Bài 48. Hệ thần kinh sinh dưỡng

SINH HỌC 8
GVHD:
GSGD: Phùng Thị Hải Yến
DỰA VÀO CHỨC NĂNG
Hệ thần kinh
Hệ thần kinh sinh dưỡng
Hệ thần kinh vận động
BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
Nội dung
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
II. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
III. Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
A. Cung phản xạ vận động
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
Em hãy mô tả đường đi của xung thần kinh ở hình A - cung phản xạ vận động?
Trả lời: Cơ quan thụ cảm (da) tiếp nhận kích thích sẽ phát xung thần kinh theo dây thần kinh hướng tâm đến trung ương thần kinh nằm ở sừng sau tủy sống (phân tích) rồi phát xung thần kinh theo dây thần kinh li tâm để trả lời kích thích ở cơ.
Sừng sau
Rễ sau
Rễ sau
Da
Cơ
Sừng sau
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
A. Cung phản xạ vận động
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
Em hãy cho biết trung khu của cung phản xạ vận động nằm ở đâu?
Trung khu của các phản xạ vận động nằm ở chất xám của đại não và tủy sống
Sừng trước
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
A. Cung phản xạ vận động
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
Sừng sau
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
A. Cung phản xạ vận động
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
Em hãy mô tả đường đi của xung thần kinh trong cung phản xạ điều hoà hoạt động của ruột?
Trả lời: Th�nh ru?t(co quan th? c?m) co bóp nhanh phát xung thần kinh theo dây thần kinh hướng tâm tới sừng bên của tuỷ sống phân tích rồi phát xung thần kinh đi tới các hạch giao cảm và theo dây thần kinh li tâm trả lời kích thích làm giảm nhu động th�nh ruột.(co quan ph?n ?ng).
Rễ trước
Rễ sau
Hạch giao cảm
Da
Ruột
Cơ
A. Cung phản xạ vận động
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
Sừng bên
I- Cung phản xạ sinh dưỡng
Em hãy cho biết trung khu của cung phản xạ sinh dưỡng nằm ở đâu?

Trung khu của các phản xạ sinh dưỡng nằm ở chất xám của trụ não và chất xám của sừng bên tủy sống


Trụ não
Tìm sự khác nhau giữa cung phản xạ vận động và cung phản xạ sinh dưỡng?
Chất xám: + Đại não + Tủy sống
Chất xám: + Trụ não
+Sừng bên của tủy sống
- Có
- Không có
Từ cơ quan thụ cảm trung ương
Từ cơ quan thụ cảm trung ương
Đến thẳng cơ quan phản ứng
Chuyển giao ở hạch thần kinh
Điều khiển hoạt động của cơ vân ( có ý thức)
Điều khiển hoạt động của các nội quan ( không có ý thức)
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Chuỗi hạch giao cảm
Trung ương đối giao cảm
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Hình: phân hệ giao cảm
Hình: phân hệ đối giao cảm
II. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
Xét về cấu tạo, hệ thần kinh sinh dưỡng gồm có bộ phận nào?
- Cấu tạo hệ thần kinh sinh dưỡng:
+ Trung ương (chất xám) nằm trong não, tuỷ sống.
+ Ngoại biên là các dây thần kinh và hạch thần kinh.
Hệ thần kinh sinh dưỡng được phân chia như thế nào?
- Hệ thần kinh sinh dưỡng phân chia thành:
+Phân hệ giao cảm.
+Phân hệ đối giao cảm.
II. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
Dựa vào bảng 48-1 và hình 48-3, trình bày sự khác nhau giữa hai phân hệ giao cảm và đối giao cảm?
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Chuỗi hạch giao cảm
Trung ương đối giao cảm
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Hình: phân hệ giao cảm
Hình: phân hệ đối giao cảm
II. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
Phân biệt trung ương thần kinh của hai 2 phân hệ?
Phân hệ đối giao cảm
Phân hệ giao cảm
Trung ương đối giao cảm
Các nhân xám ở sừng bên tủy sống
Các nhân xám ở trụ não và đoạn cùng tủy sống
Phân biệt vị trí hạch thần kinh trong hai 2 phân hệ?
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm
Chuỗi hạch giao cảm
Chu?i h?ch n?m g?n c?t s?ng xa co quan ph? trỏch
Hạch nằm gần cơ quan phụ trách
Hạch đối giao cảm
Phân biệt noron trước hạch và noron sau hạch trong hai 2 phân hệ?
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Sợi sau hạch
Sợi trước hạch
- S?i tr?c ng?n
- S?i tr?c d�i
- Sợi trục dài
- S?i tr?c ng?n
II-Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
So sánh cấu tạo của phân hệ giao cảm và phân hệ đối giao cảm
- Các nhân xám ở sừng bên tủy sống (từ đốt tủy ngực I đến đốt tủy thắt lưng III)
- Các nhân xám ở trụ não và đoạn cùng tủy sống
Chu?i h?ch n?m g?n c?t s?ng xa co quan ph? trỏch
Hạch nằm gần cơ quan phụ trách
- S?i tr?c ng?n
- S?i tr?c d�i
Sợi trục dài
- S?i tr?c ng?n
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm
Co
Đồng tử
Dãn
Tăng
Giảm
Phế nang
Tim
Dãn
Co
III. Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng
III. Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng

Em có nhận xét gì về chức năng của 2 phân hệ giao cảm và phân hẹ đối giao cảm?
Hai phân hệ có chức năng hoạt động đối lập nhau
Điều này có ý nghĩa gì với đối với đời sống?
Giúp điều hòa, điều khiển hoạt động của các cơ quan nội tạng.
Giúp cơ thể tự điều chỉnh, thích nghi với những biến đổi của môi trường
Ghi chú thích vào hình vẽ sau (theo các số)
Củng cố
Đáp án
1) Phần ngoại biên của hệ thần kinh sinh dưỡng gồm:
a) Các dây thần kinh và sợi thần kinh.
b) Các dây thần kinh và hạch thần kinh.
c) Các nơron
d) Các hạch thần kinh.
Củng cố
2) Trung ương của phân hệ giao cảm nằm ở:
a) Chất xám ở đại não.
b) Chất xám thuộc sừng bên tủy sống.
c) Chất xám ở trụ não.
d) Cả b và c
Củng cố
3) Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng là:
a) Điều hòa hoạt động các cơ quan nội tạng.
b) Điều khiển các phản xạ có điều kiện.
c) Điều khiển các hoạt động của cơ vân.
d) Cả b và c
Củng cố