Bài 47. Sự tạo ảnh trong máy ảnh

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO - CÀ MAU
TRƯỜNG THPT HỒ THỊ KỶ
Nam h?c : 2011 - 2012
GIÁO ÁN
DỰ THI GIÁO VIÊN GIỎI VÒNG TỈNH
Họ & tên GV : NGUYỄN VIỆT BẰNG
Chuyên môn : Vật Lý
Đơn vị : Trường THPT Hồ Thị Kỷ





Vật lí 9
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO - CÀ MAU
TRƯỜNG THPT HỒ THỊ KỶ
Nam h?c : 2011 - 2012






KIỂM TRA BÀI CŨ
?

1 - Hãy cho biết có mấy loại thấu kính mà em đã học ?






Có 2 loại thấu kính : + Thấu kính hội tụ .
+ Thấu kính phân kì .
* Thấu kính hội tụ :
- Khi vật ở rất xa
- Khi d>2f
- Khi d=2f
- Khi f- Khi d* Thấu kính phân kì :






2 - Nêu đặc điểm sự tạo ảnh của vật , khi đặt vật đó trước thấu kính hội tụ và thấu kính phân kì ?
*Cách dựng :
- Trước vẽ ảnh B’ của B bằng hai tia sáng đặc biệt.
- Từ B’ hạ đường vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A’ của A .
- A’B’ là ảnh của AB cần phải dựng.
A’
F
B’
O
A
B
F’
I
* Đặc điểm của ảnh : ảnh thật , ngược chiều và nhỏ hơn vật .
3 – Hãy nêu cách vẽ ảnh của vật AB trước một Thấu kính hội tụ (AB vuông góc với trục chính , điểm A nằm trên trục chính ) ? Từ đó nêu nhận xét đặc điểm của ảnh đó .
2f
f






- Nhu cầu cuộc sống muốn ghi lại hình ảnh của một vật thì chúng ta dùng dụng cụ gì ?






Vậy máy ảnh có cấu tạo và hoạt động như thế nào?
Máy ảnh






SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
Bài 47






Việc sử dụng vi mạch trong các máy ảnh đã cho ra đời một loại máy ảnh rất hiện đại là máy ảnh kỹ thuật số . Nhưng dù máy ảnh có hiện đại đến đâu cũng không thể thiếu được một bộ phận quang học rất quan trọng, đó là vật kính .
BÀI 47 :






SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. Cấu tạo của máy ảnh :
- Các em hãy đọc thông tin 1 ở SGK trang 126 và quan sát mô hình máy ảnh để trả lời các câu hỏi sau .
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
1. Cấu tạo :
1. Cấu tạo
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. Cấu tạo của máy ảnh :
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
- Máy ảnh là một dụng cụ dùng để thu ảnh một vật mà ta muốn chụp trên phim.
- Máy ảnh là một dụng cụ dùng để làm gì ?
1. Cấu tạo
1. Cấu tạo :
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. Cấu tạo của máy ảnh :
- Em hãy cho biết cấu tạo của máy ảnh gồm có những bộ phận quan trọng nào ?
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
-Hai bộ phận quan trọng của máy ảnh :
+ Vật kính .
+ Buồng tối.
- Vật kính của máy ảnh là loại thấu kính nào mà em đã học ?
1. Cấu tạo
1. Cấu tạo :
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. Cấu tạo của máy ảnh :
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
- Hai bộ phận quan trọng của máy ảnh :
+ Vật kính .
+ Buồng tối.
-Vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.
- Em hãy cho biết cấu tạo của máy ảnh gồm có những bộ phận quan trọng nào ?
1. Cấu tạo
1. Cấu tạo :
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. Cấu tạo của máy ảnh :
Bằng mô hình và hình vẽ bổ dọc của máy ảnh ( Hình 47.3 ) em hãy chỉ ra đâu là vật kính,buồng tối và vị trí của phim .
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
Vật kính
Buồng tối
Vị trí đặt phim
(1)
(2)
(3)
1. Cấu tạo
1. Cấu tạo :
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. Cấu tạo của máy ảnh :
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
Buồng tối
Vật kính
Vị trí đặt phim
1. Cấu tạo :
1. Cấu tạo
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
2. Quan sát thí nghiệm :
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH

Đặt một vật (ng?n n?n) trước máy ảnh sao cho ảnh của vật ( ngọn nến ) hiện rõ trên tấm kính mờ (đóng vai trò của phim).
1. Cấu tạo
2. Quan sát TN
I. Cấu tạo của máy ảnh :
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
II. Ảnh của một vật trên phim :
1. Trả lời các câu hỏi :
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM
1. Trả lời các
câu hỏi
C1. Ảnh của vật trên tấm kính mờ (đóng vai trò của phim) là ảnh thật hay ảnh ảo ? Cùng chiều hay ngược chiều với vật ? To hay nhỏ hơn vật ?
TL : Ảnh của vật trên phim là ảnh thật, ngược chiều với vật và nhỏ hơn vật .
C2. Hiện tượng nào em quan sát được chứng tỏ vật kính của máy ảnh là thấu kính hội tụ ?
TL : Hiện tượng thu được ảnh thật (ảnh trên phim) chứng tỏ vật kính của máy ảnh là thấu kính hội tụ .
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
II. Ảnh của một vật trên phim :
1. Trả lời các câu hỏi :
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM
1. Trả lời các
câu hỏi
2. Vẽ ảnh của 1 vật đặt trước máy ảnh
C3. Vẽ ảnh của một vật có dạng một đoạn thẳng, đặt vuông góc với trục chính của vật kính ( Hình 47.4 ) . Trong hình này AB là vật, O là quang tâm của vật kính, PQ là vị trí đặt phim, khoảng cách từ vật đến vật kính là 2m, từ phim đến vật kính là 5cm . Hình vẽ không cần đúng tỉ lệ .
2. Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh :
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM
1. Trả lời các
câu hỏi
2. Vẽ ảnh của 1 vật đặt trước máy ảnh
+ Kẻ tia sáng từ B qua quang tâm O truyền thẳng tới cắt
phim cắt PQ tại B’.
2. Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh :
+ Từ B kẻ tia tới BI song song với trục chính cho tia ló
IB’ . Tia ló này cắt trục chính tại tiêu điểm F/ .
+ Hạ B’ vuông góc với trục chính ta được A’ thì A’B’ là ảnh của AB tạo bởi vật kính .
I
F/
A`
B`
* Cách vẽ :
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM
1. Trả lời các
câu hỏi
2. Vẽ ảnh của 1 vật đặt trước máy ảnh
2. Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh :
C4 : Dựa vào hình vẽ hãy tính tỉ số giữa chiều cao của ảnh với chiều cao của vật và để khẳng định những nhận xét của em trong C1 .
Giải
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM
1. Trả lời các
câu hỏi
2. Vẽ ảnh của 1 vật đặt trước máy ảnh
2. Vẽ ảnh của một vật đặt trước máy ảnh :
3 .Kết luận :
3 . Kết luận
II. Ảnh của một vật trên phim :
1. Trả lời các câu hỏi :

- Ảnh trên phim là ảnh thật, ngược chiều và nhỏ hơn vật
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM
1. Trả lời các
câu hỏi
2. Vẽ ảnh của 1 vật đặt trước máy ảnh
III. VẬN DỤNG :
C5 : Hãy tìm hiểu một máy ảnh để nhận ra vật kính, buồng tối và chỗ đặt phim .
III. Vận dụng :
Vật kính
A
Buồng tối
Chỗ đặt phim
B
C
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
BÀI 47
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM
1. Trả lời các
câu hỏi
2. Vẽ ảnh của 1 vật đặt trước máy ảnh
III. VẬN DỤNG :
C6 : Một người cao 1,6m được chụp ảnh và đứng cách vật kính của máy ảnh là 3m . Phim cách vật kính 6cm . Hỏi ảnh người ấy trên phim cao bao nhiêu cm ?
III. Vận dụng :
A’
F’
B’
P
Q
I
A
B

O
Cho biết:
AB = 1,6 m=160 cm
AO = 3 m=300 cm
A’O = 6 cm
Tính : A’B’ = ? (cm)
Giải
BÀI 47
Vật kính của máy ảnh là một
thấu kính hội tụ .
Ảnh trên phim là ảnh thật, nhỏ
hơn vật và ngược chiều với vật .
Mỗi máy ảnh đều có vật kính,
buồng tối và chỗ đặt phim .
I. CẤU TẠO CỦA
MÁY ẢNH
II. ẢNH CỦA MỘT VẬT TRÊN PHIM
1. Trả lời các
câu hỏi
2. Vẽ ảnh của 1 vật đặt trước máy ảnh
* Ghi nh? :
III. VẬN DỤNG :
SỰ TẠO ẢNH TRÊN PHIM TRONG MÁY ẢNH
Câu 1 :( B�i 47.1/sbt) ảnh của một vật trên phim trong máy ảnh bình thường là :
A. ảnh ảo, ngược chiều với vật và nhỏ hơn vật.
B. ảnh thật, cùng chiều với vật và nhỏ hơn vật.
C. ảnh thật , ngược chiều với vật và nhỏ hơn vật.
D. ảnh thật , ngược chiều với vật và lớn hơn vật .
B�I T?P






Câu 2 :(Bài 47.7/sbt) Vật kính máy ảnh là loại thấu kính gì và thường được làm bằng vật liệu gì ?
A . Là thấu kính hội tụ và thường là bằng thuỷ tinh .
B . Là thấu kính hội tụ và thường là bằng nhựa trong .
C . Là thấu kính phân kì và thường là bằng thuỷ tinh .
D . Là thấu kính phân kì và thường là bằng nhựa trong .
BÀI TẬP






Câu 3: Hãy ghép mỗi thành phần 1,2,3,4,5 với một thành phần a,b,c,d,e để thành một câu đúng:
2/Nếu buồng tối của máy ảnh không bị đóng kín thì
b/ một thấu kính hội tụ.
3/Vật kính của máy ảnh là
1/Phim trong máy ảnh dùng để
4/Nếu vật kính của máy ảnh là thấu kính phân kì thì
5/Vật kính của máy ảnh mà người ta thường dùng có tiêu cự ngắn để
a/phim sẽ bị lộ sáng và hỏng.
e/không tạo được ảnh thật trên phim.
d/ghi lại hình ảnh vật muốn chụp.
c/máy ảnh được gọn nhẹ.






Câu 4

Khi chụp ảnh một vật cao 40cm và vật cách vật kính của máy ảnh 1m thì ảnh của vật sẽ cao 4cm. Hỏi khoảng cách từ phim đến vật kính là bao nhiêu cm? Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau:
A. 4 cm
B. 6 cm
C. 8 cm
D. 10 cm
D. 10 cm
Cho biết:
AB = 40 cm
AO = 1 m=100 cm
A’B’ = 4 cm
Tính : OA’ = ? (cm)
Gi?i :
Hu?ng d?n :






CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
M�y ?nh m� ta nĩi d?n trong b�i n�y l� m�y ?nh thơng d?ng. D? ch?p nh?ng v?t ? xa nhu m?t con su t?, m?t con b�o m� v?n mu?n cĩ m?t b?c ?nh to v� d?p, ta ph?i d�ng m?t lo?i v?t kính d?c bi?t g?i l� v?t kính ch?p xa.
D? ch?p m?t c?nh r?ng nhu c?nh m?t cu?c mít tinh tr�n m?t qu?ng tru?ng l?n, ta ph?i d�ng m?t m�y ?nh cĩ v?t kính d?c bi?t g?i l� v?t kính ch?p r?ng.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
? nh?ng m�y ?nh "co" m� th? ch?p ?nh thu?ng d�ng, v?t kính cĩ du?ng kính du?ng rìa d?n 3cm. Mu?n cho ?nh r� n�t tr�n phim, ngu?i ta ph?i di?u ch?nh m�y l�m thay d?i kho?ng c�ch t? v?t kính d?n phim.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
? nh?ng m�y ?nh thu?ng d�ng hi?n nay, v?t kính cĩ du?ng kính c?a du?ng rìa khơng d?y 1cm. Nh?ng v?t d?ng c�ch m�y t? 1,5m tr? ra d?u cho ?nh r� n�t tr�n phim; do dĩ, khi ch?p ?nh ta khơng c?n di?u ch?nh m�y.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
M�y ?nh hi?n d?i nh?t ng�y nay l� m�y ?nh ki thu?t s?. Khi ch?p ?nh thì ?nh du?c ghi tr�n m?t c�i "card", dĩng vai trị nhu m?t c�i dia m?m c?a m�y vi tính. Nh? dĩ ta cĩ th? xem ?nh ngay sau khi ch?p b?ng c�ch dua tín hi?u d� thu du?c l�n chi?c m�n hình tí hon g?n tr�n m�y, ho?c dua l�n m�n ?nh l?n n?u k?t n?i m�y ?nh dĩ v?i m?t chi?c m�y vi tính hay m?t m�y chi?u video.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Hướng dẫn học sinh .
Đối với bài học ở tiết học này.
Các em học thuộc phần ghi nhớ .
Đọc phần có thể em chưa biết
Làm bài tập SBT
Đối với bài học ở tiết học tiếp theo.
Chuẩn bị bài 48 : Mắt
Mắt có cấu tạo như thế nào?
Sự điều tiết của mắt như thế nào?
Điểm cực cận và điểm cực viễn của
mắt như thế nào?






1
2
3
4
5
6
1-Một chùm tia tới song song với trục chính của một thấu kính hội tụ cho chùm tia ló hội tụ tại một điểm. Điểm đó gọi là:
TRÒ
CHƠI
Ô
CHỮ
2-Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại:
3-Ở thấu kính phân kì, phần rìa như thế nào so với phần giữa?
4-Vật sáng đặt trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ?
5-Trục chính của thấu kính đi qua một điểm mà mọi tia sáng tới điểm này đều truyền thẳng, không đổi hướng. Điểm đó gọi là:
6-Vật đặt trong khoảng tiêu cự, cho ảnh ảo lớn hơn vật và cùng chiều với vật đó là thấu kính gì?
Câu 5 :(Bài 47.4/sbt)
- Dùng máy ảnh mà vật kính có tiêu cự 5cm để chụp ảnh một người đứng cách máy 3m.
a . Hãy vẽ ảnh của đỉnh đầu người ấy trên phim ( không cần đúng tỉ lệ ) .
b . Dựa vào hình vẽ , hãy xác định khoảng cách từ phim đến vật kính lúc chụp ảnh .
BÀI TẬP






BẢN ĐỒ TƯ DUY






MỘT SỐ LOẠI MÁY ẢNH






MỘT SỐ LOẠI MÁY ẢNH






Từ cuối thế kỷ 11, con người đã sử dụng một loại máy ảnh thô sơ được gọi là "hộp tối".
Vào năm 1888 xuất hiện những chiếc máy ảnh hiện đại của hãng Eastman Dry Play and Film. Từ đó đến nay chiếc máy ảnh không ngừng được cải tiến theo chiều hướng đẹp, gọn nhỏ, thuận tiện hơn và được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới...
Bức ảnh cổ nhất (1826)
Ảnh xuất hiện con người đầu tiên (1838)
Ảnh màu đầu tiên (1861)
Đây được xem là một trong những bức ảnh chân dung nổi tiếng nhất trên thế giới, được chụp bởi nhiếp ảnh gia Steve McCurry khi ông đang đi chụp ảnh tại một trại tị nạn của người Afganistan vào tháng 12/ 1984.
* RÚT KINH NGHIỆM:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
DUYỆT CỦA HIỆU PHÓ CHUYÊN MÔN