Bài 47. Sự tạo ảnh trong máy ảnh

THAO
GIẢNG
M�n
V�t L�
9
Gi�o vi�n :Ng� Quang H�ng
S
Ki?m tra b�i cũ
Đặt một vật sáng AB vuông góc với trục chính của một thấu kính hội tụ có tiêu cự f, và cách thấu kính một khoảng là d. Trong trường hợp nào sau đây thấu kính cho ảnh thật, ngược chiều, nhỏ hơn vật?
f < d < 2f

B. d >2f

C. d < f

D. Cả A, B, C
F`
.
F
.
O
B`
A`
B
A
.
S
S
Đ
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
Máy ảnh là dụng cụ dùng để làm gì ?

Máy ảnh là dụng cụ dùng để thu ảnh của vật mà ta muốn chụp trên phim.
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
Bộ phận quan trọng
của máy ảnh là gì?
Bộ phận quan trọng
của máy ảnh là
vật kính và buồng tối


I- cấu tạo máy ảnh
Quan sát mô hình máy ảnh và đối chiếu với hình vẽ bổ dọc của máy ảnh để chỉ ra đâu là vật kính, buồng tối và vị trí của phim.
Hình 47.3
Vật kính
Buồng tối
Phim
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
Hình 47.3
Vật kính là thấu kính gì ?
Vật kính là thấu kính hội tụ.
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
Tại sao phải có buồng tối?
Buồng tối để không cho ánh sáng ngoài lọt vào, chỉ có ánh sáng của vật sáng truyền vào tác động lên phim và để tạo khoảng cách thích hợp từ vật kính tới phim.

Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
Vị chí của ảnh phải nằm trên bộ phận nào của máy ảnh?
Vị chí của ảnh phải nằm trên phim.
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
M
Cửa sập
Màn chắn
Chú ý: Ngoài ra trong các máy ảnh thông dụng còn có, màn chắn, cửa sập.
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
Kết kuận.
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
Bài tập 1: Một máy ảnh có thể không cần bộ phận nào sau đây?

Buồng tối, phim.

B. Buồng tối, vật kính.

C. Bộ phận đo sáng.

D. Vật kính.

Hình 47.3
S
S
S
Đ
Vật kính
Buồng tối
Hướng vật kính của máy ảnh mô hình về phía một vật ở ngoài sân trường hoặc cửa kính của phòng hoc, đặt mắt sau tấm kính mờ để quan sát ảnh của vật này.
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
1. Trả lời câu hỏi
C1: ảnh của một vật trên tấm kính mờ (đóng vai trò của phim ) là ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật? To hơn hay nhỏ hơn vật.
Trả lời C1: ảnh của một vật trên tấm kính mờ (đóng vai trò của phim) là ảnh thật, ngược chiều với vật và nhỏ hơn vật.
Thâú kính
Vật
Màn chắn
Tiêu cự
ảnh
Bộ phận đóng mở ở ống kính
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
1. Trả lời câu hỏi.
Chú ý: ở máy ảnh bình thường thì ảnh nhỏ hơn vật, còn máy ảnh điện tử chụp những vật nhỏ như côn trùng, bông hoa....thì ảnh to hơn vật.
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
1. Trả lời câu hỏi
C2: Hiện tượng nào em quan sát được chứng tỏ vật kính của máy ảnh là thấu kính hội tụ?
Thâú kính
Vật
Màn chắn
Tiêu cự
ảnh
Bộ phận đóng mở ở ống kính
Trả lời C2: Hiện tượng thu được ảnh thật của vật thật chứng tỏ vật kính của máy ảnh là thấu kính hội tụ.
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
1-Trả lời câu hỏi
2-Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh
C3: Vẽ ảnh của một vật có dạng một đoạn thẳng, đặt vuông góc với trục chính của vật kính (hình 47.4). Trong hình này: AB là vật, O là quang tâm của vật kính, PQ là vị trí đặt phim, khoảng cách từ vật đến vật kính là 2m từ phim đến vật kính là 5 cm. Hình vẽ không cần đúng tỉ lệ.
A
B
O
P
Q
Hình 47.4
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
1-Trả lời câu hỏi
2-Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh
Trả lời C3: Vẽ ảnh của vật AB vẽ như sau:
+Kẻ tia sáng từ B qua quang tâm truyền thẳng tới cắt phim PQ tại ảnh B` của B.
+Hạ B`A` vuông góc với trục chính tại A`. Thì A`B` là ảnh của AB tạo bởi vật kính
A
B
O
A`
B`
P
Q
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
1-Trả lời câu hỏi
2-Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh
A
B
O
I
A`
B`
P
Q
F
+ Từ B kẻ tia tới BI song song với trục chính cho tia ló IB`. Tia ló này cắt trục chính tại tiêu điểm F.
Hãy xác định tiêu điểm F của vật kính bằng phép vẽ ?
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
1-Trả lời câu hỏi
2-Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh
A
B
O
A`
B`
P
Q
C4: Dựa vào hình vẽ hãy tính tỉ số giữa chiều cao của ảnh với chiều cao của vật để khẳng định những nhân xét của em trong C1.
Trả lời câu C4:
Vậy vật lớn gấp 40 lần ảnh của nó
Vì
(g-g)
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
1-Trả lời câu hỏi
2-Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh
3. Kết luận
ảnh trên phim là ảnh thật, nhỏ hơn vật và ngược chiều với vật.
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
ảnh trên phim là ảnh thật, nhỏ hơn vật và ngược chiều với vật.
A
B
O
A`
B`
P
Q
III- vận dụng
C6: Một người cao 1,6m được chụp ảnh và đứng cách vât kính của máy ảnh là 3m. Phim cách vật kính là 6cm. Hỏi ảnh người ấy trên phim cao bao nhiêu cm?

AB = 1,6m = 160 cm
OA =3m =300 cm
OA` =6 cm
Tóm tắt C6:
Tính A`B` =?
ảnh người ấy trên phim cao 3,2cm.
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
ảnh trên phim là ảnh thật, nhỏ hơn vật và ngược chiều với vật.
A
B
O
I
A`
B`
P
Q
III- vận dụng
Hãy tính tiêu cự f = OF của thấu kính bằng phương pháp hình học

Và ?B`OF ?B`BI
(g-g)
F
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
ảnh trên phim là ảnh thật, nhỏ hơn vật và ngược chiều với vật.
III- vận dụng
Bài tập 2 Máy ảnh chụp tia chớp (hình bên) ảnh xuất hiện trên phim là:
ảnh1

B. ảnh2

C. ảnh3

D. ảnh4

Cảnh thật
S
S
Đ
S
Tiết 51: sự tạo ảnh trên phim trong máy ảnh
I- cấu tạo máy ảnh
1. Mỗi máy ảnh có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
2. Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
II- ảnh của một vật trên phim
ảnh trên phim là ảnh thật, nhỏ hơn vật và ngược chiều với vật.
III- vận dụng
Bài tập 3: Nếu vật tiến lại gần máy ảnh, để giữ cho ảnh vẫn được rõ nét trên phim, ta cần:
Tăng khoảng cách giữa vật kính và phim bằng cách điều chỉnh ống kính về phía trước.
B. Giảm khoảng cách giữa vật kính và phim bằng cách điều chỉnh ống kính về phía sau.
C. Giữ nguyên khoảng cách giữa vật kính và phim.

D. Giảm độ sáng của phim.
A
B
O
I
A`
B`
P
Q
S
S
S
Đ
Bài 4(Bài 47.2 SBT trang 54 ) Hãy ghép mỗi phần a),b),c),d) với một phần 1,2,3,4 để được một câu có nội dung đúng.
Trả lời :- Phần a) ghép với phần 3.
- Phần b) ghép với phần 4.
- Phần c) ghép với phần 2.
- Phần d) ghép với phần 1
Có thể em chưa biết
1. Máy ảnh mà ta nói đến trong bài này là máy ảnh thông dụng. Để chụp những vật ở xa như một con sư tử, một con báo mà muốn có một bức ảnh to đẹp, ta phải dùng một loại vật kính đặc biệt gọi là vật kính chụp xa.
Để chụp một cảnh rộng như cảnh một cuộc mít tinh trên một quảng trường lớn, ta phải dùng một máy ảnh có vật kính đặc biệt gọi là vật kính chụp rộng.
Có thể em chưa biết
2. ở những máy ảnh thường dùng hiện nay, vật kính có đường rìa không đầy 1 cm. Những vật đứng cách máy từ 1,5m trở ra đều cho ảnh rõ nét trên phim; do đó, khi chụp ảnh không cần điều chỉnh máy.
ở những máy ảnh "cơ" mà thợ chụp ảnh thường dùng, vật kính có đường rìa đến 3cm. Muốn chụp ảnh rõ nét trên phim, người ta phải điều chỉnh máy, làm thay đổi khoảng cách từ vật kính đến phim.
Có thể em chưa biết
3. Máy ảnh hiện đại nhất hiện nay là máy ảnh kĩ thuật số. Khi chụp ảnh thì ảnh được ghi trên một cái "các", đóng vai trò như một cái đĩa mềm của máy vi tính. Nhờ đó ta có thể xem ảnh ngay sau khi chụp bằng cách đưa tín hiệu đã thu lên chiếc màn hình tí hon gắn trên máy, hoặc đưa lên màn ảnh lớn nếu kết nối máy ảnh với một máy vi tính hay một máy chiếu viđêô.
F
.
O
B`
A`
B
A
I
.