Bài 49. Cơ quan phân tích thị giác

Tiết 53:
Cơ quan phân tích thị giác
I. Cơ quan phân tích
II. Cơ quan phân tích thị giác:
1. Cấu tạo của cầu mắt
2. Cấu tạo của màng lưới
3. Sự tạo ảnh ở màng lưới
Bài 49. Cơ quan phân tích thị giác
Bộ phận phân tích ở trung ương
BàI 49: CƠ QUAN PHÂN TíCH THị GIáC
I- Cơ quan phân tích
Các quan phân tích gồm có những bộ phận nào ?
Cơ quan thụ cảm
Dây thần kinh
(Dẫn truyền hướng tâm)
?
Sự tổn thương một trong ba bộ phận
II- Cơ quan phân tích thị giác
Dây thần kinh thị giác
Các quan phân tích thị giác gồm có những bộ phận nào ?
?
mất cảm giác
( Dây thần kinh não số II)
Dựa vào hình 49.1 SGK trang 155 em hãy:
Xác định vị trí, hình dạng của cầu mắt ?
Cầu mắt vận động được là nhờ bộ phận nào ?
Cầu mắt
Dây thần kinh thị giác
Cơ vận động mắt
II- Cơ quan phân tích thị giác
1. Cấu tạo của cầu mắt
Quan sát H.49.1 , 49.2 SGK và đoạn băng vừa xem hãy hoàn thành thông tin về cấu tạo cầu mắt trong phiếu bài tập
1. Cấu tạo cầu mắt
Cầu mắt nằm trong hốc mắt của xương sọ, phía ngoài được bảo vệ bởi các mi mắt, lông mày và lông mi nhờ tuyến lệ luôn luôn tiết nước mắt làm mắt không bị khô. Cầu mắt vận động được là nhờ . . . . . . (1) . . . . . . Cầu mắt gồm 3 lớp: lớp ngoài cùng là . . . (2) . . . Có nhiệm vụ bảo vệ phần trong của cầu mắt. Phía trước của màng cứng là màng giác trong suốt để ánh sáng đi qua vào trong cầu mắt; tiếp đó là lớp . . . (3) . . . Có nhiều mạch máu và các tế bào sắc tố đen tạo thành một phòng tối trong cầu mắt (như phòng tối của máy ảnh); lớp trong cùng là . . . (4) . . . Trong đó chứa . . . . . . . . (5) . . . . . . bao gồm 2 loại : tế bào nón và tế bào que
cơ vận động mắt
màng cứng
màng mạch
màng lưới
tế bào thụ cảm thị giác
1. Cấu tạo của cầu mắt
+ Màng cứng:
* Ba lớp màng
+ Màng mạch: Phớa tru?c l� lũng den
*Môi trường trong suốt
Phía trước là màng giác
+ Màng lưới:
Chứa các tế bào thụ cảm thị giác
-Tế bào nón
-Tế bào que
-Màng giác
-Thuỷ dịch
-Thể thuỷ tinh
-Dịch thuỷ tinh
Anh flash
Thể thủy tinh
Lòng đen
Lỗ đồng tử
Thủy dịch
Màng giác
Dịch thủy tinh
Điểm vàng
Điểm mù
M�ng lu?i
Màng mạch
Màng cứng
Sơ đồ cấu tạo cầu mắt
Dây thần kinh thị giác
Sơ đồ cầu mắt
Các em đọc thông tinh sgk,kết hợp quan sát h 49.3 thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi:

+ Màng lưới gồm những loại tế bào nào?
+ Chức năng tế bào nón, tế bào que là gì?
+ Điểm vàng, điểm mù là gì?
+Tại sao ảnh của vật hiện trên điểm vàng lại nhìn rõ nhất?
2. Cấu tạo màng lưới
Dây thần kinh
Tế bào thần kinh thị giác
Tế bào nón
Tế bào que
Sơ đồ cấu tạo màng lưới
Màng mạch
ĐÁP ÁN
- Màng lưới gồm các loại tế bào:Tế bào sắc tố, tế bào que, tế bào nón, tế bào liên lạc ngang, tế bào 2 cực, tế bào thần kinh thị giác:
- Chức năng của tế bào nón và tế bào que là tiếp nhận các kích thích ánh sáng
- Điểm vàng: nằm trên trục mắt, nơi tập trung nhiều tế bào nón
-Điểm mù không có tế bào thụ cảm thị giác, nơi đi ra của các sợi trục của tế bào thần kinh thị giác
- Là nơi tập trung nhiều tế bào thụ cảm và tế bào thần kinh thị giác

Dựa vào nội dung sgk trang 156 và sơ đồ cấu tạo màng lưới sau, em hãy hoàn thành bảng dưới đây:
Hình nón
Hình que
Chủ yếu ở điểm vàng
Chủ yếu ở xa điểm vàng
Ánh sáng mạnh và mầu sắc
Ánh sáng yếu
TIME
0
1
2
3
4
5
*Các tế bào nón
Tập trung các tế bào nón
+ Tiếp nhận ánh sáng mạnh và màu sắc
Không có tế bào thụ cảm thị giác
+ Tiếp nhận kớch thớch ánh sáng yếu.
*Tế bào que
*Điểm vàng:
*Điểm mù:
2. Cấu tạo màng lưới
cầu mắt bổ dọc
Điểm
vàng
A – XA ĐIỂM VÀNG
B – TẠI ĐIỂM VÀNG
C – GẦN ĐIỂM VÀNG
Điểm
mù
Vật
Ảnh của vật
Màng lưới
Sơ đồ thí nghiệm về sự điều tiết độ cong của thể thủy tinh
F
|
Màn ảnh (Tượng trưng màng lưới)
ảnh ngược, nhỏ, rõ.
1
Vật ở vị trí A
F
|
ảnh ngược, lớn hơn nhưng mờ.
1
Vật ở vị trí B
F
|
ảnh ngược, lớn, rõ
2
Vật vẫn ở vị trí B
Trục mắt
Thấu kính (tượng trưng cho thể thuỷ tinh)
Vật ở vị trí A
(a)
(c)
(b)
II- Cơ quan phân tích thị giác
1. Cấu tạo của cầu mắt
2. Cấu tạo màng lưới
3. Sự tạo ảnh ở màng lưới
+ Vai trò của thể thuỷ tinh:
có khả năng điều tiết phồng lên hay xẹp xuống để ta có thể nhìn rõ vật ở xa cũng như khi tiến lại gần
* Tóm tắt quá trình:
ánh sáng
Thể thuỷ tinh
Tế bào thụ cảm thị giác
Tế bào thần kinh thị giác
Dây thần kinh thị giác
Vùng phân tích thị giác
Cho ta cảm giác về hình ảnh của vật
Em hãy điền những cụm từ thích hợp vào chỗ trống để hoàn chỉnh thông tin đoạn kết sau:
Cơ quan phân tích gồm 3 thành phần: Các tế bào ..…………. (nằm trong cơ quan thụ cảm tương ứng), dây thần kinh cảm giác và vùng ……………. tương ứng.
Cơ quan phân tích thị giác gồm: Màng lưới trong ………………., dây thần kinh thị giác và ……………….. của vỏ đại não.
Ta nhìn được là nhờ các tia sáng phản chiếu từ vật tới mắt đi qua ………………………tới màng lưới sẽ kích thích các tế bào thụ cảm ở đây và truyền về …………………. cho ta nhận biết hình dạng, độ lớn và màu sắc của vật.
(1)
(2)
thụ cảm
vỏ não
(3)
(4)
(5)
(6)
cầu mắt
vùng chẩm
thể thủy tinh
trung ương
Trò chơi:
Luật chơi:
Có 1 bức tranh được ẩn dưới 5 cánh hoa của 1 bông hoa. Mỗi cánh hoa sẽ có 1 nội dung.
Cả lớp sẽ chọn 6 bạn học sinh chia làm 2 đội, các bạn còn lại sẽ chọn 1 cánh hoa và gợi ý cho 2 đội trả lời nội dung cánh hoa. Đội nào rung chuông trước sẽ có quyền trả lời.
Nếu trả lời đúng miếng ghép được mở ra. Trả lời sai, quyền trả lời sẽ dành cho đội khác.
Đội nào mở được nhiều cánh hoa nhất sẽ là đội chiến thắng !
B?n n�o doa?n duo?c tên nhà bác học sẽ được 1 phần quà.

bí ẩn bức tranh
Màng lưới
Màng cứng
TH? TH?Y TINH
Màng mạch
Ivan Petrovich Pavlov
bí ẩn bức tranh
Màng giác
5
1
2
3
4
Ivan Petrovich Pavlov (1849-1936) là một nhà sinh lý học, tâm lý học và thầy thuốc người Nga. Ông là người đã dành giải Nobel sinh lý và y khoa năm 1904 cho công trình nghiên cứu liên quan đến hệ thống tiêu hóa Vào thập niên 1890, Pavlov nghiên cứu chức năng dạ dày của loài chó bằng cách quan sát sự tiết dịch vị của chúng, sau đó ông tính toán và phân tích dịch vị của chó và phản xạ của chúng dưới các điều kiện khác nhau. Ông để ý rằng chó thường tiết dịch vị khi phát hiện ra các tín hiệu báo hiệu sự xuất hiện của thức ăn. Sau này Pavlov đã xây dựng lên định luật cơ bản mà ông gọi là "phản xạ có điều kiện" dựa trên hàng loạt thí nghiệm mà ông tiến hành trước đó.
nội dung
HƯớNG DẫN Về NHà
Học bài và trả lời câu hỏi SGK Tr-158.
Đọc trước bài mới: Vệ sinh mắt.
Tìm hiểu các bệnh về mắt và cách phòng tránh.
CẢM ƠN THẦY CÔ VÀ CÁC EM!