Bài 47. Đại não

Chúc các em học sinh có một tiết học hiệu quả
Giáo viên: Phạm Thị Tấm
Kiểm tra bài cũ:
Em hãy trình bày cấu tạo và chức năng của trụ não và tiểu não?

Tiết 49: Đại não
I. Cấu tạo của đại não
Quan sát hình bên thảo luận:
C1: Hãy nêu vị trí của đại não?
C2: Em có nhận xét gì về kích thước của đại não với các thành phần khác của não?
Trả lời:
C1: Vị trí đại não nằm trên não trung gian.
C2: Là phần lớn nhất của não( rất phát triển)
Cấu tạo ngoài

Tiết 49: Đại não
I. Cấu tạo của đại não
- Vị trí đại não nằm trên não trung gian.
- Đại não là phần lớn nhất của não( rất phát triển)
Cấu tạo ngoài

Thùy trán
Khe não
Thùy đỉnh
Thùy chẩm
Khúc cuộn não
Rãnh liên bán cầu
H 47.1 Não bộ nhìn từ trên
H47.2 Bán cầu não trái
Quan sát hình 47.1 và 47.2 dùng những thuật ngữ thích hợp có trên hình vẽ điền vào chỗ trống trong những câu dưới đây?
Thuỳ trán
Rãnh đỉnh
Rãnh thái dương
Thuỳ thái dương
Thuỳ đỉnh
Thuỳ chẩm
Đại não của người rất phát triển, che lấp cả não trung gian và não giữa.
Bề mặt của đại não được phủ bởi một lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt của đại não có nhiều nếp gấp, đó là các ...(1)... và ...(2)... làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân của các nơron) lên tới 2300- 2500 cm2. Hơn 2/3 bề mặt của não nằm trong các khe và rãnh. Vỏ não chỉ dày khoảng 2- 3 mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp.
Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy. Rãnh đỉnh ngăn cách thùy ...(3)... và thùy ...(4)...; Rãnh thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với...(5)...
Trong các thùy, các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.
Dưới vỏ não là ...(6)..., trong đó chứa các nhân nền( nhân dưới vỏ).
Thùy trán
Thùy chẩm
Khúc cuộn não
Rãnh liên bán cầu
H 47.1 Não bộ nhìn từ trên
H47.2 Bán cầu não trái
Khe não
Thuỳ đỉnh
.(4)..
.(3)..
.(2)..
.(5)..
.(6)..
.(1)..
khe
rãnh
trán
đỉnh
thuỳ thái dương
chất trắng
Quan sát hình, dựa và thông tin vừa hoàn chỉnh nêu cấu tạo ngoài của đại não?
Thùy trán
Thùy chẩm
Khúc cuộn não
Rãnh liên bán cầu
H 47.1 Não bộ nhìn từ trên
H47.2 Bán cầu não trái
Đại não được chia làm hai nửa ( bán cầu não trái và bán cầu não phải) bởi rãnh liên bán cầu.
Rãnh đỉnh, rãnh thái dương và rãnh thẳng góc( rãnh sâu) chia bán cầu não thành 4 thuỳ: thuỳ trán, thuỳ đỉnh, thuỳ chẩm và thuỳ thái dương.
Các rãnh và khe não tạo thành các hồi hay khúc cuộn não => làm tăng diện tích bề mặt võ não
Khe não
Thuỳ đỉnh
Tiết 49: Đại não
I. Cấu tạo của đại não
1. Cấu tạo ngoài

2. Cấu tạo trong
- Đại não được chia làm hai nửa( bán cầu não trái và bán cầu não phải) bởi rãnh liên bán cầu.
- Rãnh đỉnh, rãnh thái dương và rãnh thẳng góc( rãnh sâu) chia bán cầu não thành 4 thuỳ: thuỳ trán, thuỳ đỉnh, thuỳ chẩm và thuỳ thái dương.
- Các rãnh và khe não tạo thành các hồi hay khúc cuộn não => làm tăng diện tích bề mặt võ não
- Vị trí đại não nằm trên não trung gian.
- Đại não là phần lớn nhất của não( rất phát triển)
Tiết 49: Đại não
I. Cấu tạo của đại não
1. Cấu tạo ngoài

2. Cấu tạo trong
Quan sát H 47.3 và nghiên cứu thông tin SGK, nêu cấu tạo trong của đại não?
- Chất xám nằm ngoài làm thành vỏ não dày 2-3mm gồm 6 lớp chủ yếu là các tế bào hình tháp
- Chất trắng là các đường thần kinh nối các vùng của vỏ não và nối 2 nửa của đại não với nhau và nối với tuỷ sống. Hầu hết các đường thần kinh là các đường này đều bắt chéo nhau ở hành tuỷ hoặc tuỷ sống
Du?ng li�n b�n c?u
Ch?t x�m
C�c nh�n nỊn
Đường dẫn truyền xuống
Nơi bắt chéo của đường dẫn truyền xuống
Tiết 49: Đại não
I. Cấu tạo của đại não
Cấu tạo ngoài

2. Cấu tạo trong
II. Sự phân vùng chức năng của vỏ não
Dựa vào thông tin và H47.4 hãy chọn các số cho tương ứng với các vùng chức năng để điền vào ô trống:
a) Vùng cảm giác.
b) Vùng vận động.
c) Vùng hiểu tiếng nói.
d) Vùng hiểu chữ viết.
e) Vùng vận động ngôn ngữ (nói và viết).
g) Vùng vị giác.
h) Vùng thính giác
i) Vùng thị giác.
a) Vùng cảm giác.
b) Vùng vận động.
c) Vùng hiểu tiếng nói.
d) Vùng hiểu chữ viết.
e) Vùng vận động ngôn
ngữ (nói và viết).
g) Vùng vị giác.
h) Vùng thính giác
i) Vùng thị giác.
II. Sự phân vùng chức năng của vỏ não
2
1
5
4
3
7
6
8
Tiết 49: Đại não
I. Cấu tạo của đại não
Cấu tạo ngoài

2. Cấu tạo trong
II. Sự phân vùng chức năng của vỏ não
? Chức năng của vỏ não là gì?
? Vỏ não có các vùng chức năng nào? Vùng nào chỉ có ở người mà không có ở động vật?
- Chức năng của vỏ não: là trung ương thần kinh của các phản xạ có điều kiện, cảm giác, ý thức, trí nhớ, trí khôn
Vỏ não có nhiều vùng chức năng như: vùng cảm giác, vùng vận động, vùng vận động ngôn ngữ, vùng hiểu tiếng nói, vùng hiểu chữ viết, vùng vị giác, vùng thính giác, vùng thị giác.
Vùng chức năng chỉ có ở người: Vùng vận động ngôn ngữ, vùng hiểu tiếng nói và chữ viết => chứng tỏ sự tiến hoá ở người
Bài tập củng cố

Bài 1: Nêu rõ các đặc điểm cấu tạo và chức năng của đại não người, chứng tỏ sự tiến hóa của người so với động vật khác trong lớp thú?
Khối lượng não người lớn hơn so với não động vật.
Vỏ não của người có nhiều khe rãnh hơn, làm tăng bề mặt chứa các nơron (khối lượng chất xám lớn)
ở người xuất hiện vùng vận động ngôn ngữ (nói, viết), vùng hiểu tiếng nói và chữ viết.

Đáp án
Hướng dẫn về nhà
- Học bài và làm các câu hỏi trong SGK
- Đọc trước bài 48 và làm theo hướng dẫn của ? I, II, III vào vở bài tập.
Nội dung chú ý:
+ Cấu tạo của một tế bào.
+ Khái niệm cuả một cung phản xạ.
+ Các thành phần cuả một cung phản xạ.