Bài 48. Mắt

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Em hãy nêu tên hai bộ phận quan trọng nhất của máy ảnh ? Tác dụng của các bộ phận đó.
Trả lời :
Câu 1: Hai bộ phận quan trọng của máy ảnh là vật kính và buồng tối. Ngoài ra còn chỗ đặt màn hứng ảnh (phim).
Vật kính là một thấu kính hội tụ để tạo ảnh thật trên màn hứng.
Buồng tối để không cho ánh sáng ngoài lọt vào, chỉ ánh sáng truyền từ vật cần chụp ảnh truyền qua thấu kính tác động lên phim.
Câu 2: Ảnh của một vật trên màn hứng ảnh có đặc điểm gì?
Trả lời :
Câu 2: Ảnh của một vật trên màn hứng ảnh luôn là ảnh thật, ngược chiều và nhỏ hơn vật.
TIẾT 56 - BÀI 48:
MẮT
I. CẤU TẠO CỦA MẮT
Về phương diện quang học, hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là gì?
Nêu chức năng của từng bộ phận đó.
1. Cấu tạo:
Hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là thể thủy tinh và màng lưới (võng mạc).
- Thể thủy tinh là một thấu kính hội tụ bằng một chất trong suốt và mềm.
- Màng lưới là một màng ở đáy mắt, ảnh mà ta quan sát sẽ hiện rõ trên đó.
Tiết 56: MẮT
I. CẤU TẠO CỦA MẮT
Nêu những điểm giống nhau về cấu tạo giữa con mắt và máy ảnh?
1. Cấu tạo:
Thể thủy tinh đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh, còn màng lưới như màn hứng ảnh.
2. So sánh mắt và máy ảnh:
Tiết 56: MẮT
F
I. CẤU TẠO CỦA MẮT
Tiết 56: MẮT
1. Cấu tạo:
2. So sánh mắt và máy ảnh:
II. SỰ ĐIỀU TIẾT
Sự điều tiết của mắt là sự thay đổi tiêu cự của thể thủy tinh (phồng lên hoặc dẹt xuống) để ảnh của vật hiện rõ nét trên màng lưới.
F1
F2
màng lưới
Nhìn vật ở gần
Nhìn vật ở xa
- Khi mắt nhìn các vật ở xa, tiêu cự của thể thủy tinh dài.
- Khi mắt nhìn các vật ở gần, tiêu cự của thể thủy tinh ngắn.
O
O
Tiết 56: MẮT
Không khí bị ô nhiễm, làm việc tại nơi thiếu ánh sáng hoặc ánh sáng quá mức, làm việc trong tình trạng kém tập trung (do ô nhiễm tiếng ồn), làm việc gần nguồn sóng điện từ mạnh là nguyên nhân dẫn đến suy giảm thị lực và các bệnh về mắt.
Nghe điện thoại di động nhiều
Làm việc với máy tính nhiều
Đọc sách không đúng tư thế
Để bảo vệ mắt: Không nên thường xuyên nhìn vật ở quá gần, mắt điều tiết liên tục, lâu ngày sẽ bị cận thị. Khi học bài, đọc sách, xem ti vi, chơi game…sau một thời gian chúng ta phải dừng lại và thư giãn đễ mắt không phải điều tiết liên tục.
Không nên ở trong nhà quá lâu sẽ ảnh hưởng đến tầm nhìn của mắt.
Một số biện pháp bảo vệ mắt:
- Luyện tập để có thói quen làm việc khoa học tránh những tác hại cho mắt.
- Làm việc tại nơi đủ ánh sáng, không nhìn trực tiếp vào nơi ánh sáng quá mạnh. Không chiếu đèn pin hoặc tia laze vào mắt của bạn.
- Giữ gìn môi trường trong lành để bảo vệ mắt. Đeo kính khi ngồi xe máy.
- Kết hợp hoạt động học tập, lao động nghỉ ngơi, vui chơi để bảo vệ mắt.
I. CẤU TẠO CỦA MẮT
1. Cấu tạo:
2. So sánh mắt và máy ảnh:
II. SỰ ĐIỀU TIẾT
III. ĐIỂM CỰC CẬN VÀ ĐIỂM CỰC VIỄN
Điểm cực viễn là gì?
Khoảng cực viễn là gì?
L� di?m xa m?t nh?t m� m?t ta cú th? nhỡn rừ du?c khi khụng di?u ti?t (CV).
- Kh?ang cỏch t? di?m c?c vi?n d?n m?t l� kh?ang c?c vi?n (OCV)
Điểm cực viễn
(CV )
Điểm cực viễn
Tiết 56: MẮT

Thực ra, nếu mắt đã nhìn rõ các vật cách mắt từ 5m,6m trở lên thì sẽ nhìn rõ các vật ở rất xa. Vì vậy, trong ngành y tế, để thử mắt người ta dùng bảng thị lực.
Đối với bảng thị lực SGK/129, đặt mắt cách bảng thị lực 5m và nhìn dòng thứ 2 từ trên xuống để kiểm tra mắt có tốt không.
Đặt mắt cách bảng thị lực 5m và nhìn dòng thứ 10 từ trên xuống thì ta sẽ kiểm tra mắt có tốt hay không.
Tiết 56: MẮT
I. CẤU TẠO CỦA MẮT
1. Cấu tạo:
2. So sánh mắt và máy ảnh:
II. SỰ ĐIỀU TIẾT
III. ĐIỂM CỰC CẬN VÀ ĐIỂM CỰC VIỄN
1. Điểm cực viễn (Cv)là điểm xa mắt nhất mà mắt có thể nhìn rõ được khi không điều tiết.
2. Điểm cực cận (Cc) là điểm gần mắt nhất mà mắt có thể nhìn rõ được.
Điểm cực cận là gì?
Khoảng cực cận là gì?
- L� di?m g?n m?t nh?t m� ta cú th? nhỡn th?y khi khụng di?u ti?t.
- Kho?ng cỏch t? m?t d?n di?m c?c c?n (OCc)
(CC )
Điểm cực cận
CC
Điểm cực cận
Tiết 56: MẮT
I. CẤU TẠO CỦA MẮT
1. Cấu tạo:
2. So sánh mắt và máy ảnh:
II. SỰ ĐIỀU TIẾT
III. ĐIỂM CỰC CẬN VÀ ĐIỂM CỰC VIỄN
1. Điểm cực viễn (Cv)là điểm xa mắt nhất mà mắt có thể nhìn rõ được khi không điều tiết.
2. Điểm cực cận (Cc) là điểm gần mắt nhất mà mắt có thể nhìn rõ được.
Khoảng cách từ điểm Cc đến điểm Cv gọi là khoảng nhìn rõ của mắt.
CC
Cv
Ta chỉ nhìn rõ vật ở trong khoảng nào?
V?t ? trong kho?ng t? di?m c?c c?n d?n di?m c?c vi?n
Tiết 56: MẮT
I. CẤU TẠO MẮT:
1. Cấu tạo :
Hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là thể thủy tinh và màng lưới.
2. So sánh mắt và máy ảnh :
Thể thủy tinh đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh, còn màng lưới như màn hứng ảnh. Ảnh của vật mà ta nhìn hiện rõ trên màng lưới.
II. SỰ ĐIỀU TIẾT:
Sự điều tiết của mắt là sự thay đổi tiêu cự của thể thuỷ tinh (phồng lên hoặc dẹt xuống) để ảnh của vật hiện rõ nét trên màng lưới.
III. ĐIỂM CỰC CẬN VÀ ĐIỂM CỰC VIỄN:
Điểm xa mắt nhất mà ta có thể nhìn rõ được khi không điều tiết gọi là điểm cực viễn.
Điểm gần mắt nhất mà ta có thể nhìn rõ được gọi là điểm cực cận.
Khoảng cách từ điểm cực cận đến điểm cực viễn gọi là khoảng nhìn rõ của mắt.
BÀI 48: MẮT
Tiết 56: MẮT
IV. VẬN DỤNG:
Tóm tắt:
AB = 8m = 800cm
AO = 20m = 2000cm
A’O = 2cm
A’B’ = ?
Chi?u cao ?nh c?a c?t di?n l� 0,8cm.
GIẢI:
C5: Một người đứng cách một cột điện 20m. Cột điện cao 8m. Nếu coi khoảng cách từ thể thủy tinh đến màng lưới của mắt người ấy là 2cm thì ảnh của cột điện trên màng lưới sẽ cao bao nhiêu xentimet?
BÀI 48: MẮT
A
A’
B’
B
O
Thể thủy tinh
Màng lưới
Tiết 56: MẮT
Vật đặt ở điểm cực viễn thì tiêu cự của thể thuỷ tinh dài nhất.
Vật đặt ở điểm cực cận thì tiêu cự của thể thuỷ tinh ngắn nhất.
F1
F2
O
O
cv
cc
C6: khi nhìn một vật ở điểm cực viễn thì tiêu cự của thể thủy tinh sẽ dài hay ngắn nhất? Khi nhìn một vật ở điểm cực cận thì tiêu cự của thể thủy tinh sẽ dài hay ngắn nhất?
Câu1: Phát biểu nào sau đây là đúng khi so sánh mắt với máy ảnh
A. Thể thuỷ tinh đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh
B. Phim đóng vai trò như màng lưới trong con mắt
C. Tiêu cự của thể thuỷ tinh có thể thay đổi còn tiêu cự của vật kính không thay đổi
D. Cả A, B, C đều đúng
Câu2: Sự điều tiết của mắt có tác dụng gì?
A. Làm tăng độ lớn của vật
B. Làm tăng khoảng cách đến vật
C. Làm ảnh hiện rõ nét trên màng lưới
D. Cả A,B,C đều đúng
Câu3: Muốn nhìn rõ vật thì vật phải nằm ở phạm vi nào của mắt ?
A. Từ điểm cực cận đến mắt
B. Từ điểm cực viễn đến mắt
C. Từ điểm cực viễn đến điểm cực cận của mắt .
D. Các phát biểu A,B ,C đều đúng.
BÀI TẬP
1. Nếu đặt vật gần mắt hơn điểm cực cận của mắt thì ta vẫn thấy vật nhưng không nhìn rõ vật.
2. Ảnh của các vật trên màng lưới thì ngược chiều với vật, nhưng ta vẫn không thấy vật bị lộn ngược. Đó là do hoạt động của hệ thần kinh thị giác.
3. Trong mắt, trước thể thủy tinh có một màn chắn sáng gọi là lòng đen. Giữa lòng đen có một lỗ nhỏ gọi là con ngươi. Đường kính của con ngươi thay đổi tự động: ở ngoài nắng, con ngươi khép nhỏ lại; vào trong tối nó mở rộng ra.
Lòng đen
Con ngươi
BÀI TẬP
Các em học thuộc phần ghi nhớ .
Làm câu C4 trong SGK (đo khoảng cực cận của mắt)
Làm tất cả các bài tập trong SBT.
Chuẩn bị bài 49: “Mắt cận và mắt lão”
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC
Xin cám ơn, chúc sức khỏe quý thầy, cô và chúc các em chăm ngoan học giỏi.
Lời nhắc nhở:
Mắt là một bộ phận vô cùng quan trọng đối với con người và động vật. Tạo hóa ban tặng cho chúng ta đôi mắt, các em phải biết bảo vệ mắt của mình, giữ gìn cho mắt thật khỏe bằng cách đặt mắt đúng khoảng cách khi đọc sách, khi quan sát vật, ngủ đủ giấc, không ngồi trước máy vi tính quá lâu, …
Mắt cùng với hệ thần kinh giúp chúng ta nhìn rõ sự vật, hiện tượng, biểu lộ cảm xúc, ... Hãy yêu quí và giữ gìn mắt thật tốt.
BÀI 48: MẮT
Về phương diện quang học, hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là gì?
Nêu chức năng của từng bộ phận đó.
GHI NHỚ
- Hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là thể thủy tinh và màng lưới.
- Thể thủy tinh đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh, còn màng lưới như màn hứng ảnh. Ảnh của vật mà ta nhìn hiện trên màng lưới.
- Trong quá trình điều tiết thì thể thủy tinh bị co giãn, phồng lên hoặc dẹt xuống, để cho ảnh hiện trên màng lưới rõ nét.
- Điểm xa mắt nhất mà ta có thể nhìn rõ được khi không điều tiết gọi là điểm cực viễn.
- Điểm gần mắt nhất mà ta có thể nhìn rõ được gọi là điểm cực cận.
- Khoảng cách từ điểm cực cận đến điểm cực viễn gọi là khoảng nhìn rõ của mắt.
BÀI 48: MẮT
Điểm cực viễn là gì?
Khoảng cực viễn là gì?
Điểm cực cận là gì?
Khoảng cực cận là gì?
Quan sát vật ở điểm cực cận mắt có phải điều tiết không?
- Là điểm xa mắt nhất mà ta có thể nhìn rõ được khi không điều tiết
- Khoảng cách từ mắt đến điểm cực viễn gọi là khoảng cực viễn (OCV)
- Là điểm gần mắt nhất mà ta có thể nhìn rõ được.
- Khoảng cách từ mắt đến điểm cực cận gọi là khoảng cực cận (OCc)
- M?t di?u ti?t t?i da.
(CC )
Điểm cực viễn
(CV )
Điểm cực viễn
Điểm cực cận
CC
Điểm cực cận
Ta chỉ nhìn rõ vật ở trong khoảng nào?
CC
Cv
Vật đặt trong khoảng từ điểm cực cận đến điểm cực viễn thì mắt nhìn rõ vật
III. ĐIỂM CỰC CẬN VÀ ĐIỂM CỰC VIỄN
BÀI 48: MẮT