Bài 48. Hệ thần kinh sinh dưỡng

Trường THCS Thịnh Quang
Giáo sinh: Nguyễn Thị Thu
Lớp : 8A2
Bài 48. Tiết 52: Hệ thần kinh sinh dưỡng
? Quan sát hình trình bày các yếu tố của 1 cung phản xạ.
1
2
3
4
5
Cơ quan thụ cảm (da)
Nơron trung gian
Cơ quan phản ứng (cơ)
Nơron ly tâm
Nơron hướng tâm
Kim
Trình bày vị trí các nơron tạo nên 1 cung phản xạ?
Nơron hướng tâm có thân nằm ngoài trung ương thần kinh.
Nơron trung gian có thân nằm trong trung ương thần kinh.
Nơron li tâm có thân nằm trong trung ương thần kinh hoặc ở hạch thần kinh sinh dưỡng, sợi trục hướng ra cơ quan phản ứng.
Cung phản xạ sinh dưỡng do bộ phận thần kinh giao cảm phụ trách làm giảm nhu động ruột.
Cung phản xạ vận động
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
Quan sát hình 48.1 và 48.2 SGK hoàn thành bảng sau
Cung phản xạ sinh dưỡng do bộ phận thần kinh giao cảm phụ trách làm giảm nhu động ruột.
Cung phản xạ vận động
Hướng tâm
Nơron sau hạch
Đường đi của xung thần kinh trong cung phản xạ
A: Cơ quan
thụ cảm
Tủy sống
Li tâm
Cơ quan
phản ứng
B: Cơ quan
thụ cảm
Sừng bên
tủy sống
Nơron trước hạch
Hạch giao cảm
Cơ quan phản ứng
Hướng tâm
II. Cấu tạo hệ thần kinh sinh dưỡng
Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm:
Trung ương nằm trong não và tủy sống
Ngoại biên dây thần kinh


Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm 2 phân hệ giao cảm và đối giao cảm
hạch thần kinh
A. Phân hệ giao cảm
B. Phân hệ đối giao cảm
Hình 48.3: Hệ thần kinh sinh dưỡng
sợi trước
hạch
sợi
sau
hạch
chuỗi
hạch
giao
cảm
trung ương
đối giao cảm
sợi
sau
hạch
sợi
trước
hạch
Nơron trước hạch
Nơron trước hạch
Nơron sau hạch
Quan sát hình 48.3 và bảng 48.1 hoàn thành sơ đồ sau
Trung ương thần kinh
Hạch thần kinh
Cơ quan
phản ứng
(1?)
(2?)
(4?)
(3?)
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm
Nơron sau hạch
Trung ương thần kinh
Hạch thần kinh
Cơ quan
phản ứng
(1’?)
(2’?)
(4’?)
(3’?)
Nhân xám
ở sừng bên
tủy sống
Sợi trục
ngắn
Chuỗi hạch giao
cảm xa cơ quan
phụ trách
Sợi trục dài
Nhân xám ở
trụ não và đoạn
cùng tủy sống
Sợi trục dài
Hạch gần
cơ quan
phụ trách
Sợi trục
ngắn
III. Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng
Điều khiển hoạt động của các nội quan (hoạt động không có ý thức)
Nghiên cứu bảng 48.2 chỉ ra sự khác biệt về chức năng của 2 phân hệ.
Hoạt động nhóm 2
2 phân hệ có tác dụng đối lập nhau đối với hoạt động của các nội quan
VD: Sự phối hợp điều khiển hoạt động của 2 phân hệ: Điều hòa hoạt động của tim.

Phân hệ giao cảm làm tăng nhịp tim

→ phân hệ đối giao cảm làm giảm nhịp tim về bình thường.

Điều hòa hoạt động của các nội quan
Củng cố
Hoạt động nhóm 2, hoàn thành bài 3 trong phiếu bài tập
Chọn phương án đúng nhất
Câu 1: Trung ương của hệ thần kinh sinh dưỡng nằm ở đâu?
. Nhân xám ở sừng bên tủy sống
. Nhân xám ở trụ não
. Nhân xám ở đoạn cùng tủy sống
. Trong não và tủy sống
S
S
S
Đ
A
B
C
D
Câu 2: Hệ thần kinh sinh dưỡng điều khiển hoạt động của:
. Cơ và xương
. Tim mạch
. Các nội quan
Câu 3: Trung ương của phân hệ đối giao cảm nằm ở đâu?
. Nhân xám nằm ở sừng bên của tủy sống
. Nhân xám ở đại não
. Nhân xám ở trụ não
. Nhân xám ở trụ não và đoạn cùng tủy sống
S
S
Đ
A
B
C
D
A
B
C
S
S
S
Đ
Câu 4: Chức năng của phân hệ giao cảm?
. Tăng lực và nhịp cơ tim, dãn mạch máu ruột
. Giảm nhu động ruột, co đồng tử
. Tăng nhu động ruột, dãn mạch máu đến cơ
. Tăng lực và nhịp cơ tim, giảm nhu động ruột
S
S
S
Đ
A
B
C
D
Dặn dò
Đọc mục em có biết.
Trả lời câu hỏi 1, 2 sách giáo khoa
Chuẩn bị bài cơ quan phân tích thị giác
Hình 48.2: Cung phản xạ điều hòa hoạt động của tim
(do bộ phận thần kinh đối giao cảm phụ trách làm
giảm nhịp tim)