Bài 48. Hệ thần kinh sinh dưỡng

Chào mừng quý thầy cô
đến dự tiết học
GS: Trần Thị Phương Ngân
Trường THCS Chánh Nghĩa
SINH HỌC 8
KIỂM TRA KIẾN THỨC CŨ
Trình bày cấu tạo của đại não ?
Trả lời:
Cấu tạo ngoài
Rãnh liên bán cầu chia đại não làm 2 nửa (bán cầu não phải và bán cầu não trái).
Rãnh sâu chia bán cầu não làm 4 thùy (trán, đỉnh, chẩm, thái dương)
Khe và rãnh tạo thành khúc cuộn não làm tăng diện tích bề mặt não.
Cấu tạo trong
Chất xám (ngoài): làm thành vỏ não dày 2- 3mm gồm 6 lớp.
Chất trắng (trong): là các đường thần kinh. Hầu hết các đường này bắt chéo ở hành tủy hoặc tủy sống.

Dựa vào chức năng
H? th?n kinh v?n d?ng

H? th?n kinh:
H? th?n kinh sinh dưu?ng

Phân hệ thần kinh giao cảm
Phân hệ thần kinh đối giao cảm
BÀI 48
HỆ THẦN KINH
SINH DƯỠNG
Cung phản xạ sinh dưỡng:
A. Cung phản xạ vận động
B. Cung phản xạ sinh dưỡng do bộ phận thần kinh giao cảm phụ trách làm giảm nhu động ruột
Cung phản xạ sinh dưỡng:
Rễ sau
Rễ sau
Da
Cơ
Sừng sau
A. Cung phản xạ vận động
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
Rễ trước
Cung phản xạ sinh dưỡng:
Rễ trước
Rễ sau
Rễ sau
Hạch thần kinh
Sừng bên
Sừng sau
Da
Ruột
Cơ
Cung phản xạ sinh dưỡng
Trung khu của các phản xạ vận động và phản xạ sinh dưỡng nằm ở đâu?
Trung khu của các phản xạ vận động nằm ở chất xám của đại não và tủy sống.
Trung khu của các phản xạ sinh dưỡng nằm ở chất xám của trụ não và sừng bên tủy sống.
Cấu tạo
Chức năng
Cung phản xạ vận động
Cung phản xạ sinh dưỡng
Trung ương
Hạch TK
Đường hướng tâm
Đường li tâm
Điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống: Có; đại não,tủy sống; không có; đến thẳng cơ quan phản ứng; trụ não,sừng bên tủy sống; từ cơ quan thụ cảm đến sừng sau; chuyển giao ở hạch thần kinh;từ cơ quan thụ cảm đến sừng bên; điều khiển hoạt động cơ vân; điều khiển nội quan
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Cấu tạo
Chức năng
Cung phản xạ vận động
Cung phản xạ sinh dưỡng
Trung ương
Hạch TK
Đường hướng tâm
Đường li tâm
Đại não, tủy sống
Trụ não, sừng bên tủy sống
Cấu tạo:
Trung ương của cung phản xạ dinh dưỡng nằm ở chất xám của trụ não và tủy sống (sừng sau).
Có hạch thần kinh.
Đường hướng tâm từ cơ quan thụ cảm đến trung ương thần kinh (sừng bên).
Đường li tâm từ trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng qua sợi trước hạch sợi sau hạch.
Chức năng:
Điều khiển hoạt động nội quan (không có ý thức).
Hình 48- 3. Hệ thần kinh sinh dưỡng
Sợi
Sau
Hạch
Sợi
Trước
Hạch
Chuỗi
Hạch
Giao
cảm
Sợi trước
Hạch
Trung
ương
Đối
Giao cảm
Sợi sau
Hạch
Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
Hệ thần kinh sinh d­ưỡng gồm những phần nào?
Hệ thần kinh sinh d­ưỡng gồm 2 phần:
Trung ­ương nằm trong não, tuỷ sống.
Ngoại biên là các dây thần kinh và hạch thần kinh.
Hệ thần kinh sinh d­ưỡng gồm có những phân hệ nào?
Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm 2 phân hệ:
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm



Hệ thần kinh sinh dưỡng có 2 phần:
+ Trung ương: Não và tủy sống
+ Ngoại biên: Dây thần kinh và hạch thần kinh
Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm 2 phân hệ:
+ Phân hệ thần kinh giao cảm
+ Phân hệ thần kinh đối giao cảm
Hình 48- 3. Hệ thần kinh sinh dưỡng
Sợi
Sau
Hạch
Sợi
Trước
Hạch
Chuỗi
Hạch
Giao
cảm
Sợi trước
Hạch
Trung
ương
Đối
Giao cảm
Sợi sau
Hạch
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm
Co
Đồng tử
Dãn
Tăng
Giảm
Phế nang
Tim
Dãn
Co
Căn cứ vào hình 48.3 em có nhận xét gì về chức năng của phân hệ giao cảm và đối giao cảm?
Hai phân hệ giao cảm và đối giao cảm có tác dụng đối lập đối với hoạt động của các cơ quan sinh dưỡng.
Hệ thần kinh sinh dưỡng có vai trò như thế nào trong đời sống?
Điều hoà các hoạt động của cơ quan. Giúp cơ thể tự điều chỉnh được và thích nghi với những biến đổi của môi trường.
Phân hệ thần kinh giao cảm và đối giao cảm có tác dụng đối lập nhau đối với hoạt động của các cơ quan sinh dưỡng
Nhờ tác dụng đối lập đó mà hệ thần kinh sinh dưỡng điều hòa được hoạt động của các nội quan trong cơ thể
Tại sao khi đi ngoài trời nắng mắt chúng ta thường nheo lại
Khi ra trời nắng thì đồng tử của mắt sẽ co lại so với khi ở trong bóng mát nhờ vậy mắt của chúng ta sẽ tránh nhận một nguồn sáng mạnh.
1) Phần ngoại biên của hệ thần kinh sinh dưỡng gồm:
a) Các dây thần kinh và sợi thần kinh.
b) Các dây thần kinh và hạch thần kinh.
c) Các nơron
d) Các hạch thần kinh.
Củng cố
2) Trung ương của phân hệ giao cảm nằm ở:
a) Chất xám ở đại não.
b) Chất xám thuộc sừng bên tủy sống.
c) Chất xám ở trụ não.
d) Cả b và c
Củng cố
3) Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng là:
a) Điều hòa hoạt động các cơ quan nội tạng.
b) Điều khiển các phản xạ có điều kiện.
c) Điều khiển các hoạt động của cơ vân.
d) Cả b và c
Củng cố
D?n dị :
Học bài
Đọc mục “Em có biết?”
Ñoïc tröôùc baøi 49. (Cô quan phaân tích thò giaùc)