Bài 48. Mắt

TRƯỜNG THCS QUANG TRUNG
PHÒNG GD&ĐT KIẾN XƯƠNG
Giáo viên: Đặng Văn Thịnh
Máy ảnh và mắt
KIỂM TRA BÀI CŨ
? Nêu các đặc điểm của ảnh tạo bởi thấu kính hội tụ trong trường hợp vật nằm ngoài khoảng 2f? Cách dựng ảnh của vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính có điểm A nằm trên trục chính của một thấu kính hội tụ?
Chọn câu trả lời đúng:
Một vật AB đặt trước một thấu kính hội tụ. Ảnh A’B’ của AB được xác định như cách vẽ trên hình:
A. Trường hợp 1
C. Trường hợp 3
B. Trường hợp 2
D. Trường hợp 1& 4
D

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
I. CẤU TẠO:
1. Máy ảnh
- Máy ảnh là dụng cụ dùng để thu ảnh của vật mà ta muốn chụp trên phim.
Em hãy cho biết các bộ phận quan trọng của máy ảnh?
- Các bộ phận quan trọng của máy ảnh: Vật kính, buồng tối
- Vật kính là thấu kính hội tụ
- Phim đặt ở trong buồng tối. Ảnh hiện lên trên phim.
Bộ phận nào là thấu kính hội tụ?
Ảnh của vật hiện ra ở đâu?

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
I. CẤU TẠO:
1. Máy ảnh
2. Mắt
? Xét về phương diện quang học, mắt có mấy bộ phận chính?
? Bộ phận nào của mắt là TKHT? Nó có đặc điểm gì?
? Nhờ đâu mà thể thủy tinh lại có thể phồng lên hoặc dẹt xuống được?
? Ảnh của vật mà mắt nhìn thấy hiện rõ ở đâu?
HOẠT ĐỘNG NHÓM
NHÓM 1+2
NHÓM 3+4

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
I. CẤU TẠO:
1. Máy ảnh
2. Mắt
? Xét về phương diện quang học, mắt có mấy bộ phận chính?
- Hai bộ phận quan trọng của mắt là thể thuỷ tinh và màng lưới.
? Bộ phận nào của mắt là TKHT? Nó có đặc điểm gì?
- Thể thuỷ tinh là một TKHT bằng một chất trong suốt và mềm, nó có thể phồng lên hoặc dẹt xuống để thay đổi tiêu cự.
? Nhờ đâu mà thể thủy tinh lại có thể phồng lên hoặc dẹt xuống được?
- Khi cơ vòng co giãn thì thể thủy tinh có thể phồng lên hoặc dẹt xuống.
- Ảnh của vật mà mắt nhìn thấy hiện rõ trên màng lưới.
? Ảnh của vật mà mắt nhìn thấy hiện rõ ở đâu?
Khi có ánh sáng tác dụng lên màng lưới, dây thần kinh thị giác thì sẽ xuất hiện “ luồng thần kinh” đưa thông tin về ảnh lên não.

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
I. CẤU TẠO:
1. Máy ảnh
2. Mắt
3. So sánh mắt và máy ảnh
C1: Về phương diện quang học, cấu tạo của mắt và máy ảnh có gì giống nhau?
- Thể thủy tinh đóng vai trò như ….. ……… trong máy ảnh.
- Phim trong máy ảnh đóng vai trò như ……………trong mắt.
vật kính
màng lưới

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
II. QUÁ TRÌNH TẠO ẢNH
1. Máy ảnh
2. Mắt
3. So sánh mắt và máy ảnh
+ Cấu tạo: Vật kính (TKHT), buồng tối (đặt phim).
+ Cấu tạo: Thể thủy tinh ( TKHT), màng lưới.
I. CẤU TẠO
A’
B’
O
Q
P
F
A
B
Kẻ tia sáng từ B qua quang tâm O truyền thẳng tới cắt phim PQ tại ảnh B’ của B.
Từ B’ vuông góc với trục chính thì A’B’ là ảnh của AB tạo bởi vật kính.
Từ B kẻ tia tới song song với trục chính cho tia ló IB’. Tia này cắt trục chính tại tiêu điểm F.
C2: Vẽ ảnh của một vật có dạng một đoạn thẳng, đặt vuông góc với trục chính của vật kính. Khoảng cách từ vật đến vật kính là 3m, từ phim đến vật kính là 6cm. Hình vẽ không cần đúng tỉ lệ.
- Ảnh của vật trên phim là ảnh thật, ngược chiều, nhỏ hơn vật.
1. Ảnh của một vật trên phim
- Dựa vào đặc điểm của ảnh của vật tạo bởi thấu kính hội tụ trong trường hợp vật ở xa thấu kính hãy cho biết đặc điểm của ảnh trên phim máy ảnh?

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
II. QUÁ TRÌNH TẠO ẢNH
1. Máy ảnh
2. Mắt
3. So sánh mắt và máy ảnh
+ Cấu tạo: Vật kính (TKHT), buồng tối (đặt phim).
+Cấu tạo: Thể thủy tinh ( TKHT), màng lưới.
I. CẤU TẠO
2. Ảnh của vật trên màng lưới - Sự điều tiết của mắt
- Ảnh của vật trên phim là ảnh thật, ngược chiều, nhỏ hơn vật.
1. Ảnh của một vật trên phim
C3: Dựa vào đặc điểm ảnh của vật trên phim trong máy ảnh nêu đặc điểm của ảnh trên màng lưới của mắt?
+ Ảnh của vật trên màng lưới là ảnh thật, ngược chiều, nhỏ hơn vật.
+ Sự điều tiết của mắt
Để nhìn rõ một vật thì ảnh phải hiện ra ở đâu?
- Khi nhìn vật ở các vị trí khác nhau thì cơ vòng co giãn làm cho thủy tinh thể phồng lên hoặc dẹt xuống, làm thay đổi tiêu cự của thể thủy tinh, làm cho ảnh của vật cần quan sát hiện rõ trên màng lưới. Quá trình này gọi là sự điều tiết của mắt.
- Sự điều tiết của mắt xảy ra hoàn toàn tự nhiên.
- Để nhìn rõ một vật thì ảnh phải hiện rõ nét trên màng lưới.
Khi nhìn những vật ở xa, gần thì mắt phải làm gì để nhìn rõ vật?

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
Chèn phim sụ dieu tiet của mat
F1
F2
màng lưới
Nhìn vật ở gần
Nhìn vật ở xa
- Khi mắt nhìn các vật ở xa, tiêu cự của thể thủy tinh dài.
- Khi mắt nhìn các vật ở gần, tiêu cự của thể thủy tinh ngắn.
O
O
C4


Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
C4: Ta đã biết khoảng cách từ màng lưới đến thể thủy tinh không đổi và ảnh của vật luôn hiện rõ trên màng lưới. Vậy em hãy cho biết tiêu cự của thể thủy tinh khi mắt nhìn các vật ở xa và các vật ở gần dài ngắn khác nhau như thế nào?
2. Mắt và sự điều tiết của mắt

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
II. QUÁ TRÌNH TẠO ẢNH
1. Máy ảnh
2. Mắt
3. So sánh mắt và máy ảnh
+ Cấu tạo: Vật kính (TKHT), buồng tối (đặt phim).
+Cấu tạo: Thể thủy tinh ( TKHT), màng lưới.
I. CẤU TẠO
2. Mắt và sự điều tiết của mắt
1. Ảnh của một vật trên phim
+ Ảnh của vật trên màng lưới là ảnh thật, ngược chiều, nhỏ hơn vật.
+ Sự điều tiết của mắt
- Là sự thay đổi tiêu cự của thể thủy tinh để ảnh hiện rõ nét trên màng lưới.
III. VẬN DỤNG
- Ảnh của vật trên phim là ảnh thật, ngược chiều, nhỏ hơn vật.
C6: Hãy tính chiều cao của ảnh của vật trên phim trong trường hợp ở C2 biết vật cao 1,6m?
Đs: 3,2cm

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1

Mắt và máy ảnh
Vật lý 9
Tiết 1
Xem trước phần III bài 48 và bài 49
Đọc “ Có thể em chưa biết” SGK trang 127
Làm các bài tập SBT