm(3 phút)
Hoàn thành bài tập điền từ sau:
BÀI 49: CƠ QUAN PHÂN TÍCH THị GIÁC
I. Cơ quan phân tích
II. Cơ quan phân tích thị giác
1. Cấu tạo của cầu mắt
Cầu mắt
Màng bọc
Môi trường trong suốt
Màng cứng, phía trước là màng giác
Màng mạch
Màng lưới (chứa tế bào thụ cảm thị giác)
Thể thủy tinh
Dịch thủy tinh
Thủy dịch
1
2
3
4
BÀI 49: CƠ QUAN PHÂN TÍCH THị GIÁC
II. Cơ quan phân tích thị giác
I. Cơ quan phân tích
2. Cấu tạo của màng lưới
1) Tế bào nón tiếp nhận các kích thích ánh sáng mạnh và màu sắc
Chức năng của tế bào nón và tế bào que?
2) Các tế bào nón tập trung chủ yếu ở đâu?
3) Tại điểm vàng các tế bào nón và tế bào que liên hệ với các tế bào thần kinh thị giác như thế nào?
2) Các tế bào nón tập chung chủ yếu ở điểm vàng.
3) Mỗi tế bào nón liên hệ với một tế bào thần kinh thị giác.
- Nhiều tế bào que mới liên hệ được với một tế bào thần kinh thị giác.
Thảo luận nhóm(4 phút):
Vì sao ảnh của vật hiện trên điểm vàng lại nhìn rõ nhất?
- Các tế bào nón tập chung chủ yếu ở điểm vàng.
- Tại điểm vàng:
+ Mỗi tế bào nón liên hệ với một tế bào thần kinh thị giác.
+ Nhiều tế bào que mới liên hệ được với một tế bào thần kinh thị giác.
+ Tế bào nón: Tiếp nhận kích thích ánh sáng mạnh và màu sắc
+ Tế bào que: Tiếp nhận kích thích ánh sáng yếu
- Điểm vàng: Nơi tập trung chủ yếu các tế bào nón.
- Điểm mù: Không có tế bào thụ cảm thị giác
BÀI 49: CƠ QUAN PHÂN TÍCH THị GIÁC
I. Cơ quan phân tích
II. Cơ quan phân tích thị giác
3. Sự tạo ảnh ở màng lưới
F
F
F
ảnh ngược, nhỏ, rõ
ảnh ngược, lớn hơn nhưng mờ
ảnh ngược, lớn, rõ
màn ảnh (tượng trưng màng lưới)
Thấu kính
(Tượng trưng thể thuỷ tinh)
Vật ở vị trí A
Vật ở vị trí B
1
1
2
Từ thí nghiệm trên, em rút ra kết luận gì về vai trò của thể thuỷ tinh trong cầu mắt?
Thể thuỷ tinh co dãn  ảnh của vật hiện trên điểm vàng  giúp ta nhìn rõ vật.
Tế bào thần kinh thị giác
Tế bào hai cực
Tế bào liên lạc ngang
Tế bào nón
Tế bào que
Tế bào sắc tố
BÀI 49: CƠ QUAN PHÂN TÍCH THị GIÁC
I. Cơ quan phân tích
II. Cơ quan phân tích thị giác
3. Sự tạo ảnh ở màng lưới
Em hãy trình bày cơ chế cảm nhận hình ảnh của vật?
Ta nhìn được là nhờ các tia sáng phản chiếu từ vật đến mắt đi qua thể thủy tinh tới màng lưới sẽ kích thích các tế bào thụ cảm ở đây và truyền về trung ương, cho ta nhận biết về hình dạng, độ lớn và màu sắc của vật
ghi nhớ
Cơ quan phân tích bao gồm 3 thành phần: Các tế bào thụ cảm(nằm trong cơ quan thụ cảm tương ứng),dây thần kinh cảm giác và vùng vỏ não tương ứng.
Cơ quan phân tích thị giác gồm:màng lưới trong cầu mắ,dây thần kinh thị giác và vùng thị giác ở thùy chẩm của vỏ não.
Ta nhìn được là nhờ các tia sáng phản chiếu từ vật tới mắt đi qua thể thủy tinh tới màng lưới sẽ kích thích tế bào thụ cảm ở đây và truyền về trung ương, cho ta nhận biết về hình dạng,độ lớn và màu sắc của vật.
BÀI 49: CƠ QUAN PHÂN TÍCH THị GIÁC
1) Lớp màng trong suốt phồng lên và nằm phía trước mắt để cho ánh sáng đi qua là:
a) Màng mạch
b) Màng cứng
d) Màng lưới
2) Điểm vàng có đặc điểm:
a) Là nơi tập trung chủ yếu các tế bào hình nón.
b) Là nơi tập trung các tế bào hình que.
c) Mỗi tế bào nón liên hệ với một tế bào thần kinh thị giác.
d) Cả a và c đúng
Kiểm tra đánh giá
c) Màng giác
3) Bộ phận nào sau đây có khả năng điều tiết giúp ta nhìn rõ vật ở xa hay gần:
a) Lỗ đồng tử
b) Màng lưới
c) Thể thủy tinh
d) Màng mạch
Câu 1:Chọn câu trả lời đúng nhất trong mỗi câu sau:



Câu 2: Chọn các bộ phận của cầu mắt tương ứng với chức năng:
1) Màng lưới
2) Màng mạch
3) Màng cứng
4) Màng giác
a) Trong suốt, giúp ánh sáng đi vào cầu mắt.
b) Bảo vệ phần trong của cầu mắt.
d) Chứa tế bào que và nón, tiếp nhận kích thích ánh sáng.
c) Chứa nhiều mạch máu, nuôi dưỡng cầu mắt.
-Màng lưới có khoảng 120 triệu tế bào que và khoảng 7 triệu tế bào nón,trong khi đó tế bào thần kinh thị giác có khoảng 1 triệu.
-Nhờ nhìn bằng 2 mắt mà ta thấy được hình nổi.Em hãy quấn một ống nhỏ bằng giấy,đwongf kính khoảng 2-2,5cm.Nhìn bàn tay trái đặt cách mắt 20cm bằng cả 2 mắt, nhưng mắt phải nhìn qua ống giấy,em sẽ thấy ống giấy như xuyên qua bàn tay.
Em có biết?
BÀI 49: CƠ QUAN PHÂN TÍCH THị GIÁC
Học bài trong vở, trả lời câu hỏi 1, 2, 3, SGK.
Xem trước bài 50: Vệ sinh mắt. Xem kĩ mục I “các tật của mắt” và mục II “các bệnh của mắt”.
Sưu tầm tư liệu có liên quan đến các tật và bệnh của mắt
Hướng dẫn về nhà