Bài 48. Hệ thần kinh sinh dưỡng

BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
NỘI DUNG
Da
Rễ sau
Sừng bên
Rễ sau
Sừng trước
Hạch giao cảm
Cơ
Ruột
Hình 48-1: Cung phản xạ
A. Cung phản xạ vận động
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
1
2
3
4
5
6
8
7
Lỗ tuỷ
9
Sừng sau
10
S?i c?m giỏc
S?i tru?c h?ch
H?ch d?i giao c?m
S?i sau h?ch
Dõy ph? v?
Th? quan ỏp l?c
Cung ph?n x? di?u hũa ho?t d?ng c?a tim
1
2
4
5
3
6
Rễ sau
Rễ sau
Da
Cơ
Sừng sau
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
Rễ trước
A. Cung phản xạ vận động
Cơ quan thụ cảm (da) tiếp nhận kích thích sẽ phát xung thần kinh theo dây thần kinh hướng tâm qua, sừng sau đến trung ương thần kinh phân tích rồi phát xung thần kinh qua rễ trước theo dây thần kinh li tâm để trả lời kích thích ở cơ.
Hướng đi của xung thần kinh ở hình A. Cung phản xạ vận động?
Rễ trước
Rễ sau
Da
Ruột
Cơ
A. Cung phản xạ vận động
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
Sừng bên
Hạch thần kinh
Dạ dày co bóp phát xung thần kinh theo dây thần kinh hướng tâm tới sừng bên của tuỷ sống phân tích rồi phát xung thần kinh đi tới các hạch giao cảm và theo dây thần kinh li tâm trả lời kích thích làm giảm nhu động ruột.
Đường đi của xung thần kinh ở hình B. Cung phản xạ sinh dưỡng?
Chất xám ở đại não và tuỷ sống
Chất xám ở trụ não và sừng bên tuỷ sống
Không có
Có
1 nơron: từ cơ quan thụ cảm tới trung ương.
1 nơron: từ cơ quan thụ cảm tới trung ương.
1 nơron: từ trung ương tới cơ quan phản ứng.
2 nơron: từ trung ương tới cơ quan phản ứng: Sợi trước hạch và sợi sau hạch, chuyển giao xináp ở hạch thần kinh.
Điều khiển hoạt động cơ vân (có ý thức).
Điều khiển hoạt động nội quan (không có ý thức).

So sánh cung phản xạ sinh dưỡng và cung phản xạ vận động
KẾT LUẬN
Trung khu: Ở sừng bên tủy sống và trụ não
Có hạch thần kinh
→ Điều khiển hoạt động của các cơ quan nội tạng (không theo ý muốn)
Một cung phản xạ sinh dưỡng gồm:
Cơ quan thụ cảm -> nơron hướng tâm -> trung khu
thần kinh ( chất xám ở tuỷ sống và trụ não) -> nơron liên
lạc -> nơron ly tâm trước hạch -> hạch giao cảm hoặc đối
giao cảm -> nơron sau hạch -> cơ quan phản ứng
Hỡnh 48.3 H? th?n kinh sinh du?ng
Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm 2 phần:

+ Trung ương nằm trong não, tuỷ sống

+ Ngoại biên là các dây thần kinh và hạch thần kinh.
Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm hai phân hệ:
+Phân hệ giao cảm 
+ Phân hệ đối giao cảm
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm
CẤU TẠO CỦA PHÂN HỆ GIAO CẢM VÀ ĐỐI GIAO CẢM
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Chuỗi hạch giao cảm
Trung ương đối giao cảm
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Hình: phân hệ giao cảm
Hình: phân hệ đối giao cảm
Các nhân xám ở sừng bên tủy sống (đốt tủy ngực I đến đốt tủy thắt lưng III)
Các nhân xám ở trụ não và đoạn cùng tủy sống
Chuỗi hạch nằm gần cột sống ,xa cơ quan phụ trách
Hạch nằm gần cơ quan phụ trách
Sợi trục ngắn
Sợi trục dài
Sợi trục dài
Sợi trục ngắn
So sánh cấu tạo của phân hệ giao cảm và phân hệ đối giao cảm
x
x
x
x
x
x
x
x
Trình bày sự khác nhau giữa hai phân hệ giao cảm và đối giao cảm ?
KẾT LUẬN
II. CẤU TẠO CỦA HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG

Hệ thần kinh sinh dưỡng
Gồm : +Trung ương nằm trong não, tuỷ sống
+Ngoại biên là dây thần kinh và hạch thần kinh. 

Có 2 phân hệ : + Phân hệ thần kinh giao cảm
+ Phân hệ thần kinh đối giao cảm
Quan sát các hình sau:
Phân hệ giao cảm và phân hệ đối giao cảm có tác dụng đối lập nhau trong việc điều hoà hoạt động của các cơ quan nội tạng giúp cơ thể tự điều chỉnh → thích nghi với những biến đổi của môi trường.
Bạn có nhận xét gì về chức năng của hai phân hệ giao cảm và đối giao cảm ? Điều đó có ý nghĩa gì đối với đời sống ?
So sánh chức năng của phân hệ giao cảm và phân đệ đối giao cảm
Tăng lực và nhịp cơ
Giảm lực và nhịp cơ
Dãn phế quản nhỏ
Co phế quản nhỏ
Giảm nhu động
Tăng nhu động
Co
Dãn
Co
Co
Co
Co
Dãn
Dãn
Dãn
Dãn
Giảm tiết
Tăng tiết
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm
Co
Đồng tử
Dãn
Tăng
Giảm
Phế nang
Tim
Dãn
Co
KẾT LUẬN
III. CHỨC NĂNG CỦA HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG

- Phân hệ thần kinh giao cảm và đối giao cảm có tác dụng đối lập nhau trong điều hoà hoạt động của các cơ quan sinh dưỡng.
- Nhờ tác dụng đối lập đó mà hệ thần kinh sinh dưỡng điều hoà được hoạt động của các cơ quan nội tạng.
HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
NHÓM 4
La Thị Thùy Chi
Nguyễn Quang Minh
Cao Thu Phương
Nguyễn Quỳnh Giang
Nguyễn Thanh Hằng
Đỗ Tiến Minh
Nguyễn Quang Chung
Nguyễn Xuân Thưởng