Bài 47. Sự tạo ảnh trong máy ảnh

GIÁO VIÊN : NGUYỄN VĂN QUYỀN
GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
VẬT LÝ 9
CÂU 1: Đặt vật AB trước một thấu kính có tiêu cự f= 12 cm. Vật AB cách thấu kính một khoảng OA = 8 cm. Hãy vẽ ảnh của vật tạo bởi các thấu kính trong hai trường hợp:
Thấu kính hội tụ.
Thấu kính phân kỳ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Ảnh tạo bởi thấu kính hội tụ:
F
F’
O
B
? Ảnh ảo, lớn hơn vật, cùng chiều với vật
A
B’
A’
? Ảnh ảo, nhỏ hơn vật,
cùng chiều với vật
B
A
F
F’
O
Ảnh tạo bởi thấu kính phân kỳ:
B’
A’
KIỂM TRA BÀI CŨ
CÂU 2: Trong tay em có một kính cận thị. Làm thế nào để biết kính đó là thấu kính hội tụ hay thấu kính phân kỳ?
Nội dung
?
CÂU 3: Vật AB đặt trước 1 thấu kính thì cho ảnh A`B` là ảnh thật và ngược chiều với vật. Câu nào đúng?
a. Thấu kính đó là thấu kính hội tụ và vật đặt trong tiêu cự.
b. Thấu kính đó là thấu kính hội tụ và vật đặt ngoài tiêu cự.
c. Thấu kính đó là thấu kính phân kỳ.
d. Thấu kính đó là thấu kính hội tụ hay thấu kính phân kỳ đều được.
Đặt kính cận thị lên một dòng chữ ta thấy chữ nhỏ hơn. Vậy kính cân thị là một thấu kính phân kỳ.
BÀI 47 - TIẾT 53:
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
Vật lí 9

SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
Bài 47 - Tiết 53
I. CẤU TẠO CỦA MÁY ẢNH:
- Máy ảnh là một dụng cụ dùng để thu ảnh cuả vật mà ta muốn chụp trên phim. Hai bộ phận quan trọng cuả máy ảnh là vật kính và buồng tối. Vật kính là một thấu kính hội tụ. Ngoài ra, trong các máy ảnh thông dụng, để chụp ảnh cần phải có phim.
Quan sát một máy ảnh và đối chiếu với hình vẽ bổ dọc cuả máy ảnh để chỉ ra đâu là vật kính, buồng tối và vị trí đặt phim
Buồng tối
Chỗ đặt phim
Vật kính
(Hình 47.3)
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
Bài 47 - Tiết 53
I. CẤU TẠO CỦA MÁY ẢNH:
Nêu cấu tạo cuả máy ảnh?
Mỗi máy ảnh đều có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
Vật kính
Vị trí đặt phim
Buồng tối
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
Bài 47 - Tiết 53
I. CẤU TẠO CỦA MÁY ẢNH:
- Mỗi máy ảnh đều có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT:
Maùy aûnh maø ta noùi ñeán trong baøi naøy laø maùy aûnh thoâng duïng. Ñeå chuïp aûnh nhöõng vaät ôû xa nhö moät con sö töû , moät con baùo maø vaãn muoán coù moät böùc aûnh to vaø ñeïp, ta phaûi duøng moät loaïi vaät kính ñaëc bieät goïi laø vaät kính chuïp xa.
Ñeå chuïp aûnh moät caûnh roäng nhö caûnh moät cuoäc míttinh treân moät quaûng tröôøng lôùn ta phaûi duøng moät maùy aûnh coù vaät kính ñaëc bieät goïi laø vaät kính chuïp roäng.
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM:
YEÂU CAÀU THAÛO LUAÄN:
Traû lôøi caâu C1 vaø C2 vaøo phieáu hoïc taäp.
Noäp laïi phieáu cho giaùo vieân.
Ñaïi dieän nhoùm traû lôøi C1 vaø C2.
C2: Hiện tượng nào em quan sát được chứng tỏ vật kính cuả máy ảnh là thấu kính hội tụ?
Ảnh thật, ngược chiều với vật.
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
Bài 47 - Tiết 53
I. CẤU TẠO CỦA MÁY ẢNH:
Mỗi máy ảnh đều có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM:
C1: Ảnh cuả vật trên tấm kính mờ (đóng vai trò của phim) là ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều? To hay nhỏ hơn vật?
AÛnh thaät, ngöôïc chieàu vôùi vaät, nhoû hôn vaät
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
Bài 47 - Tiết 53
I. CẤU TẠO CỦA MÁY ẢNH:
- Mỗi máy ảnh đều có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM:
- Ảnh trên phim là ảnh thật, nhỏ hơn vật và ngược chiều với vật.
- Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
VẼ ẢNH CỦA MỘT VẬT ĐẶT TRƯỚC MÁY ẢNH:
C3: Vẽ ảnh của một vật có dạng một đoạn thẳng đặt vuông góc với trục chính của vật kính.
Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh:
C3: Vẽ ảnh của một vật có dạng một đoạn thẳng đặt vuông góc với trục chính của vật kính. Trong hình này: AB là vật, O là quang tâm của vật kính, PQ là vị trí đặt phim, khoảng cách từ vật đến vật kính là 2m, từ phim đến vật kính là 5cm. Hình vẽ không cần đúng tỉ lệ.
A
B
O
A’
B’
P
Q
C4: Dựa vào hình vẽ hãy tính tỉ số giữa chiều cao của ảnh với chiều cao của vật và để khẳng định những nhận xét của em trong C1?
Tóm tắt:
OA = 2m
OA`= 5cm.
Tỉ số giữa chiều cao của ảnh và chiều cao của vật là:
Kết luận: Ảnh trên phim là ảnh thật, ngược chiều và nhỏ hơn vật.
Tam Giác ABO đồng dạng với tam giác A`B`O, ta có:
=200cm
IV.. VẬN DỤNG
C6. Một người cao 1,6m được chụp ảnh và đứng cách vật kính cuả máy ảnh là 3m. Phim cách vật kính 6cm. Hỏi ảnh cuả người ấy trên phim cao bao nhiêu xentimet?
Nội dung

Tóm tắt:
AB = 1,6m
OA = 3m
OA`= 6cm
A`B`=?
Tam Giác ABO đồng dạng với tam giác A`B`O, ta có:
Vậy ảnh người ấy trên phim cao 3,2 cm
A
B
O
A’
B’
P
Q
=160cm
=300cm
AI NHANH HƠN
CÂU 1: PHÁT BIỂU NÀO SAU ĐÂY LÀ ĐÚNG KHI NÓI VỀ MÁY ẢNH?
Máy ảnh là một dụng cụ dùng để thu ảnh thật của một vật mà ta muốn chụp trên phim.
Máy ảnh là một dụng cụ dùng để thu ảnh ảo mà ta muốn chụp.
Vật kính của máy ảnh là một thấu kính phân kỳ.
A�nh của vật trên phim luôn luôn là ảnh thật, cùng chiều và nhỏ hơn vật.
CÂU 2: TRONG CÁC THẤU KÍNH CÓ TIÊU CỰ SAU ĐÂY, THẤU KÍNH NÀO CÓ THỂ SỬ DỤNG LÀM VẬT KÍNH CỦA MÁY ẢNH LÀ HỢP LÝ?
f=500cm
f=150cm
f=100cm
f=5cm
CUÛNG COÁ:
CÂU 1: Khi chụp ảnh của một vật bằng máy ảnh thì ảnh thu được trên phim có đặc điểm gì? Tính chất nào của ảnh cho phép ta kết luận vật kính của máy ảnh là thấu kính hội tụ
CÂU 2: Một người được chụp ảnh cách máy ảnh 5m. Người ấy cao 1,72m. Phim cách vật kính 4,5cm. Hỏi ảnh của người ấy trên phim cao bao nhiêu cm?
Ảnh của vật thu được trên phim là ảnh thật, ngược chiều với vật và nhỏ hơn vật.
Vì là ảnh thật nên vật kính của máy ảnh là thấu kính hội tụ.
Tóm tắt:
AB = 1,72m
OA = 5m
OA`= 4,5cm
A`B`=?
Tam Giác ABO đồng dạng với tam giác A`B`O, ta có:
Vậy ảnh người ấy trên phim cao 1,548cm
A
B
O
A’
B’
P
Q
Ghi nhớ
Trở về đầu
Các em hãy ghép các câu sao cho hợp lý:
a) Một thấu kính hội tụ
b) Thu ảnh của vật mà ta muốn chụp lên phim
c) không tạo được ảnh thật trên phim
d) Ghi lại hình ảnh vật muốn chụp
e) máy ảnh được gọn nhẹ
? Mỗi máy ảnh đều có vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim.
? Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
Ảnh trên phim là ảnh thật, nhỏ hơn vật và ngược chiều với vật
Nội dung

CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT:
Ở những máy ảnh thường dùng hiện nay, vật kính có đường kính của đường rìa không dày 1cm. Những vật đứng cách máy ảnh từ 1,5m trở ra đều cho ảnh rõ nét trên phim; do đó khi chụp ảnh ta không cần điều chỉnh máy. Ở những máy ảnh cơ mà thợ ảnh thường dùng, vật kính có đường kính đường rìa đến 3 cm. Muốn cho ảnh rõ nét trên phim, người ta phải điều chỉnh máy, làm thay đổi khoảng cách từ vật kính đến phim.
Máy ảnh hiện đại nhất hiện nay là máy ảnh kỹ thuật số. Khi chụp ảnh thì ảnh được ghi trên một cái "các", đóng vai trò như một đĩa mềm của máy vi tính. Nhờ đó ta có thể xem ảnh ngay sau khi chụp bằng cách đưa tín hiệu đã thu được lên màn hình tí hon gắn trên máy, hoặc đưa lên màn ảnh lớn nếu kết nối máy đó với một máy vi tính hay một máy chiếu video.
BÀI HỌC ĐÃ KẾT THÚC
Thân ái chào qúy thầy cô vàcác em
DẶN DÒ
Học bài từ bài 42 đến bài 45.
Làm bài tập 47/SBT.
Chuẩn bị bài 46.
- Tiết sau: Thực hành: đo tiêu cự của thấu kính hội tụ