Bài 48. Luyện tập: Rượu etylic, axit axetic và chất béo

Tiết 59:
Bài 48 : LUYỆN TẬP ,RƯỢU ETYLIC ,AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO
I.Kiến thức cần nhớ :
CH3-CH2-OH
- Rượu etylic là chất lỏng, không màu, sôi ở 78,30C, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước, hòa tan được nhiều chất như iot, benzen ...
1. Phản ứng cháy : C2H6O + 3O2 2CO2 +3H2O
2. Phản ứng với Natri
2C2H5OH + 2Na  2C2H5ONa +H2
3. Phản ứng với axit axetic ( pứ este hóa )


- Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước
1. Tính axit :
- Axit axetic có tính chất của một axit yếu
2. Phản ứng với Rượu etylic (pứ este hóa)
Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan được trong benzen, xăng, dầu hỏa . . .
2.Pứ thủy phân trong môi trường kiềm ( pứ xà phòng hóa ) :
1.Phản ứng thủy phân trong mt axit:
Bài 1: Chất hữu cơ A có công thức phân tử là C2H6O, chất hữu cơ B có công thức phân tử là C2H4O2. Cần làm những thí nghiệm nào để chứng minh A là rượu etylic và B là axit axetic ? Viết phản ứng minh họa.
II.Bài tập:
Giải: *A có CTPT C2H6O có 2 CTCT : (1) CH3 – CH2 - OH ;
(2) CH3 – O – CH3 - Để chứng minh A là rượu etylic ta cho A tác dụng với Na, nếu có khí thoát ra là rượu etylic (1).
2CH3-CH2 -OH + 2Na  2CH3-CH2- ONa + H2 
B có CTPT C2H4O2 có 3 CTCT : (1)


(2)


(3)

-Để chứng minh B là axit axetic ta cho B tác dụng với Na2CO3, nếu có khí thoát ra là axit axetic (1). 2CH3COOH + Na2CO3  2CH3COONa + CO2  + H2O
Bài 2: Hãy chọn các chất thích hợp điền vào các dấu hỏi rồi viết các phương trình hóa học của các sơ đồ phản ứng sau :
II.Bài tập:
Bài 1:
a) C2H5OH + ?  ? + H2 b) C2H5OH + ? CO2 + ? c) CH3COOH + ? CH3COOC2H5 + ? d) CH3COOH + ?  (CH3COO)2Mg + ? e) CH3COOH + KOH  ? + ? f) (RCOO)3C3H5 + ? ? + RCOONa g) CH3COOC2H5 + H2O ? + ?

Đáp án
a) 2C2H5OH + 2Na  2C2H5ONa + H2
b) C2H5OH + 3O2 -> 2CO2 + 3H2O
c) CH3COOH + C2H5OH -> CH3COOC2H5 + H2O d) 2CH3COOH + Mg  (CH3COO)2Mg + H2 
e) CH3COOH + KOH  CH3COOK + H2O f) (RCOO)3C3H5 + 3NaOH
C3H5(OH)3 + 3RCOONa
g) CH3COOC2H5 + H2O CH3COOH +C2H5OH

Bài 3: Có 3 lọ không nhãn chứa ba chất lỏng là : rượu etylic, axit axetic, dầu ăn tan trong rượu etylic. Chỉ dùng nước và quỳ tím, hãy phân biệt các chất lỏng trên.
Đáp án :
- Lấy mỗi chất một ít cho vào 3 ống nghiệm riêng biệt và đánh số thứ tự.
- Lần lượt nhúng giấy quỳ tím vào 3 ống nghiệm nói trên, nếu chất lỏng nào làm quỳ tím hóa đỏ thì đó là axit axetic.
- Nhỏ 2 chất lỏng còn lại vào nước, chất lỏng nào tan hoàn toàn là rượu etylic; chất lỏng nào khi cho vào nước thấy có chất lỏng không tan nổi lên trên đó là hỗn hợp của rượu etylic với dầu ăn.
Bai4.Cho 12 gam CH3COOH tác dụng với C2H5OH ( với H2SO4 đặc làm xúc tác và đun nóng ).
a) Tính khối lượng este thu được, biết hiệu suất phản ứng chỉ đạt 60 %.
b) Nếu pha khối lượng axit axetic trên thành dung dịch giấm 5 % thì khối lượng dung dịch giấm thu được là bao nhiêu gam ?
Hướng dẫn
a)– Tính số mol CH3COOH
– Viết pt, dựa vào pt tính số mol este => khôí lượng este (lý thuyết)
– Kết hợp với hiệu suất 60%, tính khối lượng este thực tế cần tìm.
b) Khối lượng CH3COOH = 12 g
mdd giấm=
C% dd giấm = 5 %
Đáp án:
a)
CH3COOH +C2H5OH CH3COOC2H5 + H2O
Suy ra : = n.M
= 0,2. 88 = 17,6 (gam)
Vì hiệu suất phản ứng chỉ đạt 60 % nên khối lượng este thực tế thu được là :
b) Khối lượng dung dịch giấm thu được là :
Về xem lại các bài đã luyện tập
Làm các bài tập về nhà và các bài tập còn lại trong sách giáo khoa
Chuẩn bị phần lí thuyết ( ghi vào sổ thực hành ) bài thực hành cuối chương
R
T
I
H
Ẫ
Ấ
B
O
O
X
A
C
C
Đ
U
D
N
N